İçeriğe atla

Antik Roma tarihinin zaman çizelgesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bu metin, Roma Krallığı, Roma Cumhuriyeti, Roma İmparatorluğu ve Doğu Roma İmparatorluğu'nda meydana gelen önemli hukuki ve toprak değişiklikleri ile siyasi olayları içeren bir Roma tarih kronolojisidir.

Roma Krallığı döneminin (ve bir ölçüde erken Cumhuriyet döneminin) olayları ve kişilerinin anlatımları efsanevidir ve bunların doğruluk dereceleri kaynaklara göre farklılık göstermektedir.

Geleneksel olarak, bu kronoloji, batıda Romulus Augustulus'un tahttan indirilmesini ve doğuda İstanbul’un Fethi'ni Roma’nın sona erişi olarak kabul etmektedir.

MÖ 8. ve 7. yüzyıllar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Tarih Olay
MÖ 754 Alba Longa Kralı Amulius, daha önce iktidarı gasp etmiş olan, kardeşi Numitor ve onun torunu Romulus tarafından yönetilen büyük bir savaş grubu tarafından yenilgiye uğratılır ve oğullarıyla birlikte öldürülür.
MÖ 753 21 Nisan Roma’nın kuruluşu. Roma efsanesine göre, Romulus Roma’nın kurucusu ve ilk kralıdır; böylece Roma Krallığı’nı tesis etmiştir.
MÖ 752 Roma’nın ilk kralı Romulus, Sabin Kadınlarının Kaçırılmasının ardından Caeninenses üzerinde kazandığı zafer sonrası ilk Roma zafer alayını kutlar. Aynı yıl içinde Antemnates üzerindeki zaferinin ardından bir zafer alayı daha düzenler.[1]

Roma’nın ilk kolonileri kuruldu.[1]

MÖ 715 Numa Pompilius, Roma’nın ikinci kralı oldu.
MÖ 673 Tullus Hostilius, Roma’nın üçüncü kralı oldu.
MÖ 667 Bizantion, Megaralı kolonistler tarafından kuruldu.
MÖ 642 Tullus Hostilius öldü.
Roma Krallığı’nın yasama meclislerinden biri olan Curiata Meclisi, Ancus Marcius’u Roma Kralı olarak seçti.
MÖ 617 Ancus Marcius öldü.
MÖ 616 Curiata Meclisi, Lucius Tarquinius Priscus’u Roma Kralı olarak seçti.

MÖ 6. yüzyıl

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Tarih Olay
MÖ 579 Lucius Tarquinius Priscus, Ancus Marcius’un oğulları tarafından kışkırtılan bir ayaklanmada öldürüldü.
MÖ 575 Senato, naip Servius Tullius’u Roma Kralı olarak kabul etti.
MÖ 535 Servius Tullius, kızı Tullia Minor ve onun eşi Lucius Tarquinius Superbus tarafından öldürüldü. Tarquinius Superbus, Curia Hostilia’nın basamaklarında kendini Roma Kralı ilan etti.
MÖ 509 Patrici Lucretia, Lucius Tarquinius Superbus’un oğlu Sextus Tarquinius tarafından tecavüze uğradı.
Roma Krallığı’nın yıkılışı: Lucretia’nın intiharının ardından Lucius Junius Brutus, Roma Krallığı’nın yasama meclislerinden biri olan Curiata Meclisi’ni topladı. Meclis, Lucius Tarquinius Superbus’un devrilmesini ve sürgüne gönderilmesini kabul etti ve iki konsülün ortak yürütme yetkisini üstlendiği, yasama yetkisinin ise Curiata Meclisi’nde olduğu geçici bir anayasa oluşturdu. Ayrıca, bir daha asla bir kralın Roma’yı yönetmesine izin vermeyeceklerine yemin ettiler. Meclis, Lucius Junius Brutus ve Lucretia’nın kocası Lucius Tarquinius Collatinus’u ilk konsüller olarak seçti.
Silva Arsia Savaşı: Lucius Tarquinius Superbus’a sadık Tarquinia ve Veii kuvvetleri, Silva Arsia’da Roma ordusu tarafından yenilgiye uğratıldı. Lucius Junius Brutus savaşta öldü. Publius Valerius Publicola, ganimetlerle Roma’ya dönerken öldü.
Konsül Publius Valerius Publicola, konsüllük makamını tüm Roma vatandaşlarına açmak ve hazineyi atanan quaestorların yönetimine bırakmak gibi bir dizi liberal reform ilan etti.
13 Eylül Jüpiter Optimus Maximus Tapınağı, Capitol Tepesi Üçlüsü’ne adanarak törenle açıldı.
MÖ 508 Roma-Etrüsk Savaşları: Clusium ordusu Roma’yı fethetmeyi başaramadı.
MÖ 504 Roma-Sabin Savaşları: Konsül Publicus’un komutasındaki Roma ordusu, MÖ 504 yılındaki savaşta Sabinlere karşı zafer kazandı.
MÖ 501 Olası bir Sabin istilası tehdidi karşısında Senato, konsüllere ulusal acil durum sırasında mutlak yetkiye sahip bir diktatör atama yetkisi veren bir senatus consultum çıkardı. Diktatör ise süvari komutanı olan magister equitum’u atayacaktı. Konsüller Titus Larcius ve Postumus Cominius Auruncus, Titus Larcius’u diktatör olarak seçtiler.

