Berke (Memlûk sultanı)

Berke Han
Mısır Memlûk Sultanı
Hüküm süresi	1277 – 1279
Önce gelen	I. Baybars
Sonra gelen	Sülemiş
Doğum	1260
Ölüm	18 Agustos 1280
Tam adı Melikü's-Said Sultan Nasırüddin Berke
Hanedan	Bahri Hanedanı
Babası	I. Baybars

Muhammed Berke Han (Arapça: محمد بركة قان) ya da tam adıyla Melikü's-Said Sultan Nasırüddin Berke (1260 – 1280), Mısır ve Suriye'de 1277 ile 1279 yılları arasında hüküm sürmüş Bahri Memluk hanedanının beşinci sultanıdır.

Yaşamı

Bir Kıpçak Türkü olan Memluk sultanı Baybars'ın en büyük oğlu ve halefidir. Annesi Altın Ordu hükümdarı Berke Han'ın kızıdır.

Sultan Baybars ölümünden önce oğlu Berke'yi kendi halefi olarak sultanlığa hazırladı, ve 1268 yılında bir kutlama sırasında Berke'yi kendi halefi olarak ilan etti. Baybars oğlunun konumunu güçlendirmek için kendisini zamanının güçlü beylerinden gene Türk kökenli olan Kalavun'un kızı Gaziye Hatun ile evlendirdi.

Babasının 1277 yılında ölümünden sonra Berke Memluk tahtına geçti. Sultanlığı 2 yıl sürdü. Babasından devir aldığı Memlük emir ve idarecilerinin güçlerini kırmayı ve kendi memlüklerini ilerletmeyi siyaset edindi. Bunlardan biri, babasının naipliğini yapmış bir idareci. şüpheli bir şekilde ölünce bu siyasetin sorunları açığa çıktı. Babasının zamanının en güçlü emirleri olan Kalavun ile Baysari'yi 1279de her ikisinin emrine 10.000 kişilik ordu vererek Kiliya'da Ermeniler uzerine sefer için gönderdi. Bunun hedefinin açıkca onları savaşla uğraştırıp iktidar merkezi olan Kahire'den uzaklaştırma olduğu herkese aşikardı. Berke Han'ın planı bu iki emir savaştan dönünce onları tutuklatıp elimine etmekti. Fakat "Kuvenduk" adlı diğer bir Memlük emir Kalavun ve Baysari'ye bu planı açıkladı. Onlar savaştan dönünce, 18 Ağustos 1279da Berke Han'ı tahttan feragate zorladılar. Yerine 7 yaşında olan küçük kardeşi Sülemiş'i Memlük Sultanı ilan ettiler. Fakat ülkede gerçek iktidar gücü Sülemiş'e atabeglik yapan Kalavun elinde idi.

Berke Han tahttan ayrıldıktan sonra, eski bir Haçlı kalesi olan (şimdi Ürdün'de bulunan) "Karak"'a yerleşti ve bir yıl sonra 1280'de orada öldü.

Ayrıca bakınız

• Memlûk Sultanlığı
• Mısır Memlûk sultanlar listesi

Dış bağlantılar

• Clot, André
  • (çev. Turhan Ilgaz) (2005), Kölelerin İmparatorluğu Memlüklerin Mısır'ı, İstanbul:Epsilon Yayınları ISBN 9753317727.
  • (2009) L'Égypte des Mamelouks 1250-1517. L'empire des esclaves, Paris: Perrin, ISBN 9782262030452. (Fransızca)
• Türk Ansiklopedisi, Memlukler (Mısır) maddesi.
• Büyük Larousse Ansiklopedisi, Berke Han maddesi.

Resmî unvanlar
Önce gelen: I. Baybars	Mısır Memlûk Sultanı 1277 – 1279	Sonra gelen: Sülemiş