Celâyir Sultanlığı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Celâyir Sultanlığı
جلايريان
Jalāyīrīyān
Celayirîler
1340-1432
Celâyir Sultanlığı bayrağı
Tüm Krallıklar Kitabı tarafından Pers ve Saldania şehrine atfedilen bayrak muhtemelen Celayirlilere aitti
Günümüzün Irak ve Irak-ı Acem'inde kurulmuş olan Yağla-Er/Yağlık-Er Oğulları Devleti ile komşularının haritası.
Günümüzün Irak ve Irak-ı Acem'inde kurulmuş olan Yağla-Er/Yağlık-Er Oğulları Devleti ile komşularının haritası.
BaşkentBağdat
Yaygın dil(ler)Azerice Farsça Arapça
HükûmetMonarşi
• 1336-1356
Büyük Hasan
• 1424-1432
II. Hüseyin
Tarihçe 
• Kuruluşu
1340
• I. Uvays'in Tebriz'i geri alması
1357
• İç savaşı
1374-1382
• Timur İmparatorluğu tarafında yıkılması
1392-1404
• Karakoyunlular tarafında yenilmesi
1410
• Dağılışı
1432
Öncüller
Ardıllar
İlhanlılar
Karakoyunlular
Büyük Timur İmparatorluğu

Celâyirîler,[1] (TürkçeYağla-Er/Yağlık-Er Oğulları); 1330'larda bugünkü Irak ve İran topraklarında İlhanlılar Devletinde önemli mevkiye sahip olan Türkleşmiş[2] Moğol Celayir boyunun önderi Büyük Hasan tarafından kurulmuş devlet.

İlhanlılar Devleti'nin dağılmasının ardından Büyük Hasan, Tebriz başta olmak üzere Azerbaycan bölgesinin hakimiyeti için Küçük Hasan ile savaşmış fakat yenilerek Irak istikametine çekilmek zorunda kalmış ve orada devletini kurmuştur.

Celayirîlerler Timur'un Beş Yıl Seferi karşısında Karakoyunlular ile birlikte Timur İmparatorluğuna karşı direnmiş ancak yenilerek Bağdat'ı kaybetmiştir. Ahmed, önce Osmanlı Devleti'ne ve sonra Mısır'a Memlûk Devleti'nin yanına sığınmıştır.

Ahmed, Timur'un ölümünün ardından 1405'te tekrar devleti kurmuş ve Tebriz'i geri almaya çalışmıştır. Fakat 1410'da Karakoyunlu sultanı Kara Yusuf tarafından yenilerek idam edilmiştir.

Celayirîlerin Sultanları[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Büyük Hasan (1336 - 1356)
  • Şeyh I. Uveys (1356 - 1374)
  • Hasan (1374)
  • I. Hüseyin (1374 - 1382)
  • Bayazıd (Celayirî) (1382 - 1384)
  • Ahmed Celâyir (1382 - 1410)
  • Şah Veled (1410-1411)
  • Mahmud (Celayirî) (1411-1415)
  • II. Uvays (1415-1421)
  • Muhammed (1421-1422)
  • II. Mahmud (1422-1424)
  • II. Hüseyin (1424-1432)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Öztuna, Yılmaz, (1996) Hanedanlar ve Devletler Cilt: 1, Ankara:Kültür Bakanlığı,

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]