Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı
Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı Conference on Interaction and Confıdence Building Measures in Asia | |||
|---|---|---|---|
 Logo
| |||
 Üye ülkeler Gözlemci ülkeler | |||
| Sekreterlik |  Astana, Kazakistan | ||
| Üyeler |
| ||
| Liderler | |||
| |||
| Kuruluşu | 14 Eylül 1999 | ||
Resmî site s-cica.org | |||
Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı (İngilizce: Conference on Interaction and Confidence-Building Measures in Asia kıs. CICA), Asya'da barışı, güvenliği ve istikrarı teşvik etmeye yönelik iş birliğini geliştirmek için hükûmetlerarası bir forumdur. Asya'da ve dünyanın geri kalanında barış, güvenlik ve istikrar arasında yakın bir bağlantı olduğunun kabulüne dayanan bir forumdur. Konferansın ana fikri, güvenliğin bölünmezliği, ortak inisiyatif ve küçük ve büyük devletlerin karşılıklı yarar sağlayan etkileşimi önceliğine dayanmaktadır.[1]
CICA'nın toplanması fikri ilk olarak dönemin Kazakistan cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev tarafından 5 Ekim 1992'de Birleşmiş Milletler 47. Genel Kurulu'nda önerildi.[1]
Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]
CICA'nın toplanması önerisi bir dizi Asya ülkesi tarafından memnuniyetle karşılanmıştı. Sonraki yedi yıl boyunca, ilgili ülkeler arasında CICA'yı toplama yöntemlerini tartışmak ve temel belgeleri hazırlamak için bir dizi toplantı yapıldı.
CICA Dışişleri Bakanlarının ilk toplantısı 14 Eylül 1999'da 15 üye ülkenin katılımıyla yapıldı. Bu toplantıda, CICA Üye Devletleri Arasındaki İlişkilere Yönelik İlkeler Bildirgesi kabul edilmiştir.
İlk CICA zirvesi 4 Haziran 2002'de 16 üye ülkenin katılımıyla yapıldı ve CICA tüzüğü olan Almatı Yasası kabul edildi. Bu toplantının itici gücü, bir önceki yılın 11 Eylül saldırılarından geldi. Böylece terörle mücadele, CICA için önemli bir konu haline geldi ve bu tema sonraki toplantılara da yansıdı.[2]
2004 yılında dışişleri bakanlarının ikinci toplantısında, CICA Güven Artırıcı Önlemler Kataloğu ve CICA Usul Kuralları kabul edilmiştir. 2006 yılındaki ikinci CICA Zirvesi'nde, Tayland ve Güney Kore'nin tam üye olarak kabul edilmesi ve daimi bir sekreterya kurulması kararlaştırılmış, 2008'deki üçüncü dışişleri bakanları toplantısında Ürdün ve BAE'nin tam üye olarak kabul edilmesi kararlaştırılmıştır. 2010 yılındaki üçüncü CICA Zirvesi'nde ise Türkiye, CICA başkanlığını kurucu başkan Kazakistan'dan devralmıştır. Ayrıca üçüncü zirvede Irak ve Vietnam da tam üye oldu ve CICA Sözleşmesini kabul edildi. Bahreyn ve Kamboçya CICA'ya 2011'de, Bangladeş ve Katar 2014'te, Sri Lanka 2018'de, Kuveyt ise 2022'de katıldı.
Üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Üye ülkeler (28)[değiştir | kaynağı değiştir]
Gözlemci ülkeler (9)[değiştir | kaynağı değiştir]
Gözlemci kuruluşlar (5)[değiştir | kaynağı değiştir]
Asya ülkesi olup üye veya gözlemci olmayanlar (17)[değiştir | kaynağı değiştir]
Başkanlık[değiştir | kaynağı değiştir]
Kazakistan (2002-2010)[3]
Türkiye (2010-2014)[4]
Çin (2014-2018)
Tacikistan (2018-2020)- Kazakistan (2020-2024)[5]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Times, Astana (27 Ekim 2017). "Conference on Interaction and Confidence Building Measures in Asia (CICA): what's in the name?". The Astana Times (İngilizce). 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2022.
- ^ Chunshan, Mu. "What is CICA (and Why Does China Care About It)?". thediplomat.com (İngilizce). 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2022.
- ^ Amreyev, Baghdad. "Kazakhstan launches global initiative". Hurriyet Daily News. 9 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2010.
- ^ Kılıç, Gülay. "What can Turkey get out of CICA?". Hurriyet Daily NEws. 13 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2010.
- ^ "Kazakhstan takes over CICA Chairmanship for 2020-2022". KAZINFORM. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2020.