Arthur Henderson

Vikipedi, özgür ansiklopedi
23.01, 24 Temmuz 2016 tarihinde 85.110.204.221 (mesaj) tarafından oluşturulmuş 17397308 numaralı sürüm
Arthur Henderson
Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı
Görev süresi
7 Haziran 1929 - 24 Ağustos 1931
Başbakan Ramsay MacDonald
Yerine geldiği Austen Chamberlain
Yerine gelen Rufus Isaacs
Birleşik Krallık İçişleri Bakanı
Görev süresi
23 Ocak 1924 - 4 Kasım 1924
Başbakan Ramsay MacDonald
Yerine geldiği William Bridgeman
Yerine gelen Sir William Joynson-Hicks
İşçi Partisi Lideri
Görev süresi
28 Ağustos 1931 - 25 Ekim 1932
Yerine geldiği Ramsay MacDonald
Yerine gelen George Lansbury
Görev süresi
5 Ağustos 1914 - 24 Ekim 1917
Yerine geldiği Ramsay MacDonald
Yerine gelen William Adamson
Görev süresi
22 Ocak 1908 - 14 Şubat 1910
Yerine geldiği Keir Hardie
Yerine gelen George Nicoll Barnes
Kişisel bilgiler
Doğum 18 Eylül 1863
Glasgow, İskoçya
Ölüm 20 Ekim 1935 (72 yaşında)
Londra, İngiltere
Partisi İşçi Partisi
Dini Metodizm

Arthur Henderson (13 Eylül 1863, Glasgow, İskoçya-20 Ekim 1935, Londra, İngiltere), Britanya İşçi Partisi'ni örgütleyen başlıca siyaset adamlarından biri. Haziran 1929-Ağustos 1931 arasında dışişleri bakanlığı yapmış, 1934'te Nobel Barış Ödülü'nü almıştır.

Biyografi

Robert Stephenson'ın Newcastle upon Tyne'daki (Northumberland) lokomotif tesislerinde dökümcü olan Henderson, Dökümcüler Sendikası'nın Newcastle şube sekreteri oldu. Darlington, Durham ve Newcastle belediye meclislerinde Liberal Parti üyesi olarak görev aldı. 1903'te Darlington belediye başkanı seçildi. Aynı yılın sonunda Durham'daki Bernard Castle'dan İşçi Partisi adayı olarak Avam Kamarası'na girdi. Böylece ilk kez bir İşçi Partisi üyesi hem Muhafazakarların, hem de Liberallerin adayı karşısında seçimlerde başarı sağlıyordu. Henderson, seçkin bir konuşmacı olmamakla birlikte 1914, 1921-23 ve 1925-27'de Avam Kamarası'nda partisinin önde gelen yöneticileri arasına girdi. 1908-10 ve 1914-17 dönemlerinde İşçi Partisi genel başkanlığı yapan Henderson, 1911'den 1934'e değin parti sekreterliği görevini de yürüttü.

Henderson, Avam Kamarası'ndaki İşçi Partili üyelerin çoğunluğuyla birlikte Ağustos 1914'te Birleşik Krallık'in I. Dünya Savaşı'ndaki tutumunu destekledi. Böylece o sırada İşçi Partisi'ndeki barışçı azınlığın önderi Ramsay MacDonald'dan partinin parlamento grup başkanlığını devraldı. Savaş döneminde Herbert Henry Asquith'in koalisyon hükümeti sırasında (Mayıs 1915-Aralık 1916) önce Eğitim Kurulu başkanı, daha sonra da devlet saymanı ve işçi sorunları konusunda genel danışman olarak görev aldı. Asquith'in yerine David Lloyd George geçince yeni başbakanı destekleyen Henderson, beş kişilik savaş kabinesinde sandalyesiz bakan oldu. 1917 yazında Rusya'ya gitti. Stockholm'de uluslararası bir sosyalist konferans toplanması yönünde Aleksandr Kerenski'nin devrimci geçici hükümetinin önerdiği planı kabul etti. Lloyd George önce bu öneriye katıldığı izlenimini verdiyse de sonradan görüş değiştirdi. Henderson bunun üzerine kabineden istifa etti (12 Ağustos).

Henderson 1918 boyunca bütünüyle parti sekreterliğiyle ilgilendi. Sosyalist reformcu Sidney Webb'le birlikte parti tüzüğünün büyük bölümünü kaleme aldı. Bu tüzük, İşçi Partisi'ni ilk kez seçim bölgelerinde etkili örgütleri olan açıkça sosyalist bir parti konumuna kavuşturdu. İşçi Partisi altı yıl sonra ilk kez iktidara geldiğinde (Ocak-Kasım 1924) MacDonald hükümetinde Henderson içişleri bakanı oldu.

MacDonald'ın II. İşçi Partisi hükümetinde dışişleri bakanlığı yapan Henderson Milletler Cemiyeti'ni hararetle destekledi. Mayıs 1931'de Dünya Silahsızlanma Konferansı başkanı seçildi. İşsizlere verilen ödeneklerin kısılması kararı nedeniyle arasının açıldığı MacDonald Ağustos 1931'de bir ulusal koalisyon hükümeti kurunca, Henderson dışişleri bakanlığından istifa etti. Artık bütünüyle silahsızlanma çalışmalarıyla ilgileniyordu; Nobel Barış Ödülü'nü de bu çalışmalarından dolayı aldı. Son önemli görevini Temmuz 1933'te yerine getirdi. Paris, Roma, Berlin, Prag ve Münih'e (burada Adolf Hitler'le görüştü) giderek silahların sınırlandırılmasına yönelik bir planı savunmaya çalıştı.

Mary Agnes Hamilton'un kaleme aldığı Arthur Henderson 1938'de yayımlanmıştır.

Dış bağlantılar

Kaynakça

Siyasi görevi
Önce gelen:
William Bridgeman
Birleşik Krallık İçişleri Bakanı
1924
Sonra gelen:
Sir William Joynson-Hicks
Önce gelen:
Austen Chamberlain
Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı
1929–1931
Sonra gelen:
Rufus Isaacs
Parti siyasi görevi
Önce gelen:
Keir Hardie
İşçi Partisi Lideri
1908–1910
Sonra gelen:
George Nicoll Barnes
Önce gelen:
Ramsay MacDonald
İşçi Partisi Lideri
1914–1917
Sonra gelen:
William Adamson
Önce gelen:
Ramsay MacDonald
İşçi Partisi Lideri
1931–1932
Sonra gelen:
George Lansbury