MÖ 5. yüzyıl

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Tarih Olay
MÖ 496 Regillus Gölü Savaşı: Günümüz Frascati yakınlarında gerçekleşen ve Latin Birliği’nin Lucius Tarquinius Superbus’u yeniden tahta çıkarmayı amaçladığı bir istiladır.
MÖ 494 Birinci plebler ayrılığı: Lucius Sicinius Vellutus önderliğinde plebler, Roma’yı terk ederek yakındaki Monte Sacro’ya çekildi.
MÖ 471 Pleblerin kendi içinde örgütlenmesine izin veren bir yasanın kabul edilmesinin ardından, Pleb Konseyi curialar yerine kabile esasına göre yeniden düzenlendi.
MÖ 459 Halkın baskısı üzerine Roma Senatosu, pleb tribünlerinin sayısını ikiden ona çıkardı.
MÖ 458 Cincinnatus’un ilk diktatörlüğü sırasında Aequi halkı ateşkesi bozarak saldırıya geçti. Cincinnatus, Algidus Dağı Savaşı’nda Aequi’leri yenilgiye uğrattı ve zafer alayının ardından on altı gün sonra çiftliğine geri döndü.[2]
MÖ 449 Pleb Konseyi kararlarına, Roma Senatosu’nun veto hakkına tabi olmak kaydıyla, yasa gücü verildi.
Özel olarak seçilmiş on kişilik iki decemviri komisyonundan ikincisi, Cumhuriyet’in temel yasaları olan On İki Levha’nın son kısmını yayımladı.
MÖ 447 Kabile Meclisi kuruldu ve quaestorları seçme hakkı verildi.
MÖ 445 Lex Canuleia: Patriciler ile plebler arasındaki evlilik yasal hale getirildi.
MÖ 443 Tribunus militum consulari potestate makamları kuruldu. Her biri belirli Roma kabilelerinden (Titienses, Ramnenses ve Luceres) seçilen üç patrici ya da pleb tribününden oluşan bir collegium, her yıl konsül yetkilerini Senato’ya tabi olarak üstlenecekti.
Konsül olmayan yıllarda nüfus sayımını yürütmekle sorumlu olan patrici bir magistralık olan censorluk makamı kuruldu.
MÖ 439 Cincinnatus, Spurius Maelius’in iktidarı ele geçirmesini önlemek amacıyla patriciler tarafından ikinci kez diktatörlüğe çağrıldı. Patriciler, Spurius Maelius’in buğday dağıtarak pleblerin desteğini satın alıp kendisini kral ilan etmeye çalıştığından şüpheleniyordu. Maelius’i durdurmak üzere Gaius Servilius Ahala magister equitum olarak atandı; Maelius’in saldırısının ardından Ahala onu öldürdü. Cincinnatus, diktatörlüğünden tekrar istifa ederek 21 gün sonra çiftliğine döndü.[2]
MÖ 435 Tiber üzerindeki önemli bir ticaret merkezi olan Fidenae, Veii’den alındı.[3]
MÖ 408 Tribunus militum consulari potestate göreve başladı.

