Birleşik Krallık-Kazakistan ilişkileri
Kazakistan-İngiltere ilişkileri - iki ülke arasındaki ilk ilişkiler 19 Ocak 1992'de kuruldu. Birleşik Krallık, Ekim 1992'de Kazakistan'da büyükelçiliğini açtı ve Kazakistan, Birleşik Krallık'taki büyükelçiliğini Şubat 1996'da açtı.[1] Kazakistan ve Batı arasındaki ilişkiler son yıllarda gelişmektedir. Bu, Kazakistan'ın terörle mücadeledeki konumundan kaynaklanmaktadır.
Birleşik Krallık, Kazakistan'daki en büyük üçüncü yabancı yatırımcıdır. Toplam yabancı yatırım hacmi ise %14'tür. 100'den fazla İngiliz şirketinin Kazakistan'da işletmesi bulunmaktadır.[2]
BAE Systems, Air Astana'nın %49'una sahiptir.
Kazakistan-İngiltere stratejik diyalogu
[değiştir | kaynağı değiştir]Kazak-İngiliz stratejik diyalogu, karşılıklı siyasi diyalog ve işbirliği için bir platformdur. Platform, her iki ülkenin dışişleri bakanları tarafından yönetiliyor.
Ekonomik ilişkiler ve ticaret
[değiştir | kaynağı değiştir]İngiliz yatırımcılar ve şirketler 1991 yılından bu yana Kazakistan ekonomisine 25 milyar dolar yatırım yaptı. Birleşik Krallık ve Kazakistan, Trans-Avrasya Ulaştırma Koridoru ve İpek Yolu için destekleyici altyapı ve ticari faaliyetler oluşturmak için işbirliği yapmaktadır.
Toplantılar ve karşılıklı ziyaretler
[değiştir | kaynağı değiştir]Kazakistan Cumhurbaşkanı, Nursultan Nazarbayev bazı işadamlarıyla birlikte Londra'da İngiltere Başbakanı Tony Blair, Kraliçe II. Elizabeth, Hazine Şansölyesi Gordon Brown, Lord Belediye Başkanları John Stuttard ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası Başkanı Jean Lemer ile görüştü. Nazarbayev, Kazakistan'ın büyüyen ekonomisi bağlamında İngiltere Başbakanı Blair ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası Başkanı Jean Lemierre ile enerji işbirliğini görüştü. Nazarbayev diğer Londralı işadamları ile bir araya gelerek Londra Metal Borsasını ziyaret etti.
Siyasi analistler, Nazarbayev'in ziyareti, İngiliz hükûmet yetkililerini Kazakistan'ın 2009 yılında Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na başkanlık etme hedefine İngiltere'nin desteğini kazanmak için demokratikleşme yolunda ilerleme kaydettiğine ikna etmeye çalışmak için bir fırsat olarak kullandığını söylediler.[3]
Kazakistan'daki Hindular
[değiştir | kaynağı değiştir]Başbakan Blair Nazarbayev ile bir araya geldiğinde, Kazakistan'ın Karasai Bölgesinde çevik kuvvet polisi ve buldozerlerin bir Hindu tapınağını ve Kazak Hindularına ait beş evi yıkması nedeniyle Kazakistan'daki Hindulara yönelik muamele konusunu gündeme getirdi.[4] Din özgürlüğünü savunan kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Forum 18, hükûmetin Hinduları taciz ettiği iddiasını belgeledi.[5]
Milletvekili Ashok Kumar, Avam Kamarası'nda bir önerge sundu, önergede: "Bu Meclis, Kazakistan Cumhurbaşkanı'nın ziyaretinden önce, Kazakistan'daki Hindu azınlıklara yönelik tacizi ve ayrımcılığı kınamaktadır; Karasai bölgesindeki Hindular, arazi, ahır ve ineklere el konulması, evlerinin yıkılmasıyla tehdit edildi ve toprak sahibi olma haklarından mahrum bırakıldı. Evlerinin mülkiyeti için başvuran Kazak Hindularından Hindu olmadıklarını beyan etmelerinin istendiği belirtildi. Benzer başvurularda bulunan Hindulara derhal mülkiyet hakları verildi; Yüksek Mahkemenin Hindu evleriyle ilgili iki davayı incelediğini ve davacıları duruşmaya davet etmeden Hindular aleyhine karar verdiği kabul edilmektdir" denilmiştir.
Literatür
[değiştir | kaynağı değiştir]- Halyk Savings Bank Of Kazakhstan To Offer GDRs In London 12 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 'Victorious' Kazakhs Told To Wait On OSCE Decision 9 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Nazarbayev calls Kazakhstan relations with Britain special 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Nazarbayev has audience with Queen Elizabeth II, talks with British PM 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ About the Embassy 12 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Şablon:Vebarxiv The Embassy of the Republic of Kazakhstan in the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
- ^ Analiz: Nəyə görə dünya Qazaxıstan haqqında düşünür? 9 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Times
- ^ "Blair, Kazakhstan's Nazarbayev discuss energy co-operation, financial services". 17 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2021.
- ^ Blair raises Hindu harassment with Kazakh president Mid Day
- ^ Kazakhstan: New threat to de-register partially demolished Hare Krishna community 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Forum 18