Dieter Henrich

Dieter Henrich
Dieter Henrich
Tam adı	Dieter Henrich
Doğumu	5 Ocak 1927; Marburg, Almanya
Ölümü	17 Aralık 2022 (95 yaşında); Münih, Almanya;
Çağı	Çağdaş felsefe
Bölgesi	Batı felsefesi
Okulu	Alman idealizminin canlanması
Kurumu	Münih Üniversitesi; Berlin Üniversitesi; Heidelberg Üniversitesi; Harvard Üniversitesi; Columbia Üniversitesi
İlgi alanları	Öznellik felsefesi, felsefe tarihi, estetik
Önemli fikirleri	Max Weber'in Epistemolojisinin Birliği · Epistemik öz-ilişki · Fichte'nin orijinal içgörüsü · Kantçı safsata
	Etkilendikleri Kant, Hegel, Fichte, Gadamer;
	Etkiledikleri Manfred Frank, Lorenz Bruno Puntel, Panagiotis Kondylis, Richard Velkley, Robert Pippin;
İmzası

Dieter Henrich (5 Ocak 1927, Marburg – 17 Aralık 2022, Münih),^[2] Alman yazar ve filozof. Alman idealizmi geleneğinde çağdaş bir düşünür olan Henrich, "Alman İdealizminin kapsamlı ve son derece yenilikçi çalışmaları ve sistematik öznellik analizleri" ile "ileri Alman felsefi ve teolojik tartışmalarını önemli ölçüde etkilemiş" olan "bugün Almanya'daki en saygın ve en sık atıfta bulunulan filozoflardan birisi" olarak kabul edilir.^[3]

Yaşamı ve kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Henrich, 5 Ocak 1927'de Marburg, Almanya'da doğdu. 1946-1950 yılları arasında Marburg, Frankfurt ve Heidelberg'de felsefe okudu. Doktora tezini 1950 yılında Hans-Georg Gadamer danışmanlığında Heidelberg'de tamamladı. Tezinin başlığı Die Einheit der Wissenschaftslehre Max Webers (Max Weber'in Epistemolojisinin Birliği) idi. Münih, Berlin ve Heidelberg üniversitelerinde profesör olarak görev yapan Henrich, aynı zamanda Harvard ve Columbia gibi Amerika Birleşik Devletleri'ndeki üniversitelerde misafir profesör olarak yer almıştır.

Felsefi çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Henrich, 1973'te Alman İdealizmi üzerine verdiği konferansta Amerikalı izleyicilere Alman felsefesindeki çağdaş akımları tanıttı. Verdiği derslerinde Alman idealizmi ile çağdaş felsefi tutumlar arasındaki sürekliliği gösteren Kant ve Hegel Arasında kavramıyla gösterdi.^[4] Henrich şu fikri ortaya attı: Ben düşünceler ("epistemik öz ilişki" olarak da adlandırdığı şey [Das wissende Selbstverhältnis]) bir nesneler dünyasının varlığına dair bir inancı ima eder.^[5]

Johann Gottlieb Fichte'nin, kendini yansıtma eyleminden bağımsız olarak, benliğin kendisiyle önceden tanışmış olması gerektiği fikrini tanımlamak için "Fichte'nin orijinal içgörüsü" terimini tanıttı.^[6] Henrich, Fichte'nin aşkın özneyi ilkel bir benlik olarak gördüğünü ve faaliyetini kendini yansıtmadan önce tanımladığını belirtti.^[7] Ayrıca, Immanuel Kant'ın benliği saf öz-yansımaya dayandırma girişimini tanımlamak için "Kantçı yanılgı" terimini tanıttı ve öz-yansıma anını öz-bilincin orijinal kaynağı olarak ortaya koydu (ayrıca bakınız yansıtıcı öz-bilinç).^[8]

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Henrich, 17 Aralık 2022'de Münih, Almanya'da yaşlılığa bağlı doğal nedenlerden 95 yaşında vefat etti.

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

1995: Friedrich Hölderlin Ödülü, Tübingen Üniversitesi
1999: İnsancıl Mektuplar Doktoru, ilahiyat onursal derecesi, Münster Üniversitesi
2003: Stuttgart Şehri Hegel Ödülü
2002: İnsancıl Mektuplar Doktoru, ilahiyat onursal derecesi, Marburg Üniversitesi
2004: Uluslararası Kant Ödülü, ZEIT-Stiftung
2005: İnsancıl Mektuplar Doktoru, felsefe onursal derecesi, Jena Üniversitesi
2006: Almanca Dil Ödülü
2006: Bavyera Maximilian Bilim ve Sanat Nişanı
2008: Dr. Leopold-Lucas-Ödülü, Tübingen Üniversitesi^[9]
2008: Kuno-Fischer-Preis, University of Heidelberg

