İçeriğe atla

Avrupa Din Savaşları

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bohemya'daki Beyaz Dağ Muharebesi (1620), Bohemya'nın yeniden Katolikliğe dönüştürülmesine yol açan Otuz Yıl Savaşları'nın belirleyici muharebelerinden biriydi.

Avrupa din savaşları, 16., 17. ve 18. yüzyılın başlarında Avrupa'da yürütülen bir dizi savaştı.[1][2] 1517'de Protestan Reformu başladıktan sonra yapılan savaşlar, Avrupa'nın Katolik ülkeleri veya Hristiyan âleminde dini ve siyasi düzeni bozdu. Savaşlar sırasındaki diğer nedenler arasında isyan, bölgesel hırslar ve büyük güç çatışmaları vardı. Otuz Yıl Savaşı'nın (1618-1648) sonunda Katolik Fransa, Katolik Habsburg Monarşisi'ne karşı Protestan güçlerle ittifak kurdu.[3] Savaşlar, artık Vestfalya egemenliği olarak bilinen yeni bir siyasi düzen kuran Vestfalya Barışı (1648) ile büyük ölçüde sona erdi.

Çatışmalar küçük Şövalyeler Savaşı (1522-1523) ile başladı ve ardından Kutsal Roma İmparatorluğu'ndaki daha büyük Alman Köylü Savaşı (1524-1525) geldi. Savaş, Katolik Kilisesi'nin 1545'te Protestanlığın büyümesine karşı Karşı Reformasyon'u başlatmasının ardından yoğunlaştı. Çatışmalar, Almanya'yı harap eden ve nüfusunun üçte birini öldüren, Birinci Dünya Savaşı'nın iki katı bir ölüm oranına sahip olan Otuz Yıl Savaşı ile doruğa ulaştı.[2][4] Vestfalya Barışı, Kutsal Roma İmparatorluğu'ndaki üç ayrı Hristiyan geleneğini tanıyarak çatışmaları genel olarak çözdü: Roma Katolikliği, Lutheranizm ve Kalvinizm.[5][6] Britanya Adaları'ndaki Üç Krallık Savaşları (1639-1651), Savoyard-Waldensian savaşları (1655-1690) ve Batı Alpler'de yapılan Toggenburg Savaşı (1712) dahil olmak üzere Batı Avrupa'da 1710'lara kadar daha küçük dini savaşlar yapılmaya devam etti.[2][7]

  1. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Nolan isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ a b c Onnekink, David (2013). War and Religion after Westphalia, 1648–1713. Ashgate Publishing. ss. 1-8. ISBN 9781409480211. 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018. 
  3. ^ John Hearsey McMillan Salmon. "The Wars of Religion". Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc. 12 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2018. 
  4. ^ Pinker, Steven (2011). The Better Angels of Our Nature: Why Violence Has Declined. New York: Penguin Books. s. 142. ISBN 978-0143122012. 
  5. ^ Treaty of Münster 1648
  6. ^ Barro, R. J.; McCleary, R. M. "Which Countries have State Religions?" (PDF). University of Chicago. s. 5. 30 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2006. 
  7. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; MacCulloch735 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)