Defensor pacis

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Defensor pacis

Defensor pacis (Barış Savunucusu) kitabı modern halk egemenliği düşüncelerinin temellerinin atıldığı kitaptır. İtalyan bir Orta Çağ bilgini olan Padovalı Marsilius (İtalyanca: Marsilio da Padova) tarafından yazılmıştır. 1324 yılında yayınlanan bu eser yüzyıl boyunca yoğun tartışmaların fitilini ateşlemiştir. Çalışmanın bağlamı Kutsal Roma İmparatoru olan IV. Ludwig ve Papa XXII. Ioannes arasındaki siyasi mücadelede yatmaktadır. Kitabın içeriği dönemi itibarıyla radikal bir şekilde antiklerikalizm unsurları taşır. Marsilius'un çalışmaları Papa XII. Benedict ve Papa VI. Clement tarafından şiddetle kınanmıştır.

Defensor pacis, Dante'nin laik devleti dini otoriteden ayıran De Monarchia isimli kitabının sınırlarını genişletir. Kitabında halkın egemenliği ve sivil yasayı tasdik eden Marsillius, Papalığın gücünün sınırlarını çok geniş bir ölçüde kısıtlamaya çalışır; ki onun için Papalık "insanlar arasındaki belaların nedeni" ve "uydurulmuş, kurgusal bir güçten" fazlası değildir. Kilise mülkünün sivil otorite tarafından ele geçirilmesini ve kilise vergilerinin kaldırılmasını önerir. Marsilius'a göre Papalık sadece fahri bir nitelik taşır; bunun dışında Papalık kutsal yazıları veya dogmaları tanımlama yetkisi taşımaz.

Kitabın isminden de anlaşılacağı üzere, devleti, insan toplumunun en vazgeçilmez yararı olan kamu barışının savunucusu olarak tanımlar. Yasaları yazanlar tüm nüfusun iradesini değil, vatandaşların en önemli bölümünün (valentior) iradesini ifade eder; bu insanlar, kendisini yasaların kapsamının dışına çıkarmaya teşvik etmemek için, emrinde yalnızca sınırlı bir silahlı kuvvete sahip olması gereken hükûmet başkanını kendileri seçmeli veya en azından atamalıdır. Hükûmet başkanı yasaları ihlal etmesi durumunda halka karşı sorumludur ve ciddi vakalarda halk hükûmet başkanını ölüm cezasına çarptırabilir. İnsanlar arasında hüküm süren belaların nedeni ise gelişimini bir dizi gasp sonucu elde etmiş Papalıktır.[1]

Marsillius sadece Papa'yı değil, aynı zamanda piskoposları ve din adamları da olmak üzere her türlü baskı otoritesinin din dışı konularda resmi karar alma hakkını reddeder. Ayrıca piskoposlara ait olan aforoz etme ve enterdi veya Tanrı'dan gelen kutsal yasaları yorumlayarak dayatma haklarını da reddeder. Marsillius sapkınlara karşı uygulanan cezalara karşı değildir, sadece bu cezaları bildirme hakkının yalnızca sivil mahkemelere ait olduğunu belirtir. Din adamlarının kutsal olan yoksulluk pratiğini uyguladığını görmek isteyen Marsillius, kilise vergilerinin kaldırılmasını ve seküler gücün kilisenin mülkiyetlerinin çoğunu ele geçirmesi gerektiğini belirtir. Böylece varlıklarından, ayrıcalıklarından ve yargılama yetkisinden mahrum bırakılan (ki bu nihayetinde bağımsızlıklarından da mahrum bırakılacakları anlamına gelir) ruhban sınıfı, sivil gücün kilisenin elinde olan bölgeleri tayin etme hakkına erişmesini olanaklı kılar. Kilisedeki en yüksek otorite konseydir, ancak imparator tarafından çağrılan bir konseydir.[1]

Artık diğer piskoposlardan daha fazla güce sahip olmayan Papa (Marsilius Roma Makamı'nın üstünlüğünün Hristiyanlığın en eski zamanlarına dayandığını kabul etse de), kutsal yazıları yorumlama hakkına, dogmaları tanımlama hakkına veya toprak dağıtma hakkına sahip olmayan üstün bir fahri kişiden ibaret olur; ayrıca, Hristiyan halk tarafından veya halkın delegeleri, yani prensler veya konsey tarafından seçilecek ve bu kişiler de onu cezalandırma, görevini askıya alma veya görevden alma yetkisine sahip olacaktır. Marsilius'un bu teorisi tamamen demokratiktir, ancak bir dizi kurgu ve ima yoluyla emperyalist bir doktrine dönüştürülmeye hazır bir görüntü taşır; ve aynı şekilde, kilisenin devletten ayrılmasıyla değil, kilisenin devlete tabi kılınmasıyla sonuçlanan vizyoner bir reform planını içeriyordu.[1]

1535'te Thomas Cromwell, Kraliyet Üstünlüğünün uygulanmasına entelektüel destek vermek için William Marshall'a Defensor pacis'i İngilizceye çevirmesi için ödeme yaptı.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c  Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Marsilius of Padua". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press. 

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]