Dört büyükler

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Dört büyükler, Türkiye'nin en başarılı dört spor kulübü olan Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray ve Trabzonspor'u anlatmak için kullanılan bir kavramdır.[1][2][3] Bu takımlar arasında gerçekleşen maçlara "derbi" denmektedir.[4] Bu kulüplere dört büyükler denilmesinin temel sebepleri, hepsinin:

1- Türkiye çapındaki spor kulvarlarında diğer kulüplere nazaran çok daha başarılı olmaları,

2- Diğer kulüplerden daha büyük taraftar kitlelerine sahip olmaları,

3- Aralarında, kuruluşlarından itibaren süregelen özel bir rekabetin bulunmasıdır.

Futbolcular[değiştir | kaynağı değiştir]

Dört Kulüpte de oynayan Futbolcular.[5]

  • Sergen Yalçın (1991-1997 & 2002-2006 Beşiktaş, 1999 Fenerbahçe, 1999-2000 & 2001-2002 Galatasaray, 2000-2001 Trabzonspor)
  • Burak Yılmaz (2006-2008 & 2019-2020 Beşiktaş, 2008-2010 Fenerbahçe, 2010-2012 & 2017-2019 Trabzonspor, 2012-2016 Galatasaray)

Kazandıkları Kupalar[değiştir | kaynağı değiştir]

30 Temmuz 2022 itibarıyla
Resmî futbol yönetim organları tarafından düzenlenen müsabakalara göre hazırlanmıştır.
Kupa İsmi Galatasaray Fenerbahçe Beşiktaş Trabzonspor
Süper Lig (1959-günümüz) 22 19 16 7
Türkiye Kupası (1962-günümüz) 18 6 10 9
Türkiye Süper Kupası (1966-günümüz) 16 9 9 10
Başbakanlık Kupası (1944-1998) 5 8 6 5
Spor Toto Kupası (1964-1971) 0 1 3 0
Atatürk Kupası (1998) 0 1 0 0
Atatürk Kupası (2000) 0 0 1 0
50. Yıl Kupası (1973) 1 0 0 0
Türkiye Futbol Şampiyonası (1924-1951) 0 3 2 -
Millî Küme (1937-1950) 1 6 3 -
İstanbul Futbol Ligi (1904-1915) 4 3 0 -
Cuma Ligi (1915-1923) 2 2 0 -
İstanbul Futbol Ligi (1923-1951) 6 8 11 -
İstanbul Profesyonel Ligi (1952-1959) 3 3 2 -
İstanbul Şildi (1929-1939) 1 4 1 -
İstanbul Kupası (1941-1947) 2 1 2 -
Balkan Kupası (1961-1993) 0 1 0 0
UEFA Kupası (1971-günümüz) 1 0 0 0
UEFA Süper Kupası (1973-günümüz) 1 0 0 0
Toplam 83 75 66 31

Sadece günümüzde oynanan organizasyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kupa İsmi Galatasaray Beşiktaş Fenerbahçe Trabzonspor
Süper Lig 22 16* 19 7
Türkiye Kupası 18 10 6 9
Türkiye Süper Kupası 16 9 9 10
UEFA Kupası 1 0 0 0
UEFA Süper Kupası 1 0 0 0
Toplam 58 35 34 26

* Türkiye 1.Liginin başladığı tarih TFF tarafından 1959 yılı olarak kabul edilmesine karşın, TFF Tahkim Kurulunun 09.05.2002 tarih, 2002/52E ve 2002/68K sayılı kararı tahtında Beşiktaş Kulübünün 1956-1957 ve 1957-1958 sezonlarında Türkiye Ligi şampiyonu olduğuna ve bu şampiyonlukların TFF Yıldız Kriterine dahil edileceğine karar verilmesi sebebi ile toplam şampiyonluk sayısı, toplam lig sezonu sayısından 2 fazladır. [6]

Derbiler[değiştir | kaynağı değiştir]

5 Şubat 2023 itibarıyla

Not= Veriler Anadolu Ajansından alınmıştır.[7][8][9]

MS G B M A+ Y-
Fenerbahçe 396 148 122 126 540 493
Galatasaray 396 126 122 148 493 540
MS G B M A+ Y-
Fenerbahçe 356 133 97 126 492 451
Beşiktaş 356 126 97 133 451 492
MS G B M A+ Y-
Galatasaray 352 125 114 113 492 460
Beşiktaş 352 113 114 125 460 492
MS G B M A+ Y-
Fenerbahçe 132 50 39 43 165 148
Trabzonspor 132 43 39 50 148 165
MS G B M A+ Y-
Galatasaray 135 60 31 44 176 152
Trabzonspor 135 44 31 60 152 176
MS G B M A+ Y-
Beşiktaş 135 54 34 47 187 153
Trabzonspor 135 47 34 54 153 187

Toplam Derbi durumu

Takım MS G B M P A+ Y- AV
Fenerbahçe 884 331 258 295 1251 1197 1092 +105
Galatasaray 883 311 267 305 1200 1161 1152 +9
Beşiktaş 843 293 245 305 1124 1098 1137 -39
Trabzonspor 402 134 104 164 506 453 528 -75

Sadece Süper Lig'de oynanan derbiler göz önüne alınarak hazırlanırsa.

