UEFA Süper Kupası

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Avrupa Süper Kupası sayfasından yönlendirildi)
UEFA Süper Kupası
UEFA Super Cup
İlk sezon1973
BölgeUEFA ülkeleri
Takım sayısı2
Son şampiyonİngiltere Manchester City (2023)
En başarılı takımİspanya Barcelona
İtalya Milan
İspanya Real Madrid
(5 kez)
Resmî siteuefa.com/supercup
2023 UEFA Süper Kupası

UEFA Süper Kupası (Özgün adı: UEFA Super Cup), UEFA Avrupa Ligi ile UEFA Şampiyonlar Ligi şampiyonu arasında oynanan ve tek maçla sahibini bulan kupa. Yerel liglerin başlangıcından hemen önce ağustos ayında oynanır.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

UEFA Süper Kupası fikri ilk olarak 1972 yılında Hollanda'nın De Telegraaf gazetesi muhabirlerinden olan Anton Witkamp tarafından ortaya atılmıştır. Bu fikri yansıttığı zamanlar tam da Hollanda kulüp futbolunun özellikle de Ajax'ın altın yıllarını yaşadığı zamanlardı. Witkamp'ın asıl amacı Avrupa'nın en iyi futbol takımını belirleyecek yeni bir şeyler bulmaktı. Witkamp'ın fikri o zamanki adlarıyla Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Kupa Galipleri Kupası şampiyonlarının karşılasması olarak hayata geçecekti ki, UEFA başkanının izin vermemesi yüzünden gerçekleşemedi. Bunun nedeni de Kupa Galipleri Kupasını o sezon kazanan Rangers'ın taraftarlarının olumsuz hareketleri yüzünden Avrupa kupalarından bir yıl boyunca men edilmesiydi.

UEFA desteklememesine rağmen kupa maçı De Telegraaf gazetesinin finansal desteğiyle iki maç üzerinden oynandı ve ilk Avrupa Süper Kupası'nı kazanan takım Ajax oldu. Daha sonra bu kupa UEFA tarafından desteklenmeye başladı.

UEFA Süper Kupası şampiyonları[değiştir | kaynağı değiştir]

Milan, Barcelona ve Real Madrid, kupayı beş kez kazanarak bu alanda liderdirler. Milan ise 1989 ve 1990 yıllarında kupayı üst üste iki kere kazanarak bu alanda tek takım olmuştur.[1] Son şampiyon ise 2023 UEFA Süper Kupası maçında Sevilla'yı normal süresi 1-1 biten maçın penaltılarında 5-4 mağlup eden Manchester City'dir.

Kupa[değiştir | kaynağı değiştir]

Kupanın orijinali UEFA tarafından saklanır. Kazanan kulübe ise birebir kopyası verilir. Bunun yanında kazanan takım oyuncularına altın madalya, ikinci olan takımın oyuncularına ise gümüş madalya verilir.[2]

UEFA Süper Kupası ödülü birçok kere değişmiştir. 1973 ve 1974 yıllarında Ajax'a verilen kupa oldukça büyük boyutlardaydı. Daha sonrasında kupa UEFA'nın logosunun bulunduğu altın bir plaket ile değiştirilmiştir. En son tasarlanan kupa ise 5 kg ağırlığı ve 42.5 cm büyüklüğü Avrupa turnuvalarının en küçük ve hafif kupası olmuştur. (UEFA Şampiyonlar Ligi kupası 8 kg, UEFA Avrupa Ligi kupası ise 15 kg ağırlığındadır.) En son hazırlanan ve kullanılmakta olan kupa ise 12,2 kg ağırlığında ve 58 cm boyundadır.[3]

Art arda üç kez veya toplamda beş kez kupayı kazanan takım kupanın orijinalini alma hakkına sahip olur. Bugüne kadar Milan, Barcelona ve Real Madrid bu başarıyı gösterebilmiştir.[4]

Kurallar[değiştir | kaynağı değiştir]

