Ayaş

Koordinatlar: 40°1′9″K 32°19′57″D / 40.01917°K 32.33250°D / 40.01917; 32.33250
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Başlığın diğer anlamları için Ayaş (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Kayaş, Mamak ile karıştırılmamalıdır.
Ayaş
İlçe
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlAnkara
Coğrafi bölgeİç Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamAhmet Başbaydar[1]
 • Belediye başkanıAleattin Süer (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam1113 km²
Rakım900 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam15,540
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu06710
İl alan kodu0312
İl plaka kodu06
Resmî site
Belediye
Yerel-NET

Ayaş, Ankara ilinin bir ilçesidir. Ankara'nın 55 km batısındadır. Tarıma elverişlidir, bazı çiftlikler bulunur. İçmeleri ile meşhurdur.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayaş'ın uzun bir tarihi vardır ve Evliya Çelebi'nin eserleri ile folklor şarkılarında da ismi geçer. Ayaş'a yerleşenler Oğuz boylarıdır ve çeşitli köy adlarının Bayat, Afşar, Peçenek, Kıpçak ve Kargın olması da bundandır. 1554'te, Ayaş Sancak merkezi ve 1864'te Ankara'nın nahiyesi oldu. Eğitim bakımından ileri olan Ayaş, 1900 itibarıyla 8 medrese, 2 iptidai mektep ve 1 rüştiye bulundurmaktaydı.[4]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Toplam Şehir Kır
1927[5] 22.400 3.323 19.077
1935[6] 25.480 3.207 22.273
1940[7] 27.009 2.896 24.113
1945[8] 26.517 3.420 23.097
1950[9] 29.014 3.300 25.714
1955[10] 31.144 4.596 26.548
1960[11][a] 17.105 4.324 12.781
1965[12] 16.936 3.873 13.063
1970[13] 17.581 4.454 13.127
1975[14] 18.325 4.575 13.750
1980[15] 17.202 4.080 13.122
1985[16] 21.762 6.936 14.826
1990[17] 20.806 6.427 14.379
2000[18] 21.239 7.839 13.400
2007[19] 13.159 5.646 7.513
2008[20] 13.502 9.554 3.948
2009[21] 14.057 9.890 4.167
2010[22] 13.291 8.479 4.812
2011[23] 13.166 8.277 4.889
2012[24] 13.087 8.295 4.792
2013[25] 12.997 12.997 veri yok
2014[26] 13.018 13.018 veri yok
2015[27] 12.678 12.678 veri yok
2016[27] 12.276 12.276 veri yok
2017[27] 12.289 12.289 veri yok
2018[27] 15.540 15.540 veri yok
2019[27] 13.900 13.900 veri yok
2020[27] 13.686 13.686 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]

Belediye başkanları[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Ad Parti
1984 Mehmet Çelebi Er ANAP
1989 Mustafa Süzen DYP
1994 Mehmet Çelebi Er ANAP
1999 Rifat Mavioğlu DYP
2004 Ali Başkaraağaç CHP
2009
2014 Bülent Taşan AK Parti
2019 Burhan Demirbaş
2024 Aleattin Süer CHP

Mahalleler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayaş'ın 33 mahallesinin sekizi merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 4.318 kişi (% 35,1) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 37,4 km uzaklıktaki Gençali'dir. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan, 1.296 kişi ile Oltan mahallesidir. Ayaş'ın nüfusu 2017 yılında 13 kişi artmıştır.**

Ayaş ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu

Sıra Mahalle Km* Rakım Nüfus
2016[28] 2017[29] 2018 2019
1 Camiatik Mah. 0,5 895 129 126
2 Dervişimam Mah. 0,7 920 147 148
3 Emine Tevfika Ayaşlı Mah. 2,9 794 1.021 1.042
4 Ferahfaki Mah. 2,3 812 925 908
5 Hacımemi Mah. 2,5 954 482 442
6 Hacırecep Mah. 1,9 980 549 685
7 Hacıveli Mah. 0,6 980 613 593
8 Ömeroğlu Mah. 0,3 980 360 374
9 Şeyhmuhittin Mah. 0,9 1.045 646 842
Ayaş (merkez) 4872 5160
10 Akkaya Mah. 20,9 583 273 256
11 Başayaş Mah. 6,4 1.108 193 188
12 Başbereket Mah. 12,0 1.048 145 152
13 Bayat Mah. 23,7 1.063 71 70
14 Bayram Mah. 9,9 927 214 198
15 Cuma Mah. 31,6 1.220 367 354
16 Çiğdemci Mah. 21,2 969 386 382
17 Evci Mah. 31,1 1.190 71 76
18 Feruz Mah. 30,0 1.083 175 168
19 Gençali Mah. 37,4 884 527 494
20 Gökçebağ Mah. 11,8 1.107 117 106
21 Gökler Mah. 13,6 1.121 290 256
22 Hocasinan Mah. 9,0 745 547 513
23 Ilıca Mah. 12,4 732 582 544
24 İlhanköy Mah. 17,3 682 294 288
25 Mahkeme Mah. 6,6 824 128 127
26 Oltan Mah. 15,1 873 1.341 1.296
27 Ortabereket Mah. 17,3 991 374 375
28 Pınaryaka Mah. 27,9 1.125 253 244
29 Tekke Mah. 18,8 958 237 215
30 Uğurçayırı Mah. 16,3 691 128 123
31 Ulupınar Mah. 14,9 1.106 31 29
32 Uluyol Mah. 19,4 1.022 479 492
33 Yağmurdede Mah. 16,6 902 181 183
Ayaş (kırsal) 7404 7129
Ayaş ilçe 12.276 12.289

* Km, kaymakamlığa olan uzaklıktır.

** TUİK 01 Şubat 2018 verileri

Turizm[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayaş kaplıca, ılıca ve içmeceleriyle ünlüdür. İlçede 2008 yılı itibarıyla 2000 yataklı bir kaplıca tesisinin inşası başlamıştır. Ayaş'ta her yıl haziranın son haftası dut festivali yapılmaktadır. 2010 yılında yaklaşık 40 bin kişi festivale katılmıştır. Ayaş ilçesinde geniş yeşillik alanlar ve bol miktarda dut ağacı vardır. İlçe, ekonomik ve altyapısal olarak hızla gelişmektedir. Ayrıca Ayaş ilçesi domatesi ile meşhurdur. Bunların yanı sıra Ayaş Tarihi Paşa Hamamı, Asartepe Kanyonu, Yağmur Dede Türbesi gibi yerlerde bölgeye gelen ziyaretçilerin sıklıkla ziyaret ettiği noktalardır.[30]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Güdül ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2015. 
  2. ^ "1/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  4. ^ 1. Osmanlı Şehirleri, Milliyet Yayınları
  5. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  6. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  8. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  9. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  10. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  11. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  12. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  25. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  26. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  27. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Ayaş Nüfusu - Ankara". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Ankara Ayaş Nüfusu". nufusune.com. 
  28. ^ TÜİK 31 Ocak 2017 verileri
  29. ^ TÜİK 1 Şubat 2018 verileri
  30. ^ "Ayaş Gezilecek Yerler - Mekancu". 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ayaş&oldid=32436430" sayfasından alınmıştır