İçeriğe atla

Devlet destekli terörizm

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Devlet destekli terörizm, devletler veya devletlerle ilişkili (istihbarat örgütleri, sivil toplum örgütleri vb.) ulusaltı gruplar tarafından stratejik, politik, dinî veya ekonomik hedeflere ulaşabilmek için hedef toplum üzerinde korku ortamı yaratmaya yönelik şiddet ve yıldırma eylemleridir.[1][2]

Nedenleri ve örnekleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı devletlerin çıkarları için gerektiğinde terörizmi destekledikleri ve bazen dış politika aracı olarak kullandıkları görülmektedir.[3][2]

Terörizm kavramının tanımlanmasında karşılaşılan en temel sorun, devletlerin siyasetleri arasındaki ayrılıklar nedeniyle aynı konuları, kavramları, olayları farklı tanımlamalarıdır. Her devlet terörizmi tanımlama konusundaki hukukî ve politik yetkisini kendi iç ve dış ilişkilerine göre kullanmış ve yapılan tanımlar da devletlerin siyasi ve ideolojik yaklaşımlarına göre ayrışmıştır. Sonuçta devletler politik görüşlerini benimsedikleri veya kerhen uygun gördükleri grupların, örgütlerin eylemlerini ve üyelerini olumlu görmüş, dolayısıyla onlara meşruiyet sağlama yoluna gitmişler, benimsemedikleri örgütlerin eylemlerini ve üyelerini ise “terörizm” ve “terörist” olarak tanımlamışlardır.[4][5]

Örneğin 1981-1989 yılları arasında ABD başkanı Ronald Reagan ve yönetimi, Nikaragua'da iktidardaki Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi yönetimini devirmeye çalışan Kontraları özgürlük savaşçıları olarak tanımladı ve Kontralara yardım için Kongreye sunduğu tasarıyı geçirebildi.[6][5]

Doğal olarak devletlerle terörist örgütlerin ideolojik, dinî ve politik bakımdan dünya görüşlerinin benzerliği de işbirliklerinin kurulmasında motivasyon kaynağıdır.[7][8]

ABD akademisyeni Richard J. Erickson'a göre devletin terörizme desteğini, desteğin en yoğun halinden en düşük derecesine doğru olmak üzere, sponsor olmak, desteklemek, göz yummak ve harekete geçmekte yetersiz kalmak olarak dört başlıkta ele alır.[9][10]

  1. Devletin terörizme sponsor olması.
  2. Devletin terörizme yönelik fiili destekte bulunması.
  3. Devletin terör faaliyetlerine göz yumması.
  4. Devletin terörist faaliyetlerle mücadele etme konusunda yetersiz kalması.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Özel
  1. ^ Marshall 1995, s. 1018.
  2. ^ a b Topal 2004, s. 57.
  3. ^ Khan 2004, s. 956.
  4. ^ Khan 2004, s. 947.
  5. ^ a b Topal 2004, s. 13.
  6. ^ Khan 2004, s. 949.
  7. ^ Terry 1986, s. 161.
  8. ^ Topal 2004, s. 58.
  9. ^ Erickson 1989, s. 32-35.
  10. ^ Topal 2004, s. 60-64.
Genel
  1. Marshall, David C. (1995). Political Asylum: Time for a Change the Potential Effectiveness of Reforms to Prevent Terrorist Attacks in America (İngilizce). 99. Dick. L. Rev. 
  2. Topal, Ahmet Hamdi (2004). Uluslararası Hukukta Devlet Destekli Terörizme Karşı Kuvvet Kullanma. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı. s. 57. doi:10.1501/0000244. 26 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2018. 
  3. Khan, Ali (1987). A Legal Theory of International Terrorism (İngilizce). 19. Conn. L. Rev. s. 956. 
  4. Terry, James P. (1986). Countering State-Sponsored Terrorism: A Law-Policy Analysis (İngilizce). 36. Nav. L. Rev. 
  5. Erickson, Richard J. (1989). Legitimate Use of Military Force Against State-Sponsored International Terrorism. Alabama: Air University Press. 

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • George, Alexander. Western State Terrorism, Polity Press. 0-7456-0931-7 İngilizce
  • Kirchner, Magdalena. Why States Rebel. Understanding State Sponsorship of Terrorism. Barbara Budrich, Opladen 2016. 978-3-8474-0641-9. İngilizce
  • Kreindler, James P. The Lockerbie Case and its Implications for State-Sponsored Terrorism, in: Israel Journal of Foreign Affairs, Cilt. 1, Sayı. 2 (2007) İngilizce
  • Lerner, Brenda Wilmoth & K. Lee Lerner, ed. Terrorism: Essential primary sources. Thomson Gale, 2006. 978-1-4144-0621-3 Library of Congress. Jefferson or Adams Bldg General or Area Studies Reading Rms LC Control Number: 2005024002. İngilizce