MS G B M A+ Y-
Fenerbahçe 131 52 43 36 162 127
Galatasaray 131 36 43 52 127 162
MS G B M A+ Y-
Fenerbahçe 133 47 45 41 151 151
Beşiktaş 133 41 45 47 151 151
MS G B M A+ Y-
Galatasaray 129 48 43 38 158 136
Beşiktaş 129 38 43 48 136 158
MS G B M A+ Y-
Fenerbahçe 99 39 34 26 129 102
Trabzonspor 99 26 34 39 102 129
MS G B M A+ Y-
Galatasaray 100 43 25 32 129 115
Trabzonspor 100 32 25 43 115 129
MS G B M A+ Y-
Beşiktaş 99 37 26 36 142 115
Trabzonspor 99 36 26 37 115 142

Toplam Derbi Durumu

Takım MS G B M P A+ Y- AV
Fenerbahçe 363 138 122 103 536 442 380 +62
Galatasaray 360 127 111 122 492 414 413 +1
Beşiktaş 361 116 114 131 462 429 424 +5
Trabzonspor 297 94 84 119 366 332 400 -68

Süper Lig'de 4 Büyüklerin tüm zamanların puan durumu (1959-günümüz)[değiştir | kaynağı değiştir]

Not: İstatistiksel bilgi amaçlı bu listede galibiyet için 3 puan verilmiştir. Gerçekte ise 1986-87 sezonundan önce galibiyete 2 puan uygulaması vardır.

6 Şubat 2023 itibarıyla

Ana Madde: Süper Lig tüm zamanların puan durumu

Poz. Takım Sezon O G B M A Y Puan GF MBP Liderlik 1. 2. 3.
1 Fenerbahçe 65 2143 1220 560 363 3810 1888 4220 +1922 1,97 566 Hafta 19 23 8
2 Galatasaray 65 2144 1210 540 394 3770 1896 4170 +1874 1,94 571 Hafta 22 11 16
3 Beşiktaş 65 2141 1158 584 399 3518 1852 4058 +1666 1,89 437 Hafta 14 14 13
4 Trabzonspor 49 1634 816 450 368 2545 1599 2898 +946 1,77 240 Hafta 7 9 8

Avrupa durumu[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana Madde: Türk takımlarının Avrupa kupaları tarihi

24 Şubat 2023 itibarıyla
Ş. Kulüpler / Şampiyonlar Ligi UEFA Kupası / Avrupa Ligi UEFA Kupa Galipleri Kupası UEFA Süper Kupası
Kulüp Yarı finalist Çeyrek finalist Şampiyon Yarı finalist Çeyrek finalist Çeyrek finalist Şampiyon
Galatasaray 1989 1963, 1970, 1994, 2001, 2013 2000 - - 1992 2000
Fenerbahçe - 2008 - 2013 - 1964 -
Beşiktaş - 1987 - - 2003, 2017 - -
Trabzonspor - - - - - - -

Not= Maç listelerine sadece UEFA'nın düzenlendiği organizasyonlar dahildir. 1961-1971 yılları arasında Türkiye ligini ikinci sırada bitiren takımların katıldığı Balkan kupası maçları dahil değildir. UEFA Kupası düzenlenmeden önce (1971-den önce) Ülkelerin anlaşmasıyla Balkan Kupası, Mitropa Kupası,Fuar Şehirleri Kupası gibi bölgesel Avrupa kupaları oynanmaktadır. Bahsi geçen dönemde Fenerbahçe 4, Beşiktaş 2, Galatasaray 1, Altay, Gençlerbirliği 1 Eskişehirspor 1 kez katılmıştır.1971 den sonra Balkan kupası ve Mitropa Kupası önemini yitirmiş, ikinci lig takımları tarafından 90'ların başına kadar devam etmiştir.

  Şampiyonluk yaşadığı sezonlardır.
Poz. Takım Katılım O G B M Puan P.O A Y GF
1 Galatasaray 64 302 106 81 115 399 1,32 401 448 -47
2 Fenerbahçe 56 252 94 55 103 337 1,33 325 365 -40
3 Beşiktaş 52 230 84 47 99 299 1,30 299 346 -47
4 Trabzonspor 38 149 54 37 58 199 1,33 190 205 -15

Galatasaray'ın Avrupa Başarıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana Madde: Galatasaray'ın Avrupa kupaları tarihi [10]

Organizasyonun adı Katılım Sayısı Karşılaşma Sayısı Galibiyet Beraberlik Mağlubiyet Atılan Gol Yenilen Gol
Şampiyonlar Ligi 16 116 28 29 59 112 197
Şampiyonlar Ligi Elemeleri 11 26 17 6 3 61 29
Şampiyon Kulüpler Kupası 9 35 12 8 15 42 53
UEFA Kupası/UEFA Avrupa Ligi 11 65 24 21 20 84 81
UEFA Kupası/UEFA Avrupa Ligi Elemeleri 8 27 12 10 5 58 32
UEFA Kupa Galipleri Kupası 8 32 12 7 13 42 55
UEFA Süper Kupası 1 1 1 0 0 2 1
Toplam 64 302 106 81 115 401 448

Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Kupası

UEFA Süper Kupası

  • Şampiyon (1) 🏆: 2000

UEFA Kupa Galipleri Kupası

Fenerbahçe'nin Avrupa başarıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana Madde: Fenerbahçe'nin Avrupa kupaları tarihi [11]

Organizasyonun Adı Katılım Sayısı Karşılaşma Sayısı Galibiyet Beraberlik Mağlubiyet Atılan Gol Yenilen Gol
Şampiyonlar Ligi 6 40 11 6 23 42 70
Şampiyonlar Ligi Elemeleri 8 34 12 11 11 48 39
Şampiyon Kulüpler Kupası 12 33 9 4 20 30 70
UEFA Kupası/UEFA Avrupa Ligi 16 106 40 28 38 130 150
UEFA Kupası/UEFA Avrupa Ligi Elemeleri 11 28 19 5 4 60 19
UEFA Kupa Galipleri Kupası 2 9 3 1 5 11 11
UEFA Avrupa Konferans Ligi 1 2 0 0 2 4 6
Toplam 56 252 94 55 103 325 365

Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Kupası

UEFA Kupa Galipleri Kupası

Beşiktaş'ın Avrupa başarıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana Madde: Beşiktaş'ın Avrupa kupaları tarihi [12]

Organizasyonun Adı Katılım Sayısı Karşılaşma Sayısı Galibiyet Beraberlik Mağlubiyet Atılan Gol Yenilen Gol
Şampiyonlar Ligi 8 50 13 9 27 46 102
Şampiyonlar Ligi Elemeleri 8 21 11 6 4 30 18
Şampiyon Kulüpler Kupası 9 18 3 4 11 13 33
UEFA Kupası/UEFA Avrupa Ligi 10 89 32 19 39 124 134
UEFA Kupası/UEFA Avrupa Ligi Elemeleri 10 32 21 5 6 65 21
UEFA Kupa Galipleri Kupası 7 20 4 4 12 21 38
Toplam 52 230 84 47 99 299 346

*: Rakiplerin maça çıkmadığı 1957-58 sezonundaki Olympiakos ve 1986-87 sezonundaki APOEL eşleşmeleri dahil değildir.

Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Kupası

UEFA Kupa Galipleri Kupası

Trabzonspor'un Avrupa başarıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana Madde: Trabzonspor'un Avrupa kupaları tarihi [13]

Turnuva Katılım Maç Galibiyet Beraberlik Mağlubiyet Atılan Gol Yenilen Gol
UEFA Şampiyonlar Ligi 1 6 1 4 1 3 5
UEFA Şampiyonlar Ligi Elemeleri 4 10 3 3 4 10 12
UEFA Şampiyon Kulüpler Kupası 6 14 6 1 7 12 19
UEFA Kupası & UEFA Avrupa Ligi 20 93 36 22 35 127 128
UEFA Avrupa Konferans Ligi 2 6 1 2 3 6 11
UEFA Kupa Galipleri Kupası 3 12 4 4 4 13 18
UEFA Intertoto Kupası 2 8 3 1 4 19 12
Toplam 38 149 54 37 58 190 205

Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Kupası

UEFA Kupa Galipleri Kupası

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "4 büyükler'in borcu 10 milyar lirayı aştı!". NTVSpor.net. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021. 
  2. ^ "4 büyükler kim, hangi takımlar? 4 büyüklerde forma giyen futbolcular kimlerdir? 4 büyüklerin isimleri nedir?". Haberler.com. 3 Mayıs 2021. 3 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021. 
  3. ^ "Dört büyükler daha eşitmiş!". T24. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021. 
  4. ^ "Derbi nedir?". MİLLİYET HABER - TÜRKİYE'NİN HABER SİTESİ. 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021. 
  5. ^ "4 büyükler kim, hangi takımlar? 4 büyüklerde forma giyen futbolcular kimlerdir? 4 büyüklerin isimleri nedir?". Haberler. 3 Mayıs 2021. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  6. ^ "Süper Lig Tarihçe Şampiyonluklar Arşiv Gol Krallığı TFF". www.tff.org. 19 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022. 
  7. ^ "Fenerbahçe-Trabzonspor rekabetinde 131. randevu". Cumhuriyet. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  8. ^ "Galatasaray-Trabzonspor rekabetinde 133. randevu". NTVSpor.net. 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  9. ^ "Trabzonspor ile Beşiktaş, 134. randevuda". Anadolu Ajansı. 2 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  10. ^ "Galatasaray, Avrupa'da 302. randevuda". www.aa.com.tr. 16 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  11. ^ fanatik. "Fenerbahçe - Dinamo Kiev | Kanarya, Avrupa kupalarında 242. sınavında". Fanatik. 4 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  12. ^ "Beşiktaş Avrupa'da 230. mücadelesine çıkacak | STAR". Star. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  13. ^ "Trabzonspor, Avrupa'da 139. randevuda". Haberlobi - Bugün dünyayı okuyun. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022.