Büyüksütlüce, Ardahan
| Büyüksütlüce | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Büyüksütlüce Büyüksütlüce'nin Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 2300 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 201 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75110 |
Büyüksütlüce, Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Büyüksütlüce köyünün eski adı Büyük Harziyan veya Büyük Harziani, Küçüksütlüce köyününki ise Küçük Harziyan veya Küçük Harziani'dir.[3][4] "Harziyan" (خارزیان) veya "Harziani" adı, Gürcüce "Mharmziani"den (მხარმზიანი) değişime uğramış olabilir. Birleşik bir kelime olan Mharmziani (მხარე: bölge, yer / მზიანი: güneşli) "güneşli yer" anlamına gelir.[5][6]
Büyüksütlüce köyünün sınırları içinde ilk çağdan kalma kale kalıntısı, Büyüksütlüce'nin bulunduğu bölgenin çok eskilerden itibaren yerleşim alanı olduğunu göstermektedir.[4] Bununla birlikte, Osmanlıların 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirdiği Artaani bölgesinde yer alan Harziyan / Harziani, eski Osmanlı tahrir defterlerinde bir köy olarak geçmemektedir.[7][8]
Büyüksütlüce köyünün yer aldığı Ardahan bölgesi, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından Rusların eline geçti. Rus idaresinin 1886, 1896 ve 1906 nüfus tespitlerinde "Harziyan" adı geçmemektedir.[9][10] Ancak 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde bu yerleşim Büyük Harziyan (بیوك خارزیان) adıyla kaydedilmiştir. Küçüksütlüce köyü de bu kaynakta Küçük Harziyan (كوچك خارزیان) olarak geçer. Bu tarihte iki köy de Kars vilayetinin Ardahan kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.[11]
Büyükharziyan köyü 1935 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 270 kişiden oluşuyordu.[12] Harziyan veya Harziani Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Büyüksütlüce olarak değiştirilmiştir. Nitekim köy 1955 genel nüfus sayımında "Büyükharziyan", 1960 genel nüfus sayımında "Büyüksütlüce" olarak kaydedilmiştir.[13][14] 1965 genel nüfus sayımında Büyüksütlüce köyünün nüfusu 607 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 230 kişi okuma yazma biliyordu.[15]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Köy, Ardahan il merkezine 17 km uzaklıktadır.[16]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 201[2] |
| 2021 | 195[2] |
| 2020 | 195[17] |
| 2019 | 197[2] |
| 2018 | 191[2] |
| 2017 | 187[2] |
| 2016 | 176[2] |
| 2015 | 195[2] |
| 2014 | 197[2] |
| 2013 | 213[2] |
| 2012 | 224[2] |
| 2011 | 215[2] |
| 2010 | 231[2] |
| 2009 | 232[2] |
| 2008 | 240[2] |
| 2007 | 214[2] |
| 2000 | 321[16] |
| 1990 | 394[16] |
| 1985 | 596[16] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Buyuk Sutluce, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Ardahan Merkez Büyüksütlüce Köy Nüfusu". Nufusune.com. 6 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ "Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 759". 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021.
- ^ a b 2019 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce: ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2019 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2021, s 27. 8 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9746-3-2
- ^ "მხარე" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 11 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.ISBN 0-9535878-3-5
- ^ "მზიანი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 11 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.ISBN 0-9535878-3-5
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt;". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021.
- ^ Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis 1979.
- ^ "Ardahan kazası" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2020.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 110-112, ISBN 9786052100271.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 759.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü (1961). "1955 Genel Nüfus Sayımı: Vilâyet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ a b c d "Büyüksütlüce Köyü". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ "BÜYÜKSÜTLÜCE KÖYÜ NÜFUSU, ARDAHAN MERKEZ". www.nufusune.com. 6 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.