Arşak Fetvacıyan
| Arşak Fetvacıyan | |
|---|---|
 Arşak Fetvacıyan. | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum | 1 Ekim 1866 Trabzon, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 7 Ekim 1947 Medford, Massachusetts, Amerika Birleşik Devletleri |
| Uyruk | Ermeni |
| Sanat eğitimi | Devlet Güzel Sanatlar Okulu (Osmanlı İmparatorluğu) |
| Ünlü yapıtları | Ani'nin suluboya resimleri Sasonlu kadın |
Arşak Abrahami Fetvacıyan (Ermenice: Արշակ Աբրահամի Ֆեթվաճեան; 1 Ekim 1866 - 7 Ekim 1947) Ermeni sanatçı, ressam ve tasarımcıdır. Antik Ani kentini resmettiği suluboya resimleri ve Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nin para ve posta pullarını (1918-1920) tasarlamasıyla bilinir. 20 seneden uzun bir süre sanatla uğraşan Fetvacıyan, kilise, manastır, saray ve şapelleri tasvir ettiği 2.000'den fazla eser üretmiştir.[1] Karakalem ve suluboya çalışmalarının yanında Ermeni portreleri de yapmıştır.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Fetvacıyan, 1866 yılında Trabzon'da doğdu. Doğduğu şehirdeki ulusal sanat enstitüsüne gittikten sonra eğitimine başkent İstanbul'daki Devlet Güzel Sanatlar Okulu'nda (İmparatorluk Sanat Akademisi) devam etti.[2][2] 1887'de akademiden mezun olan Fetvacıyan, yüksek öğrenimi için Roma'ya gitti. Roma'da San Luca Sanat Akademisi'ne kabul edildi ve İtalyan ressam ve heykeltıraş Cesare Maccari'den ders aldı.
Fetvacıyan'ın sanatsal yetenekleri, 1891'deki İtalyan ulusal sanat sergisinde kamuoyunun gündemine geldi. Eserleri sonrasında sırasıyla Viyana (1891-1895) ve Saint Petersburg'da sergilendi. Rus Sanatçılar Derneği'ne kabul edilen Fetvacıyan'ın çalışmaları Rusya'da sergilendi. 20. yüzyılın başlarında sergiler düzenlemeye devam etti ve eserleri Louvre (1919, 1920) ve Victoria ve Albert Müzesi'nde sergilendi.
Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
Ani suluboya çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
Fetvacıyan Avrupa'daki eğitimini tamamladıktan sonra Rusya Ermenistanı'na gitti. Batum, Tiflis ve Bakü gibi büyük Transkafkasya şehirlerinde çeşitli sanat sergileri düzenledi. 1900'lü yılların başlarında, Rus arkeolog Nicholas Marr tarafından Ani antik kentinde yürütülen kazı çalışmalarına katılma fırsatı buldu.[2] Buradaki şapel, saray, kilise ve manastırların suluboya tablolarını yaptı.
Kafkasya[değiştir | kaynağı değiştir]
Fetvacıyan Kafkasya'daki diğer Ermeni eserlerini (ö. Kars'taki Tekor bazilikası) de boyamıştır. Ayrıca Ağrı Dağı ve Sevan Gölü gibi doğal yapıları da resmetmiştir. Ermeni Soykırımı'nı tasvir eden ilk sanat eserlerinden olan Sasonlu Kadın, Fetvacıyan'ın en ünlü eseridir.[3] Resimde bebeğini emziren kadın diğer elinde tüfek tutmaktadır. Resimdeki bebek Ermenistan'ı simgelemektedir.
Banknotlar ve pullar[değiştir | kaynağı değiştir]
1918'de Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla beraber, ülkenin Maliye Bakanlığı üyeleri Fetvacıyan'dan yeni para (Rus rublesinin yerini alması için) ve posta pulları hazırlamasını istedi.[4] Banknotlar Avrupa'da basıldı. Banknotlardan bazıları Ani antik kentinde bulunan hayvan motiflerini içeriyordu.[2] Buna karşın Ermeni devleti 1920'de Sovyetler tarafından yıkıldığı için banknotlar hiçbir zaman yürürlüğe girmedi.
Mirası[değiştir | kaynağı değiştir]
Cumhuriyetin düşüşüyle birlikte 1922'de Amerika Birleşik Devletleri'ne taşındı ve hayatının geri kalanını orada geçirdi. 1947'de Medford'da öldü. Birçok prestijli Amerikan üniversitesi eserlerini sergilemeyi teklif etse, Fetvacıyan tüm eserlerini Ermeni Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Millî Galerisi'ne bağışladı.[5] Eserleri günümüzde Erivan'da sergilenmektedir.
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Mikayel Vartabed Portresi (1907) -
Deniz Dalgası (1903) -
-
Sasonlu kadın -
Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti Rublesi (250) -
Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti Rublesi (50)
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Steven Sim. Arşak Fetvacıyan ve Ani13 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ani kentine adanmış eser.
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ (Ermenice) Chookaszian, Levon. "Ֆեթվաճյան, Արշակ Աբրահամի" [Fetvatchyan, Arshak Abrahami]. Armenian Soviet Encyclopedia. Yerevan: Armenian Academy of Sciences, 1986, vol. 12, pp. 623-624.
- ^ a b c d Sim, Steven. ARSHAK FETVADJIAN AND ANI 13 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. VirtualANI.org. Accessed January 29, 2009.
- ^ Tiftick, Caitlin. "Kazan Visiting Professor Levon Chookaszian Gives His Second Lecture On Armenian Art 10 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Fresno State University Armenian Studies Program. December 2006, Vol. 28, № 2 (96). Accessed January 29, 2009.
- ^ The Republic of Armenia, Vol. II: From Versailles to London, 1919-1920. Berkeley: University of California Press. 1982. s. 297. ISBN 0-520-04186-0.
- ^ A History of Armenia. New York: Armenian General Benevolent Union of America. 1958. s. 346. ISBN 1-60444-012-0.
