Damarlıtaş, Oltu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Damarlıtaş
Harita
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Damarlıtaş
Damarlıtaş
Damarlıtaş
Damarlıtaş'ın Erzurum 'daki konumu
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeOltu
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım2044 m
Nüfus
 (2022)[1][2]
 • Toplam63
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25400

Damarlıtaş, Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Damarlıtaş köyünün eski adı Türkçe kaynaklarda Konpur veya Kompur olarak geçer. Bugün Narman ilçesine bağlı Güllüdağ köyünün eski adı da Kompur'dur. Nitekim 1835 tarihli nüfus defterinde Konpur olarak yazılmıştır. 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ise Kombor (قومبور) adıyla kaydedilmiştir.[4][5]

Konpur veya Kompur, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcü yönetiminden ele geçirmiştir. Köydeki megalit yapı kalıntısı ile caminin yakınında var olduğu bilinen ve günümüzde ortadan kalkmış olan kilise, buranın eski bir yerleşim olduğunu göstermektedir.[6]

Kompur, Osmanlı idaresinin askere alma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında Çıldır Eyaleti'nin Mamirvan sancağında yer alıyordu. Bu tarihte köyde 24 hanede 64 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun yaklaşık 128 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[7]

Konpur, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Kombor" adıyla Erzurum vilayetinin Oltu kazasına bağlı Pitkir nahiyesinin köylerinden biriydi.[5] 1940 genel nüfus sayımında "Kompur" olarak kaydedilmiş olan köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 297 kişiden oluşuyordu.[8] Konpur veya KompurTürkçe olmadığı işin köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Damarlıtaş olarak değiştirilmiştir.[9] Damarlıtaş köyünde 1965 yılında 443 kişi yaşıyordu ve bu nüfus içinde 108 kişi okuma yazma biliyordu.[10]

1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Oltu Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[11]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Mahalle, Erzurum il merkezine 100 km, Oltu ilçe merkezine 20 km uzaklıktadır.[12] Mahalle, Oltu'nun güneyinde olup, numaralı Ardahan-Muş (Oltu-Narman) devlet yoluna, 6,6 km.'lik bir köy yoluyla bağlıdır.[13]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 63[1]
2021 70[1]
2020 70[1]
2019 70[1]
2018 77[1]
2017 79[1]
2016 85[1]
2015 83[1]
2014 87[1]
2013 97[1]
2012 100[2]
2011 110[2]
2010 103[2]
2009 115[2]
2008 121[2]
2007 127[2]
2000 145[2]
1990 208[14]
1985 313[15]
1965 443[16]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Oltu Damarlıtaş Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  2. ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Damarlitas, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  4. ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 83. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
  5. ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 226.
  6. ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 208 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
  7. ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 82. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
  8. ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 249.
  9. ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 705". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2022. 
  10. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 259.
  11. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022. 
  12. ^ "Damarlıtaş Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  13. ^ "Damarlıtaş to Ünlükaya". Damarlıtaş to Ünlükaya. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024. 
  14. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  15. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  16. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]