Azerbaycanlıların Soykırımı Günü

Azerbaycanlıların Soykırımı Günü (Azerice: Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü), Azerbaycan'da 31 Mart günü Azerbaycanlıların Soykırımı Günü olarak kabul edilmektedir. Azerbaycanlıların Soykırımı, 200 yıl boyunca başta Ermeniler olmak üzere diğer halkların Azerbaycanlılara karşı giriştikleri katliamları ve Azerbaycanlılara karşı yürüttükleri acımasız siyaseti ifade eder. 26 Mart 1998 yılında, Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in bildirisi ile her yıl 31 Mart 'Azerbaycanlıların Soykırımı Günü' olarak anılmaya başlanmıştır.

Kökenler[değiştir | kaynağı değiştir]

1813-1828 yılları Rusya ile İran arasında meydana gelen iki savaşın (1804-1813, 1826-1828) sonunda imzalanan Gülistan (12 Ekim 1813'te) ve Türkmençay (10 Şubat 1828'de) antlaşmaları Azerbaycan için kötü sonuçlar doğurmuş ve Azerbaycan'ın ikiye bölünmesine neden olmuştur. Azerbaycan'ın kuzeyi Rusya'nın, güneyi ise İran'ın yönetimine geçmiştir.

Mart Olayları[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya İç Savaşı'nda Bolşevik - Ermeni Devrimci Federasyonu ile Müsavat Partisi - Dikaya Tümeni arasında meydana gelen ve Mart Olayları olarak bilinen çatışma sırasında 31 Mart 1918 tarihinde Bakü'de yaşanan sivillerin ölümlerine dayanmaktadır.

Ermeni Devrimci Federasyonu, Bakü'nün denetimini elinde tutan Bolşeviklerin desteğiyle, Müsavat'a yönelik karşı devrimcileri bastırmak için askerî harekâtı başlatmıştır. Çatışma ve olayın sonucunda 3.000 - 12.000 kişi öldürülmüş ve kent içindeki cami, okul ve çeşitli mimari yapılar da büyük hasar görmüştür. Şamahı şehrinde 55.000 ve diğer şehirlerdeyse 35.000 Azerbaycanlı türlü işkencelere maruz kalarak katledilmiştir. (ölenlerin %70'i yaşlılar, kadınlar, ve çocuklar gibi savunmasız bireylerden oluşmaktaydı).

Bakü'den sonra Guba, Şamahı, Gence ve diğer kent ve bölgelere de yayılan kıyım, Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu'nun bölgeye gelerek olaylara müdahale etmesiyle sona ermiştir.