MÖ 4. yüzyıl

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Tarih Olay
MÖ 396 Veii Savaşı: Roma diktatörü Marcus Furius Camillus’un komutasındaki Roma kuvvetleri Veii’yi fethetti..
Romalı askerler ilk kez maaş almaya başladı (“maaş” kelimesi, Latince’de “tuz” anlamına gelen kelimeden türemiştir).
MÖ 394 Konsüller göreve başladı.
MÖ 391 Tribunus militum consulari potestate göreve başladı.
MÖ 390 18 Temmuz Allia Savaşı: Senonlar, Allia ve Tiber nehirlerinin birleştiği noktada Roma ordusunu bozguna uğrattı.
Senonlar Roma’yı yağmaladı. Diğer pek çok eserin yanı sıra kitaplar da yok edildi. Bu noktaya kadar olan Roma tarihi büyük ölçüde yeniden yazılmak zorunda kaldı ve bu nedenle zaman zaman güvenilmez ya da efsanevilerdir.
MÖ 367 Konsüllük makamı yeniden yürürlüğe girdi.
MÖ 366 Lucius Sextius, ilk pleb konsül olarak seçildi.
Yalnızca patricilerin üstlenebileceği ve konsüllerin yargı yetkilerini devralan praetorlük makamı kuruldu.
MÖ 351 İlk pleb diktatör seçildi.
İlk pleb censor seçildi.
MÖ 343 Samnit Savaşları: Roma, muhtemelen Campania halkının yardım çağrısına yanıt olarak Samnitlere karşı sefere çıktı.
Gaurus Dağı Savaşı: Samnit kuvvetleri, Barbaro Dağı yakınlarında Roma ordusu tarafından bozguna uğratıldı.
MÖ 342 Leges Genuciae yasaları kabul edildi; bu yasalar, bir kişinin aynı anda iki makamda bulunmasını ya da on yıllık bir süre içinde aynı görevi tekrar üstlenmesini yasakladı. Ayrıca borçlara faiz uygulanması da yasaklandı.
MÖ 341 Samnit Savaşları: Samnitlerin daha önceki dostluk antlaşmasına atıfta bulunarak yaptığı başvurunun ardından Roma Senatosu barışa razı oldu.
MÖ 340 Latin Savaşı: Latin Birliği, Samnium’u istila etti.
MÖ 339 Beş yılda bir en az bir pleb censorün seçilmesini zorunlu kılan bir yasa kabul edildi.
MÖ 338 Latin Savaşı: Roma, Latin Birliği ordularını mağlup etti.
MÖ 337 İlk kez bir pleb, praetorlük makamına seçildi.
MÖ 328 Samnit Savaşları: Roma, Samnitlerin tebaalarının Fregellae’yi yağmalamasını engelleyememesi üzerine Samnitlere savaş ilan etti.
MÖ 321 Caudine Geçitleri Savaşı: Caudium yakınlarındaki bir dağ geçidinde susuz bir şekilde mahsur kalan Roma kuvvetlerine, Samnit ordusu tarafından geri çekilme izni verildi.
MÖ 315 Lautulae Savaşı: Terracina yakınlarında Samnitlerin kazandığı kesin zafer, Roma topraklarını ikiye böldü.
MÖ 311 Samnit Savaşları: Etrüskler, Sutri kentini kuşattı.
MÖ 310 Vadimo Gölü Savaşı: Roma, Vadimo Gölü'nde Etrüsklere ağır bir askeri yenilgi yaşattı.
MÖ 308 Samnit Savaşları: Umbri, Picentes ve Marsi halkları, Roma’ya karşı Samnitlerle ittifak kurdu.
MÖ 306 Hernikler, Roma’ya karşı bağımsızlıklarını ilan etti.
MÖ 304 Roma, Aequi halkını fethetti.
Samnit Savaşları: Romalılar ile Samnitler arasındaki dostluk antlaşması yeniden yürürlüğe kondu.

