Burabay Millî Parkı

Burabay Millî Parkı
Kazakça: «Бурабай» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі, «Býrabaı» memlekettik ulttyq tabiǵi parki
IUCN kategori II (millî park)
Alan türü	Millî park
Devlet	Kazakistan
Federasyon	Akmola Eyaleti
Şehir	Shchuchinsk, Kökşetau
Koordinatları	53°05′00″K 70°18′00″D / 53.08333°K 70.30000°D
Kapladığı alan	83.511 hektar (206.360 akre)
Kuruluş tarihi	2000
Kontrol kuruluşu	Kazakistan cumhurbaşkanı'nın doğrudan yetkisi altında
İnternet sitesi Burabay Ulusal Parkı resmi sitesi

Burabay Millî Parkı (Kazakça: «Бурабай» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі, «Býrabaı» memlekettik ulttyq tabiǵi parki), Kazakistan'ın Akmola Eyaleti, Burabay Bölgesi'nde bulunan bir tabiat parkıdır.

Park, Kazakistan cumhurbaşkanı'nın doğrudan yetkisi altındadır.

Milli parkın korunan alanında, park doğa rezervi düzenlemeleri yapılmış olması nedeniyle ekonomik faaliyetler ve sosyal etkinlikler yasaklanmıştır.

Statü tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Doğal alanın korunmasına yönelik ilk adım 1898'de Devlet Ormanı'nın kurulması ile atılmıştır. 1920 yılında, Burabay ulusallaştırılmış ve ulusal öneme sahip bir kaplıca kenti ilan edilmiştir. 1935 yılında, “Burabay Ulusal Tabiatı Koruma Alanı” düzenlenmiştir. 1951'de doğa koruma alanı kapatıldı; onun yerine Burabay Ormanı kuruldu. 6 Mayıs 1997 tarih ve 787 no'lu hükûmet kararnamesi ile Burabay Ormanı, Devlet tarafından yönetilen "Burabay Ormanı Doğa ve Mutluluk Kompleksi"ne dönüştürüldü. 12 Ağustos 2000'de yayımlanan 1246 no'lu kararname ile, 47.500 hektarlık ormanı olan 83.511 hektarlık bir alandan oluşan "Burabay Ulusal Tabiat Parkı"nın kurulması kararlaştırıldı. 2010 yılında, parkın alanı 129.935 hektara genişletildi. 2012 yılında 370 hektar alan tampon bölge olarak ilan edildi.

İklim[değiştir | kaynağı değiştir]

Burabay iklimi Nemli karasal iklim, sıcak yaz (Köppen iklim sınıflandırması (Dfb)) iklim özellikleri sergiler. Bu iklim, büyük mevsimsel sıcaklık farkları ve ılık bir yaz ile karakterizedir (en az dört ay ortalama 10 °C (50 °F), ancak 22 °C (72 °F) üzerinde ortalama ay görülmez.)^[1]^[2] Ocak ayında parkta ortalama sıcaklık -16 °C ve Temmuz ayında +19 °C'dir.^[3] Yağış ortalaması yıllık 300 mm civarındadır. Kışın kar örtüsü yaklaşık 25–35 cm kalınlığındadır ve kar Kasım ortasından Nisan ayına kadar toprakta kalır.

Flora ve fauna[değiştir | kaynağı değiştir]

Parkta 119 tanesi koruma altında olan ve 12 tanesi Kırmızı Kitap'ta kayıtlı 757 çeşit bitki bulunmaktadır. Ormanda %65 çam, %31 huş, %3 titrek kavak bulunurken geri kalan %1'lik alan çalılıklardan oluşmaktadır. Parkta birçok yenilebilir mantar türü bulunabilir.

Floranın çeşitliliği nedeniyle fauna çok boldur. Parkta Kazakistan'ın fauna çeşitliliğinin %36'sını temsil eden 305 hayvan türü görülmektedir. Bu hayvanların %40'ı yaşam alanlarının sınırında yaşamaktadır ve 13 tür Kırmızı Kitap'ta yer almaktadır.

Burabay'ın vahşi yaşamı çevredeki bozkırlardan çok daha zengindir. Bozkır, orman ve dağlardan türler bu bölgede bir arada yaşamaktadır. Parkta bazı Avrupa türlerinin yanı sıra Sibirya, Güney ve Kuzey türleri de görülür.

Burabay ormanları karaca, geyik, yaban domuzu, sincap, kakım, çakal, sansar veçeşitli geyik türlerine ev sahipliği yapmaktadır. Yırtıcılar arasında kurtlar ve vaşaklar ile karşılaşılabilir. Bozkırlarda ve ormanlık alanlarda, ormanlardaki porsukların yanı sıra tilki türleri, gelincikler ve Avrupa ve dağ tavşanlarıyla da karşılaşılabilir.

Parkta görülen kuşlar arasında bayağı altıngöz, yaban ördeği, boz ördek, kılkuyruk, al yanaklı angut, yağmur kuşu, kuzey kız kuşu, dere düdükçünü, yeşil düdükçün gibi kuşlar listelenebilir. Ördek sayısı sonbaharda ve göç dönemlerinde büyük artış gösterir.

Kuru taşlı çam ormanlarında ve ormanlar arasında, huş ağacı bozkırlarında gri keklik ve büyük orman tavukları bulunabilir.

Efsane[değiştir | kaynağı değiştir]

Burabay kaynaklı birçok efsane bulunmaktadır. Bunlardan biri, Yaratıcı'nın Kazakistan göçebelerine sadece kurak bozkırlar bıraktığını anlatır. Mağdur hisseden Kazak halkı, tüm dağları, ormanları, gölleri ve nehirleri tutan ve kendilerini bozkırlara atan Tanrı'ya dua eder. Bu şekilde Burabay doğar ve günümüze kadar "Kazakistan'ın incisi" olarak anılır.^[4]