İçeriğe atla

Bosna-Hersek'teki Dünya Mirasları listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bosna-Hersek'teki Dünya Mirasları'nın konumu. Mavi noktalar Stećci alanlarıdır.

1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı.[1][2] Doğal özellikler (fiziksel ve biyolojik oluşumlardan oluşur), jeolojik ve fizyografik oluşumlar (tehdit altındaki hayvan ve bitki türlerinin yaşam alanları dahil) ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır.[3] Bosna-Hersek'in, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına İlişkin Sözleşme'yi 12 Temmuz 1993'te onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.[4]

Bosna-Hersek'teki beş alan Dünya Mirası listesinde, dokuz alan ise ise geçici listede bulunur.[4] Listeye eklenen ilk yerler 2005'ye Dünya Miras Komitesinin 29. oturumunda kayıt altına alınan Mostar'ın Eski Şehri'nin Eski Köprü Alanı'ydı.[5] En son olarak 2024'te Vjetrenica Mağarası listeye dâhil edildi.[4] Stećci Ortaçağ Mezar Taşları Mezarlıkları Hırvatistan, Karadağ ve Sırbistan ile, Janj Ormanı'nın dahil olduğu ülkenin tek doğal alanı olan Karpatlardaki ve Avrupa'nın Diğer Bölgelerindeki İlkel Kayın Ormanları 17 ülke ile paylaşılır.[4]

Dünya Mirasları listesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

UNESCO, alanları on kritere göre listelemektedir; Her alan kriterlerden en az birini karşılaması gerekir. i'den vi'ye kadar olan kriterler kültüreldir ve vii'den x'e kadar olan kriterler doğaldır.[6]

  Ulusötesi alan
Ad Fotoğraf Belediye Seçildiği yıl UNESCO verileri Kaynak
Tarihi Mostar Şehri'nin Mostar Köprüsü Alanı Mostar Köprüsü Mostar 2005 946; vi
(kültürel) 		[7]
Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü Vişegrad 2007 1260; ii, iv
(kültürel) 		[8]
Stećci Ortaçağ Mezar Taşları Mezarlıkları[a] Radımlı Nekropolü 20 alan 2016 1504; iii, vi
(kültürel) 		[9]
Karpatlardaki ve Avrupa'nın Diğer Bölgelerindeki İlkel Kayın Ormanları[b] Orman ve nehir Šipovo 2021 1133quater; ix
(doğal) 		[10]
Vjetrenica Mağarası Çitle korunan bir mağaranın girişi Ravno 2024 1673; vii, x
(kültürel) 		[11]

Geçici liste

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünya Mirası listesinde yer alan alanlara ek olarak, üye devletler aday göstermeyi düşünebilecekleri geçici alanların bir listesini de tutabilirler. Dünya Mirası listesine aday göstermeler, yalnızca alanın daha önce geçici listede yer alması durumunda kabul edilir.[12] Bosna-Hersek, 2019 itibarıyla geçici listesine dokuz alan kaydetti.[4]

Ad Fotoğraf Belediye Seçildiği yıl UNESCO kriterleri Kaynak
Saraybosna - evrensel çokkültürlülüğün eşsiz sembolü - sürekli açık şehir Saraybosna Saraybosna 1997 v
(kültürel) 		[13]
Jajce'nin doğal ve mimari topluluğu Jajce Jajce 2006 ii, iii, iv, v, vi, vii
(karma) 		[14]
Poçitel'in tarihi kent alanı Poçitel Čapljina 2007 ii, iii, iv, v, vi
(kültürel) 		[15]
Blagaj'ın doğal ve mimari topluluğu Blagaj Mostar 2007 ii, iii, iv, v, vi, vii
(karma) 		[16]
Blidinje'nin doğal ve mimari topluluğu Blidinje Gölü Jablanica, Posušje ve Tomislavgrad 2007 i, iii, iv, v, vi, vii, viii, ix
(karma) 		[17]
Stolac'ın doğal ve mimari topluluğu Stolac Stolac 2007 ii, iii, iv, v, vi, vii
(karma) 		[18]
Sıkı Doğa Koruma Alanı - "Perućica" Bakir Ormanı Perućica Foça 2017 vii, ix, x
(doğal) 		[19]
Saraybosna Yahudi Mezarlığı Saraybosna Yahudi Mezarlığı Saraybosna 2018 ii, iii, iv, vi
(kültürel) 		[20]
Martin Brod-Una Millî Parkı Traverten Şelaleleri Kompleksi Martin Brod'daki Una Nehri üzerindeki şelale Bihaç 2019 vii, ix
(doğal) 		[21]

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Hırvatistan, Karadağ ve Sırbistan ile paylaşılır.
  2. ^ 17 Avrupa ülkesi ile paylaşılır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "The World Heritage Convention". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  2. ^ "Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  3. ^ "Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". UNESCO World Heritage Centre. 1 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2021. 
  4. ^ a b c d e "Bosnia and Herzegovina". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 7 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024. 
  5. ^ "29th session of the World Heritage Committee". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 20 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024. 
  6. ^ "UNESCO World Heritage Centre – The Criteria for Selection". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 12 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  7. ^ "Old Bridge Area of the Old City of Mostar". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 28 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  8. ^ "Mehmed Paša Sokolović Bridge in Višegrad". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 27 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  9. ^ "Stećci Medieval Tombstone Graveyards". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 17 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  10. ^ "Ancient and Primeval Beech Forests of the Carpathians and Other Regions of Europe" (İngilizce). UNESCO Dünya Miras Merkezi. 2 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  11. ^ "Vjetrenica Cave, Ravno". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 22 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  12. ^ "UNESCO World Heritage Centre – Tentative Lists". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 20 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  13. ^ "Sarajevo – unique symbol of universal multiculture – continual open city (N.I.)". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 10 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  14. ^ "The natural and architectural ensemble of Jajce". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 10 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  15. ^ "The historic urban site of Počitelj". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 17 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  16. ^ "The natural and architectural ensemble of Blagaj". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 17 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  17. ^ "The natural and architectural ensemble of Blidinje". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 10 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  18. ^ "The natural and architectural ensemble of Stolac". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 15 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  19. ^ "Strict Nature Reserve – Primeval forest "Perućica"". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 20 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  20. ^ "Jewish Cemetery in Sarajevo". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 3 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 
  21. ^ "Complex of travertine waterfalls in Martin Brod - Una National Park". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 7 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Bosna-Hersek'teki Dünya Mirasları listesi ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Bosna-Hersek%27teki_Dünya_Mirasları_listesi&oldid=35837533" sayfasından alınmıştır