İçeriğe atla

Beaujolais nouveau

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Beaujolais nouveau
TipTaze şarap
ÜreticiBeaujolais nouveau
KökenBeaujoais AOC, Fransa
İlk üretim yılı1800'ler
İçindekilerGamay

Beaujolais nouveau (Fransızca: [boʒɔlɛ nuvo]), Fransa'nın Beaujolais bölgesinde üretilen Gamay üzümlerinden yapılan bir kırmızı şaraptır. Kasım ayının üçüncü perşembe günü satışa sunulmadan sadece birkaç hafta önce fermente edilen bir taze şarap (vin de primeur) tır. Dağıtımcılar, ilk şişeleri farklı küresel pazarlara ulaştırmak için yarışırlar.[1]

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]
Beaujolais AOC bölgesi.

1800'lü yıllara kadar, Beaujolais yetiştiricileri hasatın sonunu kutlamak için bir araya gelir ve o yıl üretilen genç şaraplardan bazılarını kullanarak hasadı kutlarlardı (bu, Fransa'da 55 bölgenin üretmesine izin verilen, hasatla aynı yılda piyasaya sürülen vin de primeur veya "erken şaraplar" geleneğinin bir parçasıdır). Bu süre zarfında, Lyon barmenleri ve restoran işletmecileri, Eylül ayında preslenmiş ve Kasım ayında servis edilmeye hazır olan bu yeni Beaujolais şarabının fıçılarını satın alıyorlardı. Taze şarap, fıçılara batırılmış sürahilerle servis ediliyordu. Fıçılar bazen sadece Saône nehrinde yüzdürülerek taşınıyordu.[2] Beaujolais AOC 1937'de kurulduktan sonra, AOC kuralları Beaujolais şarabının yalnızca hasat yılında 15 Aralık'tan sonra resmi olarak satılabileceği anlamına geliyordu.[3] Bu kurallar Kasım 1951'de gevşetildi[3] ve Union Interprofessionnelle des Vins du Beaujolais (Uivb) resmi olarak 15 Kasım'ı bundan sonra Beaujolais nouveau olarak bilinecek olan şarabın piyasaya çıkış tarihi olarak belirledi. 1985'te Institut National des Appellations d'Origine (INAO), şarap için tek tip bir piyasaya çıkış tarihi sağlamak amacıyla Kasım ayının üçüncü Perşembe gününü belirledi.

Şarap, Kasım ayının üçüncü Perşembe günü saat 12:01'de Fransa'dan piyasaya sürülürdü. 2000'lerde, piyasaya sürme kuralları gevşemeye başladı ve şaraplar vaktinden önce gönderilip yerel pazarlara yerel saatle 12:01'de sunuldu. 2010'lardan başlayarak, üçüncü Perşembe gününden önce perakendecilere gönderilmeye başlandı ve üçüncü Perşembe gününe kadar satılmaması talimatı verildi.

UIVB'nin bazı üyeleri, ilk şişeleri Paris'e ulaştırmak için bir yarışla başlayarak, vintage'ın hızlı dağıtımından yararlanarak Beaujolais nouveau'yu pazarlamanın potansiyelini gördüler. 1960'larda, İngiliz kulüplerinin yarışları en hızlı turlayan sürücüleri en fazla şarapla ödüllendirdi (bazen Beaujolais'de yedek lastikler bırakılmasıyla sonuçlandı).[4] Daha fazla medya kapsamı olmaya devam etti ve 1970'lerde ulusal bir etkinlik haline geldi. Yarışlar 1980'lerde komşu Avrupa ülkelerine, ardından Kuzey Amerika'ya ve 1990'larda Asya'ya yayıldı.[3]

1972'ye kadar New York, Beaujolais nouveau'yu ithal eden tek ABD şehriydi. O yıl, Minneapolis, onu ithal eden ikinci ABD şehri oldu; şimdi, çoğu ABD metropol bölgesinde ve dünya genelindeki birçok büyük şehirde mevcuttur.[5]

Üretim

[değiştir | kaynağı değiştir]
Beaujolias bölgesinde bazı şaraphaneler UNESCO Dünya Mirası listesindedir.

