Baykal Gölü

Koordinatlar: 53°30′K 108°0′D / 53.500°K 108.000°D / 53.500; 108.000
Vikipedi, özgür ansiklopedi
18.43, 6 Kasım 2016 tarihinde Vikiçizer (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17791738 numaralı sürüm (→‎Sözkökü: düzeltme AWB ile)
Baykal Gölü
Harita
Havza
Ada(lar)22 (Olhon Adası)
Genel bilgiler
Yüzey rakımı456 m
SWR16010100111116200000013
Wikimedia Commons

Baykal Gölü (Türkçe: Bay köl, Saha Türkçesi: Баай күөл [1], Rusça: озеро Байкал, Buryatça: Байгал далай), dünyanın en derin gölü olarak anılmaktadır. Sibirya'nın güneyinde, Irkutsk Oblast ve Buryatya arasında yer alır. İrkutsk şehrinin yakınında bulunan göl, "Sibirya'nın Mavi Gözü" diye adlandırılır. Yüzölçümü yaklaşık 31.722 km²'dir (adalar hariç). Uzunluğu 636 km, en geniş yeri 79,5 km'dir (Onguren ve Ust-Barguzin köyleri arasında). Gölün tabanı deniz seviyesinin yaklaşık 1285 m altındadır. Gölün dibindeki tortul kayaçların yaklaşık 7 km kalınlığında olduğu tahmin edilmektedir. Bu da gölün yeryüzündeki en derin yarıklardan biri olduğunu göstermektedir.[2]

Sözkökü

Eski Türklerin yaşam alanlarından biri de Baykal gölü çevresi idi. Bazı Türk topluluklarının geçiş alanında da göl çevresi yer almıştır. Saha Türkçesinde baygal, baaygal, bayagal sözleri deniz, bolluk, su bolluğu, büyük deniz, okyanus anlamlarında kullanılmıştır[3].

Tarih

25-30 milyon yıl tahmin edilen yaşıyla jeolojik olarak en eski göllerden biri olarak kabul edilmektedir.[4] Tarihte kullanılan adları, Lamu (deniz), Beihai (kuzey denizi), Tengis (deniz), Baigal (baygal - muren - baykal nehri), Baikal (Rus yayılmasından sonra).

Dünyada sadece Ladoga Gölü ve Baykal'da tatlı su fokları yaşamaktadır.[5] Dünyadaki içme suyunun yaklaşık %20'si buradadır.[6]

Rusya, gölün araştırılması için göle özel denizaltı yapmıştır. Derinliği 1,5 km'dir. Gölde sadece buraya özel endemik balık türleri yaşamaktadır. Göl, kendine özgü bir ekosistem oluşturmuştur.

Galeri

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ https://sah.wikipedia.org/wiki/https://sah.wikipedia.org/wiki/Баай_күөл
  2. ^ "Deepest Lake in the World". geology.com. 21 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2007. 
  3. ^ Dr. Yusuf Gedikli, Türk Coğrafyasındaki Bazı Su Adları (Hidronim) Köken ve Anlamları 4, Yesevi Dergisi, Mayıs 2013
  4. ^ Fact Sheet: Lake Baikal — A Touchstone for Global Change and Rift Studies, Temmuz 1993 (ulaşıldı 04 Aralık 2007)
  5. ^ Putin Rusya'sından Volga Ana'ya-4 Nilgün Cerrahoğlu Cumhuriyet Gazetesi 19 Ekim 2008
  6. ^ "Lake Baikal: the great blue eye of Siberia". CNN. 11 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2006.