Birinci Gazze Muharebesi

Koordinatlar: 31°29′21″N 34°28′25″E / 31.4893°K 34.4737°D / 31.4893; 34.4737
Vikipedi, özgür ansiklopedi
20.29, 6 Kasım 2016 tarihinde Vikiçizer (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17792663 numaralı sürüm (→‎top: düzeltme AWB ile)
1. Gazze Muharebesi
Sina ve Filistin Cephesi
Tarih26 Mart, 1917
Bölge
Gazze, güney Filistin
Sonuç Osmanlı zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu
Alman İmparatorluğu Alman İmparatorluğu
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Avusturya-Macaristan İmparatorluğu

Birleşik Krallık Britanya İmparatorluğu

Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu Ahmet Cemal Paşa
Alman İmparatorluğu Albay Kress von Kressenstein
Osmanlı İmparatorluğu Yarbay Edip Servet
Osmanlı İmparatorluğu Albay Mehmet Rüştü
Alman İmparatorluğu Binbaşı Tiller
Birleşik Krallık General Archibald Murray
Kanada General Charles Dobell
Birleşik Krallık General Philip Chetwode
Avustralya General Harry Chauvel
Güçler

4. Ordu

  • 1. Kuvve-i Seferiye (22. Kolordu)
    • Tiller/Gazze Grubu
    • 16. Tümen
    • 3. Tümen
    • 3. Süvari Tümeni
    • 300. Tayyare Bölüğü
    • 16 top
Toplam: 15.000

Mısır Seferi Kuvvetleri (EEF)

  • Doğu Kuvveti
    • 52. Tümen
    • 54. Tümen
    • Kraliyet Hecinsüvar Tugayı
    • 5. Kraliyet Hava Filosu
    • Çöl Kolordusu (Desert Column)
      • 53. Tümen
      • Anzak Atlı Piyade Tümeni
      • Kraliyet Atlı Piyade Tümeni
      • 32 top
Toplam: 22.000 (12.000 piyade)
Kayıplar
1.400[1]-1.650 (300 ölü, 750 yaralı, 600 kayıp)[2] 3.700-4.000 (523 ölü, 2.932 yaralı, 246 esir)[3]

Birinci Gazze Muharebesi I. Dünya Savaşı sırasında Filistin'in güneyinde gerçekleşmiş bir muharebedir. Britanya güçleri sekiz aylık zorlu bir mücadelenin ardından Osmanlı kuvvetlerini Sina Yarımadası'ndan püskürtmüşlerdi. Britanya'nın bir sonraki hedefi Filistin içlerine doğru ilerleyerek Mezopotamya ve Arap Yarımadası'ndaki Osmanlı güçlerinin arasındaki bağlantıyı kesmekti. Bunun için ilk adım Gazze'nin ele geçirilmesiydi.

Muharebe

İlk taarruz, Gazze'nin güneyideki Osmanlı siperlerine bir İngiliz tümeninin, saat 09:00'da saldırısıyla başlamıştır. Daha doğudan Gazze vadisini geçen İngiliz birlikleri saat 10:00 civarında Gazze'deki Osmanlı birliklerini kuşatmış oldu. Şehirdeki Osmanlı savunması 125. ve 79. Alaylar, 81. Alay'ın 2. Taburu, topçu ve makineli tüfek unsurlarıydı.

Kentteki Osmanlı savunmasının kilit noktası, güneydeki 84 rakımlı tepedir. Tepeye yönelen İngiliz taarruzu, tepeyi almış, Osmanlı karşı taarruzuyla yeniden Osmanlı Ordusu'nun eline geçmiştir. Akşam üstü yenilenen İngiliz taarruzu tepenin yeniden el değiştirmesiyle sonuçlanmıştır.

Kente yönelik İngiliz taarruzları güney-doğudan, doğudan ve kuzeyden tertiplenmiş, kent gün boyu kanlı sokak çatışmalarına sahne olmuştur.

Çevredeki Osmanlı birlikleri öğleden sonra Gazze yönünde yürüyüşe geçmişlerdir. Bir grup kuzey-doğudan, diğer grup ise güneyden Gazzeye ilerlemiştir. 27 Mart sabahı her iki grup da Gazze'deki İngiliz kuşatmasına taarruz etmiştir. Hemen ardından kentin güney kesiminde savunmada olan Osmanlı birlikleri 84 rakımlı tepeye süngü hücumuna girişip tepeyi işgal ettiler. Saat 11:00 dolaylarında İngiliz kuşatması yarılmıştı. 28 Mart sabahı tüm İngiliz birlikleri geri çekilmişti. Savaş alanlarında kalan 1.500 İngiliz ölüsü, Osmanlı Ordusu tarafından gömüldü.

Muharebe Britanya açısından tam bir fiyaskoyla sonuçlanmıştır.

Hava harekatı

Gazze'de İngiliz kuşatması tamamlandığında, kenti savunan birliklerle Tellüşeria'daki Osmanlı komuta merkezi arasındaki temas da kesilmişti. Bu andan itibaren Gazze'yle ilgili tüm bilgi, Ramle'deki 6 keşif uçağından oluşan Osmanlı hava unsurlarınca sağlanmıştır. 300. Paşa Teyyare Bölüğü'nün pilotları, tüm muharebe boyunca keşif uçuşlarını sürdürmüştür.

Kaynakça

  • Türkiye'de Beş Yıl - Liman von Sanders

Dış bağlantılar

  1. ^ Kressenstein Baron Kress Von, Türklerle Beraber Süveyş Kanalı’na, Çev. Mazhar Besim Özalpsan, İstanbul, Askeri Matbaa, 1943. s.149-150.
  2. ^ Erickson, Edward J. (2001). Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War. No. 201 Contributions in Military Studies. Westport Connecticut: Greenwood Press. s.161
  3. ^ Falls, Cyril; G. MacMunn (1930). Military Operations Egypt & Palestine from the Outbreak of War with Germany to June 1917. Official History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence. 1. London: HM Stationery Office. s.315-322