Atlantik dönücü yunusu
| Atlantik dönücü yunusu | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Korunma durumu | ||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Stenella clymene
Gray, 1846 | ||||||||||||||||
 Atlantik dönücü yunusu doğal yaşam alanı | ||||||||||||||||
| Sinonimler | ||||||||||||||||
|
Delphinus metis |
Atlantik dönücü yunusu (Stenella clymene) Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir ve Atlas Okyanusu'nda bulunur. Aynı zamanda Clymene yunusu, miğfer yunusu ve kısa burunlu dönücü yunus adları da verilmektedir.
Taksonomi
1850 yılında John Gray tarafından bulunuşundan 1981 yılında tekrar değerlendirilene kadar Atlantik dönücü yunusu, dönücü yunusun bir alt türü olarak ele alınmıştır. 1981 yılında Perrin ve arkadaşları[2] Atlantik dönücü yunusunu ayrı bir tür olarak tanımlamıştır. Bu zamana kadar dönücü yunuslara göre daha uzak oldukları ve aynı tür olduğu düşünüldüğü için üzerinde çok araştırma yapılmamıştır. Mead ve Perrin [3] bu açığı bir nebze de olsun kapamaya çalışsalar da Atlantik dönücü yunusu tüm balinalar sınıfı içinde en az tanınanlardan birisidir.
Fiziksel tanımlama
Atlantik dönücü yunusu denizde dönücü yunusa oldukça çok benzer ve iki türden oluşan büyük gruplar halinde birbirlerinden ayırtedilemezler. Yakından bakıldığında ise Atlantik dönücü yunusunun ağzı yakın akrabası olan dönücü yunustan daha kısadır. Sırt yüzgeci de daha az dik ve üçgendir.
Atlantik dönücü yunusunun ana rengi "balina napoliten" rengidir ve üç ayrı kattan oluşur ve en altta beyaz-pembe renk bulunur. Daha sonra ağzın hemen üstünden gözleride içine alacak şekilde kalınlaşarak kuruğa kadar giden açık gri renkli bir hat bulunur. En üst katta da alından başlayarak tüm sırt boyunca sırt yüzgecinden kuyruğun üst kısmına kadar koyu gri renk bulunur. Ağız, dudaklar ve ön yüzgeçler de koyu gri renktedir.
Atlantik dönücü yunuslarının boyu iki metreye ağırlığı da 75–80 kg.'a yaklaşır. Doğduklarındaki boyutlar şu an için bilinmemektedir. Hamilelik, süt verme, erişkinlik yaşı ve yaşam süreleri hakkında kesin bilgiler olmasa da Stenella cinsindeki diğer yunuslardan çok farklı olmadığı sanılmaktadır.
Atlantik dönücü yunusları oldukça hareketli yunuslardır. Su dışına doğru zıpladıklarında kendi eksenleri etrafında dönerler ancak bu dönüşler dönücü yunusların ki kadar karmaşık ve düzgün değildir. Teknelere yaklaşır ve baş dalgalarını izlerler. Büyük bir olasılıkla küçük balıklar ve mürekkep balıklarıyla beslenirler. Birkaç yunustan 500 yunusa kadar varan değişik sayılarda gruplarla yüzerler.
Popülasyon ve dağılım
Atlantik dönücü yunusu yalnızca Atlas Okyanusu'nda yaşar. Tam olarak yaşama alanı anlaşılamamıştır. Bu tür ılıman ve tropik suları tercih eder. Yaşama alanlarının kuzey sınırı büyük bir olasılıkla New Jersey'den doğu-güneydoğu yönünde güney Fas'a kadar sürer. Güney sınırı Angola'dan Rio de Janeiro'ya kadar uzanmaktadır. Derin suları tercih ettikleri görülür. Meksika Körfezi'nde çok sık görülmektedirler. Akdeniz'de görülmemiştirler.
Toplam popülasyon bilinmemektedir. Bilinen tek popülasyon tahmini Meksika Körfezi'nin kuzey kısmında yapılmıştır ve 5.500 yunus bildirilmiştir. Stenella cinsindeki diğer yunuslara göre daha ender bulunabilirler.
İnsan ile etkileşim
Bu yunus türünün insan ile çok fazla bir etkileşimi olmamıştır. Karayiplerde ve Afrika'nın batı kıyılarında balıkçıların ağlarına birkaç yunusun yakalandığı bilinmektedir.
Notlar
- ^ MSW Sinonim listesi
- ^ Stenella clymene, a rediscovered tropical dolphin of the Atlantic, Perrin, Mitchell, Mead, Caldwell and van Bree (1981) Journal of Mammology. Vol 62, pp 583-589.
- ^ Clymene Dolphin Perrin and Mead in Handbook of Marine Mammals. Vol 5. pp 161-171.
- Balinalar Uzmanlık Grubu (1996). Stenella clymene. 2006 IUCN Kırmızı Liste. IUCN 2006. 4 Ocak 2007'de erişildi. Bilgibankası girişinde bu türün neden eksik bilgi sınıfında listelendiği açıklanmaktadır.
- Clymene Dolphin by Thomas A. Jefferson in Encyclopedia of Marine Mammals pp. 234–236. ISBN 0-12-551340-2
- Whales Dolphins and Porpoises, Mark Carwardine, Dorling Kindersley Handbooks, ISBN 0-7513-2781-6
- National Audubon Society Guide to Marine Mammals of the World, Reeves, Stewart, Clapham and Powell, ISBN 0-375-41141-0