Burke ve Hare cinayetleri
Burke ve Hare Cinayetleri, William Burke ve William Hare tarafından 1827 ile 1828 yıllarını kapsayan 10 aylık bir süre zarfında İskoçya'nın başkenti Edinburgh'da işlenen 16 cinayettir. Cinayetler çoğunlukla şehrin Batı Limanı adı verilen semtinde (İngilizce: West Port) gerçekleştiği için West Port Cinayetleri olarak da anılır.
Faillerin amacı maddî kazanç elde etmekti. Bu amaçla, öldürdükleri kurbanlarının cesetlerini anatomi derslerinde kadavra olarak kullanılmak üzere Edinburgh Tıp Fakültesi'ne sattılar. En önemli müşterileri burada ders veren Robert Knox'tu.
Tarihî arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu cinayet serisinin tarihsel arka planında, Birleşik Krallık'ta 1832 yılına kadar anatomistlere çalışma ve öğretim amaçlı kadavra tedarikini yasal bir zemine oturtan bir yasanın kabul edilmemiş olması yatmaktadır. Bu vakıadan evvel, henüz gelişme aşamasındaki bilimsel araştırma, yasal ve fakat muğlak bir zeminde gerçekleştiriliyordu. Araştırmalarda kullanılabilecek malzeme ihtiyacı, mezar soyguncularını veya bu vakıada olduğu gibi potansiyel katilleri cezbediyordu.
Cinayetlerin evveliyatı[değiştir | kaynağı değiştir]
1827 yılında Burke ve metresi Helen MacDougal, Hare ve eşi Margaret tarafından işletilen Edinburgh pansiyonunda kiracı olarak yaşıyorlardı. Her ikisi de Union Canal'da çalışan Burke ve Hare'in, iş yerinden tanışmış oldukları tahmin ediliyor. Hare'in ifadesine göre; bu yolla madde kazanç elde etme fikri, kendisine 4 sterlin borcu olan br başka kiracının borcunu ödemeden ölmesi üzerine bulmuşlardı. O yılın kasım ayında cesedi mezarından çıkardılar ve Knox'a 7 sterline sattılar. Bundan sonra mezarlıklarda yeni gömülmüş cesetleri çıkarmaya başladılar.
Cinayetler[değiştir | kaynağı değiştir]
Ancak bu tek başına talebi karşılayamadığı için cinayet işlemeye başladılar. Kurbanları her iki cinsiyetten (yedi kadın, üç erkek) ve çoğunlukla alt sosyal sınıflardan geliyordu. Burke, daha sonra kendi adı verilen ve İngilizce burking denilen bir öldürme yöntemi geliştirdi. Seri on bir ay sürdü.
İlk kurban Hare'in Değirmenci Joseph adındaki hasta bir kiracısıydı. Hasta kiracı kalmadığında, sokaktan topladıkları kurbanları pansiyona getiriyorlardı. Çoğu zaten sarhoştu.
Şubat 1828'de dışarıdan pansiyona getirdikleri ilk maktul, emekli Abigail Simpson'dı ve cesedi çok taze olduğu için karşılığında 15 sterlin aldılar. Bunu yine bir kiracı takip etti ve ardından Margaret Hare bir kadını bitişikteki halk evine davet etti, onu birayla sarhoş etti ve kocasını çağırdı. Daha sonra Burke, Mary Patterson ve Janet Brown adında iki fahişe getirdi. Mary Patterson, Burke ve MacDougal arasındaki bir tartışmanın ardından pansiyondan ayrılmış ve geri döndüğünde meslektaşının Burke ile birlikte gittiğini öğrenmiştir. Ertesi sabah Patterson bazı tıp öğrencileri tarafından tanındı, muhtemelen daha önce onun hizmetlerinden yararlanmışlardı. Bir sonraki kurban Burke'ün bir tanıdığı, Effie adında dilenci bir kadındı. Cesedi için 10 sterlin aldılar. Bunu, Burke'ün kendisini tanıyormuş gibi davranarak polisi harekete geçirdiği ve sadece saatler sonra anatomiye teslim edilen bir kadın izledi. Ardından yaşlı bir kadın ve sağır bir çocuk ölüme terk edildi. Hare başlangıçta çocuğun öldürülmesine karşı çıktı ama Burke galip geldi. Bu kez elde edilen fiyat her biri için 8 sterlindi. Sonra sıra Burke'ün bir başka tanıdığı olan Bayan Ostler'a geldi. MacDougal'ın akrabası Ann MacDougal'ın da canı bağışlanmadı.
Yaşlı fahişe Mary Haldane ve nerede olduğunu sorduğunda kızı Peggy onu takip etti. Ancak bu iki kadının ortadan kaybolması dikkatlerden kaçmadı çünkü Mary Haldane, mahallede tanınan bir kişiydi. Daft Jamie adında zihinsel engelli bir genç daha da iyi tanınıyordu. Bu genç direndiği için Burke ve Hare onu ancak birlikte öldürebildi. Annesi onun hakkında bilgi almaya başladı ve Knox ertesi sabah cesedi ortaya çıkardığında, çocuk bazı öğrenciler tarafından tanındı. Knox kimliği reddetti ve ölü adamın yüzünü incelemeye başladı.
Maggie Docherty adındaki son kurban, annesinin de Docherty adını taşıdığını ve bu nedenle muhtemelen onunla akraba olduğunu söyleyerek Burke'ü eve çekmiştir. Suçu işlemeden önce James ve Ann Gray adlı kiracıların pansiyondan ayrılmasını beklemek zorunda kalmıştır.
Burke'ün metresi Helen McDougal ve Hare'in karısı Margaret Laird'ın suç ortakları olduğu iddia edilmiştir. İngilizcedeki kurbanı boğmak ya da anatomi cinayeti işlemek anlamına gelen "burking" fiili Burke isminden türetilmiştir.[1]
Suçlamalar sonucunda yalnızca Burke idam edildi.[2] Hare ise kaçmayı başardı. Söylentilere göre, en son karısı ve çocuğuyla birlikte başka bir şehirde görülmüştür. Robert Knox'un evi, kızgın halk güruhu tarafından taşa tutuldu. Askerlerin yardımıyla arka kapıdan çıkarılarak kaçırılan Knox, Londra'da bir hastanede çalışmaya devam etti.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "burking, n". Oxford English Dictionary. Oxford University Press. 6 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2016.
- ^ "William Burke". The University of Edinburgh (İngilizce). 1 Nisan 2019. 19 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2023.