Chūnibyō

Chūnibyō (中二病, Chuunibyou, Orta iki hastalığı); ortaokul döneminde ergenlikte görülebilen, "kendini olduğundan farklı ya da daha iyi göstermeye çalışma" döneminde kendini küçümseme durumuna verilen kurgusal bir terimdir. Ayrıca ergenlikteki kendini beğenme eğilimiyle ortaya çıkan boş hayaller ve tercihlerle dalga geçen bir internet argosudur. Ayrıca bu durumdaki kişileri tanımlamak için de kullanılır. "Hastalık" kelimesi kullanılmakla birlikte, psikolojik bir rahatsızlık veya tıbbi anlamda tedavi gerektiren bir hastalık değildir.

Yayılması

İlk olarak "İjūin Hikaru Shinya no Bakajikara" (Hikaru Ijūin'in gece yarısında deli kuvveti) adlı radyo programında ortaya çıkmış bir terimdir. 11 Ocak 1999'da Hikaru İjūin "Ben hala Chūnibyō'ya yakalanıyorum" demiştir. Ertesi hafta ise aynı programda "Kakatta kana? to Omottara Chūnibyō" (Yoksa yakalandı mı? diye düşünmeye kalmadı "orta iki" oluvermiş) adlı bir bölüm başlatmıştır. Dinleyicilerden gelen "semptomları" bir sistem içine oturtmuştur. Hikaru'nun kendisi de "Bölümlere ayırmak ne işe yarar?", "Yetişkinler çok pislik" ve "Gerçek arkadaşımı aramaya çalışırken" gibi örneklerle katkıda bulunmuştur.

Program yayınlandığı süre içerisinde sadece dinleyiciler arasında yayılabilmiş olan bu tanım, program içindeki bölüm sonlanınca unutulmuştur. Ancak 2005 yılına yaklaşıldığında internette tekrar görülmeye başlamıştır. İnternet forumu 2channelda 'Hayatla ilgili her şey' kısmında 'Chūnibyō genel sayfası' gibi sayfalarında kendini küçümseme anlamı azalmış ve dalga geçme anlamı güçlenmiştir. "Kako no shittai o kokuhaku shite minna de kisei o hassuru" (geçmişte yaptığımız yanlışlarımızı itiraf edip hep birlikte garip sesler çıkaralım) sayfasında "Jyakigan" adlı bir katılımcı tarafından yapılan "Ergenlikte kendini beğenme eğilimiyle ortaya çıkan boş hayaller ve tercihlere edilen hakaretlerdir. Edebiyat eleştirilerinde 'maksadını aşan veya abartılmış bir dünya görüşünü temsil eden veya olayları anlatan eserler' için kullanılır. Gerçeküstü dünya görüşleri ya da olaylarla ile dalga geçen internet argosu olarak yerleşmiştir.

İnternet ortamında; 中 (Chū:Orta) kanjisi yerine 厨 (Chū:Velet) kanjisi getirilerek 厨二病 (Chūnibyō) şeklinde kullanıldığı da olur.

Örnekleri ve analizi

1. Yabancı müzik dinlemeye başlamak
2. Özellikle beğenmediği halde kahve içmeye başlamak
3. Popüler olan müzik grupları ile ilgili "önceden de biliyordum" diye iddia etmek
4. Gerçekten kendini verirse başarılı olacağına inanmak
5. Anneye kızıp "özel hayatıma saygı göster" demeye başlamak
6. Toplumla ilgili biraz okuyup, tarih bilgisi edinince, olur olmaz yerlerde "Amerika da çok pislik!" gibi laflar etmek

"Otaku Bunka Kenkyūkai" (Otaku Kültürü Araştırma Merkezi) tarafından basılmış "Otaku Yōgo no Kiso Chishiki"(Otaku Terimleri Temel Bilgileri) içinde, temel "semptomlar" olarak altı belirti verilmiştir;

Eleştirmen Chiki Ogiue, Chūnibyō 'semptomlarının' genellikle okullarda görüldüğünü belirtmiştir. Chūnibyō diye dalga geçilen kişilerin, dışarıdan bakıldığında saçma ve garip görünen karakter özelliklerini çevreye zorla kabul ettirmeye çalışan bir tavırları olduğunu düşünür.

Bōshi Chino adlı sanat eleştirmeni Don Kişot romanı ile ilgili "Baş karakter hayata pembe gözlüklerden bakmaktadır. İnsanlar hayallerine laf söylemeyerek onu kandırırlar, ama bu onun giderek hayalleri içine batmasına neden olur" demiş ve bu kısır döngü sebebiyle 'Chūnibyō tanımına "50 yaş sonrası Chūnibyō" diye bir alt başlık eklemek istiyorum' diye eklemiştir.

Tipleri

Light novel yazarı Hyōya Saegami'nin yazdığı "Chūnibyō Toriatsukai Setsumeishō" (Chūnibyō Kullanım Kılavuzu) içinde, Chūnibyō'nun temel olarak 3 tipe ayrıldığı yazılmıştır.

DQN(Dokyun) tipi; toplum (düzen) karşıtı davranışlarda bulunmanın havalı olduğunu düşünmektedir. Aslında,fazla ciddi, içine kapanık ya da korkak bir insan olduğu için gerçekten sorun çıkaran birine dönüşemez. Kavga etmek ya da suç işlemekle ilgili gerçek olmayan ifadelerde bulunur. (DQN; toplum karşıtı ve problem yaratan insanları anlatmak için kullanılan Japon internet argosudur.)

Altkültür tipi; Popüler olanla ilgilenmeyip, diğerlerinden farklı olmaya çalışır. Özel olarak altkültürü sevmez, sadece başkalarından farklı bir hobisi olması durumunun havalı olduğunu düşünmektedir.

Jyakigan (Uğursuz göz) tipi; doğaüstü güçlere hayrandır. Kendisinde de doğaüstü bir güçle karşılaştığı zaman saklayamayacağı özel güçleri olduğuna inanır, kendisini 'süper güçleri' varmış gibi hayal ederek mutlu olur. Bazen de kendine bu tarz bir karakter oluşturur.

Chūnibyō konusunu işleyen eserler

• Chūnibyō demo Koi ga Shitai! (中二病でも恋がしたい!)
• AURA (AURA 〜魔竜院光牙最後の闘い〜)
• Inō-Batoru wa Nichijō-kei no Naka de (異能バトルは日常系のなかで)
• Denpa Onna to Seishun Otoko (電波女と青春男)
• Suzumiya Haruhi (涼宮ハルヒ)
• Boku wa Tomodachi ga Sukunai (僕は友達が少ない)
• Steins;Gate (シュタインズ・ゲート)