Beaujolais Nouveau, daha çok Gamay olarak bilinen Gamay noir à Jus blanc üzümünden yapılır. Üzümler, Lyon'un hemen kuzeyindeki "taşlı, şistli topraklarda"[6] yetiştirilen Beaujolais AOC'nin güney kısmından gelir. Hem Beaujolais Nouveau hem de Beaujolais-Villages Nouveau üretilir; ikincisi bölgenin kuzey kesimindeki ~30 cru olmayan köyden gelir ve on Beaujolais "cru" köyünden/adlandırmasından gelen üzümler hariç tutulur. Nouveau'nun üretimi, Beaujolais'teki genel üretimin %25'inden neredeyse %50'sine kadar değişmiştir. 2017 itibarıyla, 2000 üretici 4.000 bağdan 27,5 milyon kasa üretiyor ve bunların %40'ı Fransa'dan ihraç ediliyor.[7] Beaujolais-Village Nouveau'dan uzaklaşma eğilimi vardı; Bu şarapların geri döndüğüne dair bazı belirtiler var.[8]

Yasaya göre, bölgedeki tüm üzümler elle hasat edilmelidir. Şarap, üzüm kabuklarından acı tanenler çıkarmadan meyve aromalarını vurgulayan karbonik maserasyon,[6] tüm meyve anaerobik fermantasyonu kullanılarak yapılır. Üzümler, karbondioksitle dolu büyük (yaklaşık 20.000 ABD galonu (76.000 L)) kapalı bir kaba yüklenir ve kapatılır. Üzümler, üzümlerin ağırlığıyla kabın dibinde hafifçe ezilerek fermente olmaya başlar ve daha fazla CO2 yayar. Tüm bu karbondioksit, ezilmemiş üzümlerin içinde fermantasyona neden olur (oksijene erişim olmadan, dolayısıyla "anaerobik fermantasyon"). Elde edilen şarap taze, meyvemsi ve çok düşük tanenlidir.

Beaujolais Nouveau'nun başarısının bir kısmı Gamay üzümünden kaynaklanmaktadır; bu üzüm bu çok basit şarabı kolayca yapabilir ve daha karmaşık şaraplar üretebilir. Diğer kırmızı şarap üzümlerinin çoğu kolayca nouveau tarzı şaraplar üretemez.[9]

Şarap, üzümler asmalardan toplandıktan sadece birkaç ay sonra, Kasım ayında içilmek üzere pazarlanıyor; bu kadar çok şarabı hızlı bir şekilde göndermek için lojistik önemli bir zorluk. Taşıma araçları arasında fil, Concorde, balon, çekçek, helikopter, özel jet, askeri jet ve Boeing 747 yer alıyor. Birçok hava taşımacılığı şirketinin, yeni hava taşımacılığını nasıl ayarladıklarına dair çevrimiçi makaleleri bile var ve yeninin AB'den ne zaman serbest bırakılabileceğinin duyurusu yıllık bir başlık.[10][11]

Kutlama

[değiştir | kaynağı değiştir]
Beaujolais Nouveau gelmiştir afişi.
Beaujolais Nouveau 2006 açılış töreni.

Bu "Beaujolais Günü" tanıtım etkinlikleri ve yoğun reklamlarla birlikte gelir. İngilizce konuşulan ülkelerde bile geleneksel slogan "Le Beaujolais nouveau est arrivé!" (kelime anlamıyla, "Yeni Beaujolais geldi!") idi, ancak 2005'te bu "Beaujolais Nouveau Zamanı!" olarak değiştirildi. Amerika Birleşik Devletleri'nde, şarabın piyasaya sürülmesinden tam bir hafta sonra (Kasım ayının dördüncü Perşembe günü) her zaman denk gelen Şükran Günü için bir içecek olarak tanıtılır.

Birleşik Krallık'ta Beaujolais Günü, insanların restoran ve barlarda masalarını bir yıla kadar önceden ayırdıkları Galler'in Swansea kentinde özellikle popülerdir.[12] Tarihçi Peter Stead, oradaki popülaritesinin artışının, 1960'larda eski Galler Milli Ragbi Birliği kaptanı Clem Thomas'a ait olan ve Burgonya'da bir evi olan ve Beaujolais'i güney Galler'e hızlı ve ucuza taşıyabilen şehrin No Sign Bar'ına kadar izlenebileceğini ve bunun o dönemde Swansea'nın "kendini soylulaştırma ve entelektüelleştirme" çabalarını yansıttığını öne sürüyor. 2015 yılında Beaujolais Günü'nün yerel ekonomiye 5 milyon £ katkıda bulunduğu tahmin ediliyordu.[13]

Son zamanlarda Swansea'daki birçok bar, Beaujolais Günü'nü kutlamak için özel etkinlikler başlattı; bunlar arasında TripAdvisor'da şehrin bir numaralı oteli olan[14] Morgans Hotel de var. Bu otel, her yıl yerel olarak ünlü Beaujolais Günü etkinliği için kapılarını 1.000'den fazla kişiye açıyor.[15]

