Biçimsel galaksi sınıflaması

Biçimsel galaksi sınıflaması ya da biçimsel gök ada sınıflaması, astronomlerin galaksileri görünüşlerine göre gruplara ayırdıkları bir sınıflama sistemidir. Bu sistem içinde kullanılan çeşitli şemaların en bilineni, Edwin Hubble'ın bulduğu ve Gérard de Vaucouleurs ile Allan Sandage'ın geliştirdiği Hubble düzenidir.

Hubble düzeni

Hubble galaksi düzeni

Hubble düzeni, Edwin Hubble tarafından 1925 yılında geliştirilmiş bir gök ada sınıflandırma düzenidir. Biçimi dolayısıyla çatal (İngilizce İngilizce: tuning fork) olarak da anılır.

Bu düzene göre galaksiler, sağdan eliptik olarak başlarlar ve adları E0 ile E7 olarak değişir. E biçimi temsil ederken rakam, gök adanın ne kadar oval biçiminde olduğunu gösterir. Bir diğer deyişle 0 dairesel iken 7 son derece basıktır. Teknik açıdan eliptikliğin 10 katıdır.

Ardından galaksiler S0 veya merceksi galaksiden başlayıp iki ayrı takıma ayrılırlar. Üst takım, sarmal galaksileri içerir. S sarmal anlamına gelir, sonraki harf ise sarmalların dağılımlarını tanımlar. 0 ise sarmal kolların yer almadığını, sonraki harfler de son derece dışa açık ve belirgin kollar yer aldığını vurgular. Alt takım çubuklu sarmal galaksileri içerir. Gök ada merkezinde çubuğun yer aldığı B imgesi ile gösterilir.

Samanyolu, yani bulunduğumuz gök adanın SABbc türünde olduğuna inanılmaktadır. Bu çubuğunun kısa olduğu ve kollarının sayısının ortalama olduğu anlamına gelir.

Bu sınıflara uymayan galaksiler ise düzensiz olarak tanımlanır ve Irr ile gösterilir.