UEFA Süper Kupası kuralları diğer UEFA organizasyonları kuralları ile aynıdır. Kupa maçı tek karşılaşma olarak, tarafsız bir sahada oynanır. Maçlar, standart kırk beşer dakikalık iki yarı halinde 90 dakika oynanır, eğer maç berabere biterse on beşer dakikalık iki uzatma devresi oynanır. Eğer 30 dakika uzatma süresi de beraberlik ile biterse penaltı atışlarına geçilir ve şampiyon bu şekilde belirlenir.[5]

Takımlar maç kadrolarında 11 as, 12 yedek olmak üzere 23 futbolcu bulundurabilirler. 90 dakikada 5, uzatmalara kalırsa ekstra 1 kez futbolcu değiştirme haklarına sahiptirler.

Her iki takım da ev sahibi formalarını giyme hakkına sahiptir. Ancak iki takımın formaları birbirlerine benziyorsa UEFA Avrupa Ligi şampiyonu deplasman formasını giyer. Eğer maç kötü hava koşulları gibi nedenlerden dolayı ertelenmek zorunda kalırsa etmen ortadan kalktığı gün maç oynanır.[2]

Sponsorluk[değiştir | kaynağı değiştir]

Carlsberg, 2006 yılından bu yana UEFA Süper Kupası'nın ana sponsorudur.[6] Sponsorluğun bir parçası olarak da maç sonunda Carlsberg Maçın Adamı Ödülü verilmektedir.[7] Diğer sponsorlar ise Vodafone[8] ve Canon Europe[9]'dur.

Belli bir süre sonra UEFA Şampiyonlar Ligi'nin resmi sponsorları da UEFA Süper Kupa'ya dahil olmuştur.

2010'da ise Konami, Pro Evolution Soccer adına kupaya sponsor olmuştur. Bu bağlamda video oyunu için UEFA Süper Kupası markasının da kullanım hakkını ellerinde tutmaktadırlar.

2019'dan itibaren ise, Electronic Arts şirketi, EA SPORTS FIFA adına kupaya sponsor olmuştur. Bu bağlamda video oyunu için UEFA Süper Kupası markasının da kullanım hakkını ellerinde tutmaktadırlar.

Para ödülü[değiştir | kaynağı değiştir]

Kupayı kazanan takıma 1.6 milyon €, kaybeden takıma ise 1.3 milyon € ödeme yapılır.

Bilet[değiştir | kaynağı değiştir]

II. Louis Stadyumu, UEFA'nın turnuva için yenilediği format ile 1998 yılından 2012 yılına kadar her sene Süper Kupa organizasyonuna ev sahipliği yapmıştır.

Maçların oynandığı Stade Louis II'da stad kapasitesinin %60'lık dilimi takım taraftarları ve VIP konuklar için ayrılır. Geri kalan koltuklar ise UEFA tarafından açık artırma usulü ile çevrimiçi olarak satılır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Competition format". UEFA. 1 Haziran 2006. 1 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2008. 
  2. ^ a b "Regulations of the UEFA Super Cup" (PDF). Mart 2008. 19 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Ağustos 2010. 
  3. ^ "UEFA Süper Kupası ödülü". UEFA. 31 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2010. 
  4. ^ "Regulations of the UEFA Super Cup 2009, Page 3, III Trophies and Medals, Article 4, Trophy" (PDF). UEFA. 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Ağustos 2010. 
  5. ^ "UEFA Super Cup: Competition format". UEFA. 31 Ağustos 2007. 1 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2008. 
  6. ^ "UEFA announces Carlsberg sponsorship of the UEFA Cup and UEFA Super Cup" (PDF). Media Release. UEFA. 24 Ağustos 2006. 2 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Ağustos 2010. 
  7. ^ "Danny dazzles on debut to remember". Haslam. UEFA. 29 Ağustos 2008. 1 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2008. 
  8. ^ "Vodafone agrees UEFA Cup and Super Cup sponsorship". FindArticles. 5 Nisan 2007. 15 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2010. 
  9. ^ "Canon Europe signs up for Uefa Cup sponsorship". BrandRepublic.com. 30 Mart 2007. 25 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2010.