Arnavut Arap alfabesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Recep Voka tarafından yayınlanan son Arnavut Arap alfabesi

Elifba veya alındığı yazı sistemine göre Arnavut Arap Alfabesi (kendi yazisiyla الفبا), 14 yy.'dan 1914'lere kadar kullanılan, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Arnavut dili yazımının ana sistemiydi. Arafbaja Arnavut adlı son versiyon Arnavut Ulusal Rönesans önderi, bilgin lideri Recep Voka tarafından icat edildi (1847-1917).

Özellikle Beyteci Edebiyatı'nda kullanıldıktan sonra, Arnavutçanın Arap alfabesi 1861'de, Molla Davut Şükrü Efendi tarafından Kostantiniyye'de basıldı. 1909 ve 1910'da İttihat ve Terakki yönetimi Arap harflerine dayalı bir Arnavut alfabesini benimsetmeye çalıştı. 1911'de Ergiri (Gjirokastër) ve Görice'de (Korçë) Latin alfabesi lehine gösteriler yapılınca, Elbasan'da İslam uleması Latin alfabesi kullanmanın şer'an küfür olduğuna dair fetva verdi. Ancak İttihat ve Terakki'ye yakın kalemlerden Hüseyin Cahit Bey'in (Yalçın) Latin alfabesi lehine ısrarlı yayınları üzerine aynı yıl İstanbul hükûmeti Latin alfabesine yönelik itirazlarından vazgeçti. 28 Kasım 1912'de Arnavutluk'un bağımsızlığını ilan ederek başa geçen Avlonyalı İsmail Kemal Bey, Başkim alfabesinin savunucularından idi. Buna karşılık 1914'te askeri bir ayaklanma ile başa geçen Esat Paşa Toptani, yeniden Türk-Arap alfabesini canlandırmaya çalıştı. Günümüzde Arnavutçanın yazımı için kullanılan alfabe Başkim kökenlidir.