Binbirkilise
 Madenşehri'ndeki kilise kalıntıları | |||||||||||
  Binbirkilise Türkiye haritasındaki konumu. | |||||||||||
| Konum | Madenşehri, Karaman, Türkiye | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bölge | Likaonya | ||||||||||
| Koordinatlar | 37°26′14″K 33°08′39″D / 37.43722°K 33.14417°D | ||||||||||
| Tür | Yerleşim yeri | ||||||||||
| Sit ayrıntıları | |||||||||||
Binbirkilise 
 | |||||||||||
Binbirkilise, Karaman ilinin, Orta Çağ'da Likaonya bölgesinde yer alan ve yaklaşık elli Bizans kilise kalıntısını barındıran bir mahallidir.
Yerleşim, Karadağ yanardağının kuzey yamaçlarında, il merkezi Karaman'ın yaklaşık 30 km (19 mil) kuzeyinde yer almaktadır. Kilise kalıntıları, Madenşehri, Üçkuyu ve Değle ören yerinin içinde ve çevresinde bulunmaktadır.[1]
Yapılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Bölge, 3. ve 8. yüzyıllar arasındaki dönemde Bizanslı Hristiyanlar için bir kültür merkeziydi. Köylerle bütünleşik kiliselerin, manastırların, sarnıçların, surların ve konutların kalıntıları bulunmaktadır. Taş malzemeler günümüzdeki binalarda yeniden kullanılmıştır ve bu da tarihi envanterin sürekli olarak azalmasına neden olmuştur.[2]
Süryani Ortodoks tipindeki çok kubbeli bazilikalar, mimari tarihsel açıdan ilgi çekicidir. Duvarlar büyük kesme taş bloklardan inşa edilmiştir. Bölgede ahşap eksikliği nedeniyle, binalar düz ahşap çatılar yerine taş kubbeli çatılarla örtülmüştür. Yan neflerin üzerinde, üst sütun sırasının arkasında matroneumlar (kadınlar mahfili) inşa edilmiştir. Apsislerde çift katlı aydınlık pencereleri bulunmaktaydı. Narteksler çoğunlukla çift kemerlidir ve ortada tek bir sütun tarafından desteklenir. Özellikle Madenşehri'nde olmak üzere bazı kiliselerde duvar resimlerinin kalıntıları görülebilir. Ayrıca çevrede Hitit, Roma ve Helenistik dönemlere ait nadir kalıntılar da bulunmaktadır.[2]
Araştırma çalışmalarının tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]
1904'te Carl Holzmann (1849–1914), Binbirkilise hakkında Archäologische Skizzen (Arkeolojik Eskizler) adlı eserini yayınladı. Kısa bir süre sonra, bölge, 1905 yılında Küçük Asya gezisi sırasında bölgeyi keşfeden İngiliz gezgin ve arkeolog Gertrude Bell (1868–1926) tarafından tanımlandı. Gözlemlerini Revue Archéologique adlı bir dizi makalede yayınladı. Bu gezi sırasında Konya'da arkeolog William Mitchell Ramsay (1851–1939) ile tanıştı. İkili, 1907'de gerçekleşen Binbirkilise'de kazılar yapmaya karar verdi. Sonuçlar, birçok fotoğrafla birlikte The Thousand and One Churches (Binbir Kilise)[3] adlı kitaplarında yayınlandı.
Bell iki yıl sonra bölgeye döndüğünde, belgelenen binaların büyük bir bölümünün kesme taş için soyulması sonucu ortadan kaybolduğunu gördü.[4] Bugün, yıkım durumu Bell'in fotoğraflarıyla karşılaştırıldığında çok daha ileri seviyededir. Türk sanat tarihçisi Semavi Eyice bölgeyi inceledi ve araştırma sonuçlarını 1971'de yayınladı.
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Carl Holzmann (1904). Binbirkilise: Archäologische Skizzen aus Anadolu: ein Beitrag zur Kunstgeschichte des christlichen Kirchenbaues, Verlag Von Boysen & Maasch
- William Mitchell Ramsay (2008). Gertrude Lowthian Bell, Robert G. Ousterhout: Bin Bir Kilise, Pennsylvania Üniversitesi Arkeoloji ve Antropoloji Müzesi,9781934536056
- Semavi Eyice (1971). Karadağ (Binbirkilise) ve Karaman Bölgesi'ndeki arkeolojileri araştırır. Doğan Kardeş
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "DEĞLE ÖRENYERİ". Kültür Portalı. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2025.
- ^ a b Mehling, Marianne (1987). Knaurs Kulturführer in Farbe Türkei. Droemer-Knaur. s. 334. ISBN 3-426-26293-2.
- ^ Cohen, Getzel M.; Martha Sharp Joukowsky (2006). Breaking Ground: Pioneering Women Archaeologists. University of Michigan Press. s. 167. ISBN 9780472031740.
- ^ Ousterhout, Robert G. (2006). A Byzantine settlement in Cappadocia. Dumbarton Oaks. s. 171. ISBN 9780884023104.
| Otorite kontrolü |
|
|---|