MÖ 3. yüzyıl

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Tarih Olay
MÖ 300 Lex Ogulnia yasası kabul edildi; bu yasa, pleblerin rahip olmasına izin verdi.
MÖ 298 Samnit Savaşları: Roma, Lukanların yardım çağrısı üzerine Samnitlere savaş ilan etti.
Samnit Savaşları: Roma, Samnit şehirleri olan Bojano ve Castel di Sangro’yu ele geçirdi.
MÖ 297 Tifernum Savaşı: Roma ordusu, Città di Castello’da sayıca üstün olan bir Samnit kuvvetini yenilgiye uğrattı.
MÖ 295 Sentinum Savaşı: Roma ordusu, Sentinum’da Samnitler, Etrüskler, Umbriler ve Senoneslerden oluşan sayıca üstün bir koalisyon kuvvetini kesin bir şekilde mağlup etti. Roma konsülü Publius Decius Mus savaşta hayatını kaybetti.
MÖ 294 Samnit Savaşları: Roma ve Samnit kuvvetleri Lucera’da çatıştı.
MÖ 293 Aquilonia Savaşı: Roma ordusu, muhtemelen günümüz Agnone yakınlarında Samnit kuvvetlerinin çoğunu yok etti.
Bir nüfus sayımında Roma’da yaklaşık 270.000 kişi kaydedildi.
MÖ 291 Samnit Savaşları: Roma, Samnit şehri Venosa'yı fethedip kolonileştirdi.
MÖ 290 Samnit Savaşları: Samnitlerin son etkili direnişi ortadan kaldırıldı.
MÖ 287 Toplumsal Sınıf Mücadelesi: Bir secessio plebis (pleb ayrılığı) gerçekleşti.
Toplumsal Sınıf Mücadelesi: Lex Hortensia yasası kabul edildi; bu yasa, Pleb Konseyi’nin (plebisitlerin) kararlarını tüm Romalılar için bağlayıcı hale getirdi. Bu kararlar resmî olarak yalnızca pleblere uygulanıyordu.[4]
MÖ 283 Vadimo Gölü Savaşı: Roma ordusu, Vadimo Gölü yakınlarında Etrüskler, Boii ve Senoneslerden oluşan birleşik bir kuvveti mağlup etti.
MÖ 281 Taranto, Roma’ya karşı yardım istemek için Epir’e başvurdu..
MÖ 280 Pirus Savaşı: Yaklaşık 25.000 kişilik bir Epir ordusu Taranto’ya çıkarma yaptı.
Temmuz Herakleia Savaşı: Epir Kralı Pirus’un komutasındaki bir Yunan koalisyonu, Heraclea Lucania’da savaş filleri kullanarak Roma ordusunu mağlup etti.
MÖ 279 Asculum Savaşı: Epir Kralı Pirus’un komutasındaki Yunan kuvvetleri, ağır kayıplara rağmen modern Ascoli Satriano’da Roma ordusunu mağlup etti.
MÖ 275 Beneventum Savaşı: Roma ve Epir orduları, Benevento’da kanlı bir savaşta karşı karşıya geldi.
MÖ 272 Pirus Savaşı: Pirus, ordusuyla birlikte Epir’e geri çekildi.
Pirus Savaşı: Taranto, Roma’ya teslim oldu.
MÖ 267 Quaestor sayısı dörtten ona çıkarıldı.
MÖ 264 Messana Muharebesi: Roma kuvvetleri, Messana’daki Kartaca ve Siraküza garnizonunu mağlup etti.
MÖ 242 Yabancılar arasındaki davalara bakmakla görevli praetor qui inter peregrinos ius dicit unvanlı praetorlük makamı oluşturuldu.
MÖ 241 Birinci Pön Savaşı: Sicilya, Roma'nın Sicilya eyaleti olarak kabul edildi.
MÖ 238 Paralı Askerler Savaşı: Kartaca, Sardinya ve Korsika üzerindeki hak iddialarından vazgeçerek bu adaları Roma'ya bıraktı.
MÖ 229 İlirya Savaşları: Roma, Ardiaei topraklarına saldırdı.
MÖ 228 İlirya Savaşları: Ardiaei, stratejik öneme sahip limanlar da dahil olmak üzere bazı topraklarını Roma’ya bırakarak savaşı sona erdirdi.
MÖ 225 Telamon Savaşı: Roma ordusu, modern Talamona yakınlarında Galya istilasını kesin bir zaferle püskürttü. Roma konsülü Gaius Atilius Regulus savaşta hayatını kaybetti.
MÖ 219 İlirya Savaşları: Roma, Hvar adasını işgal etti.
MÖ 218 İkinci Pön Savaşı: Kartacalı bir ordu Cartagena’dan yola çıktı.
İlirya Savaşları: Pharos'lu Demetrius, Makedonya’ya kaçtı.
MÖ 216 2 Ağustos Cannae Muharebesi: Kartacalı komutan Hannibal, Cannae’de sayıca üstün olan Roma ordusunu kesin bir yenilgiye uğrattı.
MÖ 214 Birinci Makedonya Savaşı: Makedon filosu Orikon’u ele geçirdi.
Siraküza Kuşatması (MÖ 214–212): Roma, Siraküza’yı kuşattı.
MÖ 212 Siraküza Kuşatması (MÖ 214–212): Roma kuvvetleri Siraküza’nın iç kalesini aşarak şehri ele geçirdi ve halkını katletti.
MÖ 205 Birinci Makedonya Savaşı: Roma ile Makedonya, Fenike Antlaşması’nı imzaladı. Bu antlaşmaya göre Makedonya, Kartaca ile olan ittifakından vazgeçti ve buna karşılık Roma, Makedonya’nın İlirya’daki kazanımlarını tanıdı.
MÖ 204 'İkinci Pön Savaşı: Roma konsülü Scipio Africanus, Utica’ya bir çıkarma filosu indirdi.
MÖ 202 19 Ekim Zama Muharebesi: Roma ordusu, muhtemelen modern Sakiyet Sidi Yusuf yakınlarında Kartaca'yı kesin bir yenilgiye uğrattı.
MÖ 201 İkinci Pön Savaşı: Kartaca, barış şartlarını kabul etti; bu şartlar arasında silahsızlanma, on bin talentlik savaş tazminatı ve İberya'nın Roma'ya bırakılması yer aldı. Böylece savaş sona erdi.