Önemli eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Die Situation der Historie und Max Webers Methodenlehre aus: Archiv für Philosophie 1949 3; 400–409.
Die Einheit der Wissenschaftslehre Max Webers. Tübingen (J.C.B. Mohr). 1952.
Hegel im Kontext. Frankfurt: Suhrkamp, 1971.
Der Grund im Bewußtsein. Untersuchungen zu Hölderlins Denken (1794/95). Stuttgart: Klett-Cotta, 1992. 3-608-91613-X (2. erw. Aufl. 2004)
The Unity of Reason: Essays on Kant's Philosophy, Harvard University Press, 1994. 0-674-92905-5
Versuch über Kunst und Leben. Subjektivität – Weltverstehen – Kunst. München: Carl Hanser, 2001. 3-446-19857-1
Fixpunkte. Abhandlungen und Essays zur Theorie der Kunst. Frankfurt: Suhrkamp, 2003. 3-518-29210-2
(with David S. Pacini) Between Kant and Hegel: Lectures on German Idealism. Harvard University Press, 2003. 0-674-00773-5
Grundlegung aus dem Ich. Untersuchungen zur Vorgeschichte des Idealismus. Tübingen – Jena 1790–1794. Frankfurt: Suhrkamp, 2004. 3-518-58384-0
Die Philosophie im Prozeß der Kultur. Frankfurt: Suhrkamp, 2006. 978-3-518-29412-3
Endlichkeit und Sammlung des Lebens, Mohr Siebeck, 2009 978-3-16-149948-7

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Redding, Paul: "German Philosophy" 17 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Monash University).
^ Dieter Henrich mit 95 Jahren gestorben 18 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca)
^ Freundlieb, Dieter (2003). Dieter Henrich and Contemporary Philosophy: The Return to Subjectivity. Routledge. s. 206. ISBN 978-0-7546-1344-2.
^ "Between Kant and Hegel — Dieter Henrich, David S. Pacini". www.hup.harvard.edu (İngilizce). 18 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2021.
^ Freundlieb, Dieter (2003). Dieter Henrich and Contemporary Philosophy: The Return to Subjectivity. Routledge. s. 61. ISBN 978-0-7546-1344-2.
^ Dieter Henrich. "Fichte's Original Insight", Contemporary German Philosophy 1 (1982), 15–52 (translation of Henrich, Dieter (1966), "Fichtes ursprüngliche Einsicht", in: Subjektivität und Metaphysik. Festschrift für Wolfgang Cramer edited by D. Henrich und H. Wagner, Frankfurt/M., pp. 188–232).
^ Judith Rebecca Norman, The Idea of Intellectual Intuition from Kant to Hegel, University of Wisconsin–Madison, p. 95.
^ Michael Ferber (ed.), A Companion to European Romanticism, John Wiley & Sons, 2008, p. 108.
^ Henrich, Dieter (2009). Endlichkeit und Sammlung des Lebens. Tübingen: Mohr Siebeck. s. 149. ISBN 978-3-16-149948-7. 20 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2022.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Dieter Freundlieb, Dieter Henrich and Contemporary Philosophy: The Return to Subjectivity, Ashgate Publishing, Ltd., 2003, p. 137.
Brad Prager, Aesthetic Vision and German Romanticism, Camden House, 2007, p. 8.
Paul Redding, Hegel's Hermeneutics, Cornell University Press, 1996, p. 54.
Jerrold Seigel, The Idea of the Self: Thought and Experience in Western Europe since the Seventeenth Century, Cambridge University Press, 2005, p. 366.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Website of Henrich with bibliography 18 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (German)

Felsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Alman yazar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Redding, Paul: "German Philosophy" 17 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Monash University).

[2] Dieter Henrich mit 95 Jahren gestorben 18 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca)

[3] Freundlieb, Dieter (2003). Dieter Henrich and Contemporary Philosophy: The Return to Subjectivity. Routledge. s. 206. ISBN 978-0-7546-1344-2.

[4] "Between Kant and Hegel — Dieter Henrich, David S. Pacini". www.hup.harvard.edu (İngilizce). 18 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2021.

[5] Freundlieb, Dieter (2003). Dieter Henrich and Contemporary Philosophy: The Return to Subjectivity. Routledge. s. 61. ISBN 978-0-7546-1344-2.

[6] Dieter Henrich. "Fichte's Original Insight", Contemporary German Philosophy 1 (1982), 15–52 (translation of Henrich, Dieter (1966), "Fichtes ursprüngliche Einsicht", in: Subjektivität und Metaphysik. Festschrift für Wolfgang Cramer edited by D. Henrich und H. Wagner, Frankfurt/M., pp. 188–232).

[7] Judith Rebecca Norman, The Idea of Intellectual Intuition from Kant to Hegel, University of Wisconsin–Madison, p. 95.

[8] Michael Ferber (ed.), A Companion to European Romanticism, John Wiley & Sons, 2008, p. 108.

[9] Henrich, Dieter (2009). Endlichkeit und Sammlung des Lebens. Tübingen: Mohr Siebeck. s. 149. ISBN 978-3-16-149948-7. 20 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]