2014 itibarıyla Beaujolais bölgesinde 100'den fazla Beaujolais Nouveau ile ilgili festival düzenlendi. Bunlardan biri olan Les Sarmentelles, bölgenin başkenti Beaujeu'da düzenlendi ve günlerce sürdü. Yıllık tadım yarışmasının galibi, kendi ağırlığınca şarap kazandı.[16]

Birçok üretici, genellikle bir önceki yılın tasarımından evrimleşerek, her yıl değişen renkli veya soyut bir tasarımla nouveau'yu piyasaya sürüyor. 2017'de başlayarak, bir üretici Beaujolais Nouveau etiketi için bir yarışma düzenledi; 2020'de 1.000'den fazla başvuru oldu.[17] Duboeuf, her yıl etiketinin soyut tasarımıyla ipek kravatlar yaptırıyor ve bunları seçili toptancılar ve dağıtımcılar aracılığıyla piyasaya sürüyor.[18]

Beaujolais Nouveau'nun içilmesinin yanı sıra, piyasaya sürülmesi şeflerin şarapla yemek pişirmesi için bir fırsat sunar. Çok genç yaşı ve fermantasyon yöntemi nedeniyle, nouveau ile hazırlanan yiyecekler kırmızıdan biraz daha mor olma eğilimindedir. Bu özellikle Burgonya'nın geleneksel yemekleri olan coq au vin ve haşlanmış armutlarda belirgindir.

Stil

[değiştir | kaynağı değiştir]
Beaujolais Nouveau yapaımında Gamay üzümü kullanılır.

Beaujolais nouveau, hasattan sadece 6-8 hafta sonra şişelenen, gençliğini yansıtan mor-pembe bir şaraptır. Üretim yöntemi, daha yüksek bir asidite ve çok az tanen olduğu anlamına gelir. Nouveau, kiraz, çilek ve ahududu gibi çok parlak, taze, kırmızı meyve aromalarına ve muz, üzüm, incir ve armut damlasının meyveli ester aromalarına sahip olacaktır. Şarabın 13 °C'ye (55 °F) hafifçe soğutulması önerilir. Beaujolais-Villages Nouveau biraz daha mor, daha zengin olma eğilimindedir ve daha yoğun meyve aromalarına sahiptir.

Beaujolais nouveau hemen içilmek üzere tasarlanmıştır. "Bu rekoltenin şarabı, hasat anıları kadar taze ve yılın deneyimi kadar ham, zamanla cilalanmamış, anın duygusunun bir yansıması" olarak tanımlanmıştır.[19] Aynı ruhla, nouveau'nun birkaç ay içinde tüketilmesi amaçlanmıştır. Nouveau birkaç yıl saklanabilirken, yaşla birlikte gelişmediği için bunun için gerçek bir neden yoktur (karşılaştırma için, standart Beaujolais AOC şarapları ertesi yıl piyasaya sürülür ve tüketilmeden önce bir veya daha fazla yıl saklanabilir). Nouveau şarapları rekolteler arasında belirgin farklılıklar gösterir ve bu nedenle yılın bölgesel şarap hasadının kalitesinin erken bir göstergesi olarak kabul edilirler. Nouveau olmayan şaraplara benzer şekilde, Beaujolais-Village Nouveau şarapları biraz daha zengin ve daha lezzetli olma eğilimindedir.

1990'ların sonlarında bir süre, bazı şarap eleştirmenleri Beaujolais nouveau'yu basit veya olgunlaşmamış olarak eleştirdiler. Örneğin, şarap eleştirmeni Karen MacNeil, "İçmek size kurabiye hamuru yemekle aynı türden aptalca bir zevk veriyor." diye yazdı.[20] Başka bir şarap eleştirmeni, Robert M. Parker, Jr., bu görüşlere katılmayarak, bu görüşleri "gülünç" olarak nitelendirdi ve daha iyi hasatları "lezzetli, baharatlı, coşkulu, taze, canlı meyveli" şaraplar olarak tanımladı.[6] Bordeaux bölgesinde çalışan bir önolog olan Julien Gobert'e göre, "Bu uygun bir şarap ve aslında üretimi o kadar kolay değil. Doğru yapmak oldukça zor."[16]

Benzer şaraplar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Venedik ve Toskana'dan İtalyan kırmızı vino novello şarabı.