MÖ 2. yüzyıl

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Tarih Olay
MÖ 200 İkinci Makedonya Savaşı: Bir Roma filosu, Abydos kuşatması altındaki şehri kurtarmak üzere İlirya'ya gelerek Makedon kuşatmasını sona erdirdi.
MÖ 197 Hispania Ulterior ve Hispania Citerior eyaletleri düzenlendi.
quaestorların sayısı on ikiye çıkarıldı.
Praetorlerin sayısı altıya çıkarıldı.
MÖ 196 İkinci Makedonya Savaşı: Makedonya, Yunanistan’daki fetihlerinden vazgeçti ve savaş tazminatı ödemeyi kabul ederek savaşı sona erdirdi.
MÖ 192 Roma–Seleukos Savaşı: Seleukos İmparatorluğu Yunanistan’ı istila etti.
MÖ 188 Roma–Seleukos Savaşı: Seleukos İmparatorluğu, Apamea Antlaşması’nı imzalayarak Toros Dağları’nın batısındaki tüm toprakları Roma’nın "müttefikleri" Rodos ve Pergamon’a bırakmayı, donanmasını silahsızlandırmayı ve Roma’ya on beş bin talent gümüş savaş tazminatı ödemeyi kabul etti.
MÖ 180 Yüksek makamlara seçilmek için asgari yaş sınırlarını belirleyen ve görevler arasında en az iki yıl sivil hayatta kalınmasını zorunlu kılan Lex Villia annalis yasası kabul edildi..
MÖ 172 Üçüncü Makedonya Savaşı: Roma, Makedonya'ya savaş ilan etti.
MÖ 167 Üçüncü Makedonya Savaşı: Makedon Kralı Perseus yakalandı. Makedonya, Roma'ya bağlı dört bölgeye ayrıldı.
MÖ 155 Lusitani Savaşları: Hispania Ulterior’daki Lusitaniler Roma’ya karşı isyan etti.
MÖ 150 Dördüncü Makedonya Savaşı: Andriscos, Roma’ya karşı isyan ederek Makedon Kralı Perseus’un oğlu ve Makedonya’nın meşru kralı olduğunu iddia etti.
MÖ 149 Üçüncü Pön Savaşı: Roma, Kartaca’ya savaş ilan etti.
Lex Calpurnia yasası kabul edildi; bu yasa, eyaletlerdeki valiler tarafından alınan fahiş vergilere karşı yapılan itirazları dinlemek üzere bir Praetor liderliğinde mahkeme kurulmasını öngörüyordu.
MÖ 148 Dördüncü Makedonya Savaşı: Andriscos, idam edilmek üzere Roma'ya teslim edildi.
MÖ 146 Üçüncü Pön Savaşı: Roma kuvvetleri Kartaca şehrine girdi, şehri yaktı ve hayatta kalan sakinlerini köleleştirdi.
Akha Savaşı: Roma kuvvetleri, Korint Muharebesi'nde Akha Birliği ordularını kesin bir şekilde mağlup etti.
Makedonya, bir Roma eyaleti olarak teşkilatlandırıldı.
Roma'nın Afrika eyaleti, ele geçirilen Kartaca toprakları üzerinde teşkilatlandırıldı.
MÖ 139 Lusitani Savaşları: Lusitani lideri Viriatus, Roma'ya gönderdiği üç elçisi Audax, Ditalcus ve Minurus tarafından suikaste uğrayarak öldürüldü.
Lex Gabinia tabellaria: Tüm magistratus seçimlerinde gizli oy kullanılmasını zorunlu kılan yasa.
MÖ 133 Halk Tribünü Tiberius Gracchus, Pontifex Maximus Publius Cornelius Scipio Nasica Serapio liderliğindeki bir senatör kalabalığı tarafından dövülerek öldürüldü.
MÖ 121 Gallia Narbonensis eyaleti Roma tarafından teşkilatlandırıldı.
İlk Senatus Consultum Ultimum kararı çıkarıldı ve bu kararla Konsül Lucius Opimius’a, Gaius Gracchus’un yandaşlarını bastırmak üzere olağanüstü yetkiler verildi.
MÖ 112 Jugurthine Savaşı: Roma, Numidya'ya savaş ilan etti.
MÖ 107 Gaius Marius, Roma konsülü seçildi.
MÖ 106 Gaius Marius yeniden Roma konsülü seçildi.
'Jugurthine Savaşı: Numidya Kralı Jugurtha, Mamertin Hapishanesi’ne hapsedildi.
MÖ 105 6 Ekim Arausio Muharebesi: Cimbri ve Tötonlardan oluşan bir koalisyon, modern Orange (Fransa) yakınlarında Roma ordusuna ağır bir yenilgi yaşattı. Yaklaşık yüz bin Roma askeri hayatını kaybetti.
MÖ 104 Gaius Marius, üst üste üç yıl konsül olarak görev yapacağı dönemin ilk yılında Roma konsülü seçildi.
MÖ 102 Aquae Sextiae Muharebesi: Roma, Tötonlar ve Ambronlar’ın kuvvetlerini kesin bir şekilde mağlup etti ve yaklaşık doksan bin asker ve sivili öldürdü.
MÖ 101 Vercellae Muharebesi: Cimbri kabilesinin İtalya’ya yönelik istilası, sayıca üstün olmamalarına rağmen Roma kuvvetleri tarafından kesin bir yenilgiye uğratıldı. Yaklaşık yüz bin Cimbri askeri ve sivil, kralları Boeorix ile birlikte öldürüldü.

