Büyük Süleyman Paşa
Büyük Süleyman Paşa, Osmanlı devlet adamı (ö. Bağdat, 8 Ağustos 1802).
Mardin Voyvodası Mehmed Efendi’nin kölelerinden olan Süleyman Ağa, efendisinin ölümü üzerine Bağdat Beylerbeyi Koca Süleyman Paşa'nın hizmetine girdi. Onun ölümünün ardından ise yeni Beylerbeyi Ömer Paşa’nın Enderun Çukadarı oldu. Çalışkanlığından etkilenen Ömer Paşa Süleyman Ağa'yı Basra Mütesellimi olarak atadı.
Basra Mütesellimi ve Beylerbeyi[değiştir | kaynağı değiştir]
Basra Mütesellimi olarak görev yapan Süleyman Ağa 1774-1779 Osmanlı-İran Savaşı'nda 19 Nisan 1775'te İran ordusu tarafından kuşatılan Basra'yı 13 ay bounca başarıyla savundu. Bununla birlikte açlık tehlikesi karşısında 16 Nisan 1776'da Sadık Han'a teslim olan Mütesellim Süleyman Ağa esir olarak Zend Hanedanı'nın başkenti Şiraz'a gönderildi.
2 Mart 1779 tarihinde Kerim Han'ın ölümünden sonra çözülen İran ordusu Basra'yı Osmanlılara teslim ederken Basra Mütesellimi Süleyman Ağa da esaretten kurtularak Basra’ya geldi ve 1779 Ekim'inde "vezir" rütbesiyle (Süleyman Paşa olarak) Basra Beylerbeyi olarak atandı.
Bağdat Beylerbeyi[değiştir | kaynağı değiştir]
Bununla birlikte, Basra savunmasında gösterdiği kahramanlık ve kazandığı saygınlık sayesinde ve Bağdat Kölemenlerinden olmasından da bilistifade Bağdat Beylerbeyi Hasan Paşa'nın yerine 1780 başında Beylerbeyi olarak tayin edildi.[1]
1779-1802 arasında 22 yıl bu görevi yürüten Süleyman Paşa eyaleti bayındırlaştırdığı gibi, ticaret ve tarımın gelişmesine büyük önem verdi ve hizmetleri dolayısıyla da Büyük Süleyman Paşa adıyla anıldı.[2]