Beaujolais nouveau'nun ticari başarısı, Fransa'nın diğer bölgelerinde, Toulouse yakınlarındaki Gaillac AOC gibi, diğer "primeur" şaraplarının geliştirilmesine yol açtı. Bu şaraplar, Beaujolais'deki benzerleri gibi, genellikle Kasım ayının üçüncü Perşembe günü piyasaya sürülür. Uygulama, İtalya ("Vino Novello"), İspanya ("vino joven"), Çek Cumhuriyeti ("Svatomartinské víno") ve ABD ("nouveau wine") gibi diğer şarap üreten ülkelere de yayıldı.

Amerika Birleşik Devletleri'nde, birkaç şarap üreticisi Gamay, Zinfandel, Tempranillo, Pinot noir ve hatta Riesling gibi çeşitli üzümler kullanarak Nouveau tarzı şaraplar üretmiştir. Ayrıca ABD'de Fransız Glou Glou şarap hareketine ve Beaujolais nouveau'ya saygı duruşunda bulunarak nouveau şarapları üretme hareketi de vardır.[21] Japonya'da, B&H Lifes Japonya'da popüler olan Beaujolais nouveau'dan esinlenerek kediler için bir Nouveau şarabı yarattı. Adı Nyan Nyan Nouveau veya Meow Nouveau'dur.[22][23][24]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Who, What, Why: Is Beaujolais Nouveau making a comeback?". BBC News (İngilizce). 19 Kasım 2014. 20 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  2. ^ "IntoWine". IntoWine (İngilizce). Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  3. ^ a b c "IT'S beaujolais nouveau TIME". web.archive.org. 12 Ekim 2007. 12 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  4. ^ "About". www.beaujolaisrun.com. 26 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  5. ^ "Sample - Home page". web.archive.org. 9 Mart 2018. 9 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  6. ^ a b c Parker, Robert M. (2002). Parker's wine buyer's guide. Internet Archive. Simon & Schuster. ISBN 978-0-684-80283-1. 
  7. ^ "Le ultime notizie e le notizie del giorno nei nostri video on demand gratuiti". euronews (İtalyanca). 1 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  8. ^ "Market Watch - MARKET INTELLIGENCE ON SPIRITS, WINE AND BEER". Market Watch (İngilizce). 20 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  9. ^ Rudolph Chelminski, I'LL DRINK TO THAT: Beaujolais Nouveau Gotham. 2007
  10. ^ "Electronic Telegraph". web.archive.org. 19 Aralık 2000. 19 Aralık 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  11. ^ "Actualités de la filière Vigne et Vin". www.vitisphere.com (Fransızca). 3 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  12. ^ Rees, Mark; Bellis, Katie (20 Kasım 2019). "Why Swansea goes mad for Beaujolais Day". Wales Online (İngilizce). 21 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  13. ^ "Why is Swansea leading a Beaujolais Day revival?". BBC News (İngilizce). 17 Kasım 2016. 20 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  14. ^ "THE 10 BEST Hotels in Swansea 2024 (from £34) - Tripadvisor". Tripadvisor (İngilizce). 4 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  15. ^ Williams, Nino; Lewis, Ffion; Dowrick, Molly; Suffield, Alice (18 Kasım 2021). "Beaujolais Day returns to Swansea". Wales Online (İngilizce). 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  16. ^ a b Willsher, Kim (16 Kasım 2011). "Beaujolais nouveau celebrates 60th with vintage year". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  17. ^ Release, Press (11 Haziran 2020). "Winner of Georges Duboeuf Beaujolais Nouveau Artist Label Competition Revealed". Wine Industry Advisor (İngilizce). 24 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  18. ^ "Georges Duboef Tie 100 % Silk Made In France Yellows Blues Abstract". eBay (İngilizce). 24 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  19. ^ "We deserve 'nouveau' wine in 2020 — a vintage meant to be fun and drunk right away". Washington Post. 24 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  20. ^ Karen MacNeil, The Wine Bible Workman Publishing Company, Inc. 2001, pg. 225
  21. ^ "American winemakers are getting in on the fun of Beaujolais Nouveau". Quartz (İngilizce). 15 Kasım 2018. 15 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  22. ^ Streams, Kimber (18 Ekim 2013). "Nyan Nyan Nouveau, Red Wine For Cats From Japan". Laughing Squid (İngilizce). 22 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  23. ^ "Nyan Nyan Nouveau, a special wine just for cats - Japanator". Japanator (İngilizce). 24 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
  24. ^ "Wine for cats available for limited time from Japanese company - The Japan Daily Press". web.archive.org. 11 Ocak 2014. 11 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Beaujolais_nouveau&oldid=35164624" sayfasından alınmıştır