MÖ 1. yüzyıl

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Tarih Olay
MÖ 100 12-13 Temmuz Jül Sezar doğdu.
Gaius Marius konsül olarak seçildi.
10 Aralık Lucius Appuleius Saturninus ve Gaius Servilius Glaucia tarafından kiralanan suikastçılar, konsüllüğe aday olan Gaius Memmius’u döverek öldürdü.
MÖ 91 Sosyal Savaş (MÖ 91-MÖ 88): İtalya’daki Roma müttefikleri olan Marslar, Pelinyiler, Vestiniler, Marrukinler, Pikenler, Frentaniler, Hirpiniler, Iapygesler ile Pompeii, Venosa, Lucania ve Samnium halkları Roma’ya karşı isyan etmiştir.
MÖ 88 Sulla’nın Roma’ya Yürüyüşü: Konsül Sulla, destekçilerinden oluşan bir orduyu pomerium sınırının ötesine geçirerek Roma’ya sokmuştur.
Sosyal Savaş (MÖ 91-MÖ 88): savaş sona erdi.
MÖ 87 Birinci Mithridatis Savaşı: Roma kuvvetleri Epir kıyılarına çıkarma yaptı.
MÖ 85 Birinci Mithridatis Savaşı: Roma ile Pontus Krallığı arasında, Pontus’un savaş öncesi sınırlarına çekilmesini öngören bir barış anlaşması imzalanmıştır.
MÖ 83 Sulla’nın İç Savaşı: Sulla, bir orduyla birlikte Brundisium kıyılarına çıktı.
İkinci Mithridatis Savaşı: Roma generali Lucius Licinius Murena, Pontus Krallığı’na saldırı düzenledi.
MÖ 82 Sulla’nın İç Savaşı: Sulla, Roma diktatörü ilan edildi.
MÖ 81 İkinci Mithridatis Savaşı: Lucius Licinius Murena, Pontus topraklarından geri çekildi.
Sulla, aynı yıl içerisinde çok sayıda reformu yürürlüğe koyduktan sonra Roma diktatörlüğü görevinden istifa etmiştir.

Ayrıca Bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Livy, Ab urbe condita, 1:10
  2. ^ a b Forsythe, Gary (2015). A Companion to Livy. Chichester: John Wiley & Sons. ss. 313-329. 
  3. ^ Grant, Michael (1993). The History of Rome. Faber & Faber. s. 42. 
  4. ^ "Oxford Reference - Answers with Authority". www.oxfordreference.com (İngilizce). 2 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2018.