Büyük Norveç Ansiklopedisi
Store Norske Leksikon (kısaltmasıyla SNL, Türkçeye çevrildiğinde Büyük Norveç Ansiklopedisi) Norveççe yayımlanan çevrim içi bir ansiklopedidir.[1] Norsk biografisk leksikon gibi çeşitli alt bölümleri bulunmaktadır.
Bu çevrim içi ansiklopedi, Norveç'te en çok okunan yayımlardan biridir ve ayda 3,5 milyona kadar tekil ziyaretçiye ulaşmaktadır.[2]
Basılı baskılar (1978–2007)
[değiştir | kaynağı değiştir]SNL, 1978 yılında Aschehoug ve Gyldendal adlı iki yayıncılık şirketinin ansiklopedilerini birleştirerek Kunnskapsforlaget adlı yayınevini kurmalarıyla oluşturuldu.[3]
1978 yılına kadar Norveç'in en büyük iki yayınevi olan Aschehoug ve Gyldendal, sırasıyla Aschehougs konversasjonsleksikon ve Gyldendals konversasjonsleksikon adlı ansiklopedileri yayımlamıştı. Bu eserlerin ilk baskıları sırasıyla 1906–1913 (Aschehoug) ve 1933–1934 (Gyldendal) yılları arasında yayımlandı.[4]
21. yüzyılın başlarında basılı ansiklopedilerin satışında yaşanan büyük düşüş, Kunnskapsforlaget’i ciddi şekilde etkiledi. Ancak 2003 yılında Fritt Ord vakfından alınan on milyon Norveç kronu değerindeki bağış sayesinde ansiklopedinin dördüncü baskısı yayımlanabildi. Bu dördüncü baskı, toplamda 16 cilt, 12.000 sayfa ve 280.000 madde içeriyordu.[5]
Basılı baskıların listesi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Birinci baskı, 1978–1981, 12 cilt. Baş editörler: Olaf Kortner, Preben Munthe, Egil Tveterås.[6]
- İkinci baskı, 1986–1989, 15 cilt. Baş editörler: Olaf Kortner, Preben Munthe, Egil Tveterås.
- Üçüncü baskı, 1995–1998, 16 cilt. Baş editör: Petter Henriksen.
- Dördüncü baskı, 2005–2007, 16 cilt. Baş editör: Petter Henriksen.
Çevrim içi ansiklopedi
[değiştir | kaynağı değiştir]SNLnin çevrim içi sürümü 2000 yılında kullanıma açıldı ve hem bireysel hem de kurumsal abonelere sunuldu. Ücretli erişim duvarı 25 Şubat 2009 tarihinde kaldırıldı ve çevrim içi ansiklopedi ücretsiz olarak erişime açıldı.[7]
12 Mart 2010 tarihinde Norveççe: Kunnskapsforlaget, düşük satışlar ve azalan gelirler nedeniyle çevrim içi ansiklopediyi kapatacağını duyurdu. Ansiklopedi maddelerinin Wikimedia Foundation'a devredilmeyeceği de açıklandı. Baş editör Petter Henriksen konuyla ilgili olarak, "Maddelerin arkasındaki kişilerin görünür kalması önemlidir," ifadelerini kullandı.[8]
2011 yılında Fritt Ord ve Sparebankstiftelsen DNB vakıfları ansiklopediyi satın aldı, yeni baş editör olarak Anne Marit Godal'ı görevlendirdi ve Norveç Bilim ve Edebiyat Akademisi ile Norveç Kurgu Dışı Yazarlar ve Çevirmenler Derneği’nin desteğiyle yeni bir organizasyon oluşturdu.[9] 2014 yılında Foreningen Store norske leksikon (Büyük Norveç Ansiklopedisi Derneği) kuruldu; derneğin üyeleri arasında Norveç üniversiteleri ve diğer kâr amacı gütmeyen kuruluşlar yer almaktadır.[10] 2016 yılında baş editörlük görevine Erik Bolstad getirildi.[11]
2023 itibarıyla SNL çevrim içi olarak yaklaşık 200.000 madde içermektedir ve bu maddeler yaklaşık 1.200 akademisyen tarafından güncellenmektedir. SNL, kullanıcı katkılarını kabul etmektedir; ancak, maddelere yapılan tüm değişiklikler yayımlanmadan önce alanında uzman kişiler tarafından onaylanmaktadır.[12]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ About the Great Norwegian Encyclopedia 16 Şubat 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- ^ SNL 2022 Yıllık Raporu 3 Aralık 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Norveççe)
- ^ Bakke, Sven Ove; Hobbelstad, Inger Merete; Kvalshaug, Vidar; Nilsen, Morten Ståle (2012). Norske klassikere. Bøker, filmer, musikk, radio og TV fra 1945 til i dag (Norveççe). Oslo: Spartacus. s. 182. ISBN 978-82-430-0560-0.
- ^ Store norske leksikon’un tarihi (Norveççe)
- ^ Kunnskapsforlaget’in tarihi 22 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Norveççe)
- ^ Norveç Ulusal Kütüphanesi: Store norske leksikon, 1978 (Norveççe)
- ^ Kunnskapsforlaget basın bülteni, 16.09.2008[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Computerworld Norway, 12.03.2010 [ölü/kırık bağlantı]
- ^ Büyük Norveç Ansiklopedisi'nin tarihi 7 Aralık 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Norveççe)
- ^ Büyük Norveç Ansiklopedisi Derneği hakkında (Norveççe)
- ^ Journalisten.no: Erik Bolstad 15 yıl boyunca NRK’de yeni hizmetler geliştirdi, şimdi bir ansiklopedi yönetecek (Norveççe)
- ^ Büyük Norveç Ansiklopedisi hakkında 28 Mart 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Norveççe)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]