Cheiracanthium

Vikipedi, özgür ansiklopedi
17.57, 16 Ocak 2016 tarihinde Vikiçizer (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 16525735 numaralı sürüm (düzeltme AWB ile)
Cheiracanthium
Biyolojik sınıflandırma
Üst âlem: Eukaryota
Âlem: Animalia
Alt âlem: Eumetazoa
Şube: Arthropoda
Alt şube: Chelicerata
Sınıf: Arachnida
Takım: Araneida
Alt takım: Araneomorphae
Familya: Miturgidae
Cins: Cheiracanthium
C. L. Koch, 1839
Seri: Entelegynae

Metne bakınız.

Cheiracanthium erkeğinin anatomisi
a) tırnaklar
b) tarsus
c) metatarsus
d) tibia
e) patella
f) femur
g) trochanter
h) coxa
i) palp
k) dikenler
m) prosoma (cephalothorax)
n) opisthosoma (abdomen)
o) örü memesi

Cheiracanthium, Miturgidae familyasından gececil örümcek cinsi. Familyasının en çok türden oluşan cinsidir. Bazı türleri halk sağlığı açısından tehlikeli olabilecek kadar zehirlidir

Adlandırma

İngilizcede kese gibi görünen sarı dolgun karnından (abdomen) dolayı yellow sac spider (= sarı keseli örümcek), Almancada Dornfinger (= dikenli parmak) adıyla anılırlar. Almanca adı, Carl Ludwig Koch'un 1839 yılında Yunanca χείρ 'el, kol' + ἂχανθα 'diken' kelimelerinden oluşturduğu Latince Cheiracanthium bilim adının birebir çevirisidir.

Teşhis anahtarı

Cins teşhis karakteri (Türkiye için): Prosomada belirgin bir yarık bulunmaz; epijin çukuru genellikle kitinsi bir kemer ile çevrilmiş[1].

Morfoloji

Boyu 5 – 10 mm uzunluğunda olan ufak örümceklerdir. Tıknaz bir yapıları vardır. Prosoma geniş ve kısadır. Opisthosoma oval olup prosoma kadar geniştir ve arka ucu sivridir. Keliserler nispeten uzun ve geniş alnından aşağıya dikey olarak uzanır. Bacakları nispeten uzundur. Rengi yaşilimsi ile sarımsı kahverengi arasında değişkenlik gödterir. Bazı türlerinde opisthosoma üzerinde uzunlamasına koyu bir şerit ya da desen bulunur.

Habitat

Çayırlık, fundalık, kumluk alanlarla orman kıyıları gibi sıcak, çok kuru ve açık yaşam alanlarını tercih ederler. Bitkiler üzerinde yaşasalar da bazen zemin üzerinde ya da taş altlarında da bulunduğu olur. İnsan yerleşimlerinde çok sık görülen gececil örümceklerdir.

Yayılımı

Eski Dünya'da, kuzeyde Avrupa'dan Japonya'ya kadar, güneyde Güney Afrika'dan Hindistan ile Avustralya'ya kadar yayılım gösterir. Yeni Dünya'da yalnızca iki türü (C. inclusum ile C. mildei) bulunur.

Zararları

Amerika Birleşik Devletleri'nin Utah eyaletinde Cheiracanthium inclusum türü nekrotik ısırıklarıyla insan sağlığı için tehdit oluşturur. Zehri sitotoksiktir. Isırığın olduğu bölgede derinin ölümüne sebep olur. Erkekler 119 günde, dişiler ise 134 günde cinsel olgunluğa ulaşırlar.[2]

Medya ve örümcek korkusu

Avusturya'da halk arasında tedirginlik yaratan bu örümcekler (Cheiracanthium punctorium) zaman zaman basının da ilgisini çeker ve halktaki bu korkuyu (araknofobi) pekiştiren yayınlarla[3],[4] örümceğin zararı abartılı biçimde yansıtılarak, doğal yaşamın bir parçası olan örümcekler -tehlikeli tehlikesiz ayırt edilmeksizin- hedef haline getirilmektedir.

Mazda ve örümcekler

2011 Mart ayında, Japon otomobil markası Mazda'nın Mazda 6 adlı modelinin benzin depolarında bu örümceklerin yuva yaptığı açıklandı. Firmanın basına yaptığı açıklamaya göre, 65 bini aşkın aracın Amerika Birleşik Devletleri, Meksika ve Kanada piyasalarından çekileceği ve örümceklerin benzin deposuna girmesini önleyecek bir yay üretecekleri açıklandı.[5][6][7][8]

Türkiye'deki durumu

Ch. mildei (Türkiye'de de bulunur)
Ch. punctorium (Türkiye'de de bulunur)

Türkiye'de[9] cinsin 7 türü bulunur. Bunlardan en tehlikelisi Ch. punctorium ve Ch. mildei türleridir.[10]

Türleri

Dünya genelinde 178 [11] ya da 194 türden oluşur.

Ch. mildei
Ch. inclusum (ABD'de ısırığı deri ölümüne sebep olur)

Kaynakça

  1. ^ Zafer Sancak, Doğu Karadeniz Bölgesi örümceklerinin (Araneae) sistematik ve faunistik açıdan incelenmesi, Kırıkkale Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, yüksek lisans tezi, Aralık 2007
  2. ^ Ryan S. Davis (2008), Yellow Sac Spider
  3. ^ NTV MSNBC Avusturya’yı örümcek korkusu sardı
  4. ^ BELÇİKA : Avrupa’nın yeni korkusu 'dev örümcekler'. / 06-08-2006
  5. ^ BBC Türkçe
  6. ^ CNN Türk: Sarı keseli örümceklerin tercihi Mazda-6!
  7. ^ The Washington Post: Mazda 6 recall: Beware the yellow sac spider and the web it weaves (İngilizce)
  8. ^ "Mazda Issues Recall Over Spider in Fuel Tank". DiscoveryNews. 6 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2011.  (İngilizce)
  9. ^ Abdullah Bayram, Kadir Boğaç Kunt, and Tarık Danışman (2012), The Checklist of the Spiders of Turkey. Version 2012.1. Online at http://www.spidersofturkey.com
  10. ^ Bülent Gözcelioğlu, Türkiye Doğası, Kasım 2008, BiLiM ve TEKNiK
  11. ^ The World Spider Catalog, Version 11.5 by Norman I. Platnick

Dış bağlantılar