İçeriğe atla

Azerbaycan Özel Kolordusu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Azerbaycan Özel Kolordusu
Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Arması
Etkin26 June, 1918–January 2, 1919
ÜlkeAzerbaycan Demokratik Cumhuriyeti
BağlılıkAzerbaycan Silahlı Kuvvetleri
TipiÖzel kuvvetler
Büyüklük5,000 Kapasite
Karargah:Bakü
SavaşlarıAzerbaycan-Ermenistan Savaşı
Göyçay Muharebesi (tartışmalı)
Bakü Muharebesi (1918)
Komutanlar
Genelkurmay BaşkanıHabib Bey Selimov
KomutanAliağa Şıhlinski

Azerbaycan Özel Kolordusu (ASC; Azerbaijani), Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin, Kafkas Deniz Süvari Tümeni veya sözde "Vahşi Tümen"in temelinden oluşan bir askeri birlikti. Rus İmparatorluk Ordusunda görev yapan 5.000 kişiden oluşan Azerbaycan Ulusal Ordusu'nun ilk askeri birimiydi.

1917'de kurulan Kafkas Deniz Süvari Tümeni, Transkafkasya Komiserliği'nin askerî birimiydi. Bu doğrultuda 25 Haziran 1918'den itibaren 2. Kafkas Kolordusu'na bağlı 5'inci Kafkas Fırkası, bölgedeki mevcut Azerbaycan Kolordusu emrine verilerek bölgedeki askerî varlık güçlendirilmeye çalışıldı. Kafkas İslam Ordusu Kumandanlığı, 5'inci Kafkas Fırkasının harekâtla ilgili raporların gönderilmesi dâhil bütün haberleşmenin Azerbaycan Kolordu Kumandanı Aliağa Şıhlinski Paşa'yla yapılmasını emretmişti.[1] Bu askerî birlik, Vahşi Tümen'de görev yapan 5.000 kişiden oluşuyordu.[2]

Bu Fırka, Azerbaycan Kolordusunun düzenlenmesi amacıyla verilmişti ve Azerbaycan Kolordusunun bu Fırka üzerinde değişiklik yapma ya da personel işlemlerini yürütme gibi bir yetkisi yoktu.[1]

Arması gümüş renkli, sekiz köşeli bir yıldız ve bir hilaldi.

Kolordu kısa sürede yeniden kuruldu. Belgeler, Özel Kolordu komutanlığının kaldırıldığını gösteriyor. 13 Ağustos'ta imzalanan Kafkas İslam Ordusu'nun emri uyarınca, Özel Kolordu'dan sorumlu bir komutanı olmamalı ve tümenleri Kafkasya İslam Ordusu'na bağlı olmalıdır. Komutanlığın kaldırılmasıyla Özel Kolordu'nun yüksek rütbeli subayları da görevden alındı.

2 Eylül 1918'de Özel Kolordu yeniden kuruldu ve teğmen Aliağa Şıhlinski kolordu komutanı olurken, Albay Habib Bey Salimov kurmay başkanı oldu. Başlangıçta, Özel Kolordu içinde iki piyade tümeni vardı. 1. Piyade Tümeni komutanı Albay Cemil Cahit Bey, 2. Piyade Tümeni komutanı ise Osmanlı subayı Nazım Bey'di. Her kısım üç piyade alayından oluşuyordu. Ekim 1918'de, tümen 3 süvari, 1 sınır ve 1 piyade alayından oluşuyordu.

Özel Kolordu'nun varlığı, Savaş Bakanlığı'nın restorasyonundan sonra resmîleşti. Özel Kolordu Komutanlığı ve faaliyetleri, Savaş Bakanlığı'nın elinde toplandı. 15 Kasım 1918'de Özel Kolordu Genelkurmay Başkanı Habib Bey Salimov, Azebaycan Milli Ordusu Kurmay Başkanlığına atandı. 29 Aralık 1918'de Aliağa Şıhlinski, Savaş Bakanlığı yardımcılığına atandı. Özel Kolordu'nun yüksek rütbeli memurlarının çoğu yeni görevlere atandı. 2 Ocak 1919'da Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosu'nun kararıyla Azerbaycan Özel Kolordusu kaldırıldı.

  1. ^ a b "Azerbaycan Kolordusunun Milli Güç Unsuru Olmasında Kafkas İslam Ordusunun Rolü". Askerî Tarih Araştırmaları Dergisi (ATAD). Mesut GÜVENBAŞ. 2019. 20 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2023. 
  2. ^ Faz

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Azərbaycan ordusu (1918-1920). Baku: Hərbi nəşriyyat. 1998. 
  • Армия Мусаватского Азербайджана,. Baku. 1928.