Benjamin Peirce
Benjamin Peirce | |
---|---|
![]() Peirce, y. 1870 | |
Doğum | 4 Nisan 1809 Salem, Massachusetts, ABD |
Ölüm | 6 Ekim 1880 (71 yaşında) Cambridge, Massachusetts, ABD |
Mezun olduğu okul(lar) | Harvard Üniversitesi |
Tanınma nedeni |
|
Evlilik | Sarah Hunt Mills |
Çocuk(lar) | 5, Charles, Herbert ve James dahil |
Ebeveyn(ler) | Benjamin Peirce (baba) |
Kariyeri | |
Dalı |
|
Çalıştığı kurumlar | Harvard Üniversitesi Birleşik Devletler Sahil ve Jeodezik Araştırmalar Müfettişi |
Akademik danışmanları | Nathaniel Bowditch |
Önemli öğrencileri | Joseph Lovering |
İmza | |
Benjamin Peirce (ForMemRS HonFRSE; /ˈpɜːrs/;[1] 4 Nisan 1809 - 6 Ekim 1880), Amerikalı bir matematikçi, astronom ve fizikçidir. Peirce, 19. yüzyılın önde gelen bilim insanlarından biri olarak kabul edilir ve matematiğin temel prensiplerine yaptığı katkılarla tanınır. Harvard Üniversitesi'nde uzun yıllar profesörlük yapmış ve Amerika'da matematik ve bilim eğitiminin gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Benjamin Peirce, Salem, Massachusetts'te doğmuştur. Harvard Üniversitesi'nden 1829 yılında mezun olmuş ve 1831 yılında aynı üniversitede matematik profesörü olarak atanmıştır. Peirce'in akademik kariyeri boyunca yaptığı çalışmalar, matematik, astronomi ve fizik gibi çeşitli alanları kapsamıştır.
Peirce'in çalışmaları, özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde bilimsel araştırmaların ve eğitimin gelişiminde etkili olmuştur. Amerikan Matematik Derneği'nin (American Mathematical Society) kurucularından biri olarak da önemli bir yere sahiptir.[2]
Çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Peirce'in çalışmaları, genellikle matematiksel analiz, sayılar teorisi, cebir ve astronomi gibi alanlarda yoğunlaşmıştır. Önemli katkılarından bazıları şunlardır:[3]
- Matematiksel Mantık ve Cebir:
- Peirce, matematiksel mantık ve cebir üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır. Özellikle, karmaşık sayıların cebirsel yapılarına dair incelemeleri önemlidir.
- Astronomi:
- Peirce, 1847 yılında Neptün gezegeninin keşfi üzerine önemli çalışmalar yapmıştır. Özellikle, gezegenlerin yörüngeleriyle ilgili hesaplamalar üzerine yoğunlaşmıştır.
- Bilimsel Felsefe:
- Peirce, bilimsel felsefe ve matematiğin doğasına ilişkin derin düşünceleriyle tanınır. Matematiği "mantığın bilimi" olarak tanımlamıştır.
Mirası
[değiştir | kaynağı değiştir]Benjamin Peirce, Amerika'da modern matematiksel düşüncenin gelişimine öncülük eden isimlerden biri olarak görülmektedir. Oğlu Charles Sanders Peirce, babasının etkisiyle büyümüş ve modern felsefe ve mantığın en önemli isimlerinden biri haline gelmiştir.
Peirce, bilimsel çalışmaları ve eğitimdeki liderliğiyle matematik, astronomi ve fizik alanlarında kalıcı bir iz bırakmıştır. 1880 yılında Cambridge, Massachusetts'te hayatını kaybetmiştir. Bugün, bilim dünyasında matematiksel mantık ve bilim felsefesine katkılarıyla hatırlanmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Peirce", in the case of Benjamin Peirce and family, always rhymes with "terse" and so, in most dialects, is pronounced like the word "
- ^ "APS Member History". search.amphilsoc.org. 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2021.
- ^ Auspitz, Josiah Lee (Sonbahar 1994). "The Wasp Leaves the Bottle: Charles Sanders Peirce". The American Scholar. 63 (4): 602-618. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- 1809 doğumlular
- 1880 yılında ölenler
- Amerikalı astronomlar
- Amerikalı fizikçiler
- 19. yüzyıl Amerikalı matematikçileri
- Amerikalı istatistikçiler
- Royal Society'nin yabancı üyeleri
- Harvard Üniversitesinde öğrenim görenler
- Ulusal Bilimler Akademisi üyeleri
- Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi
- Salem, Massachusetts kişileri