Anomodontia

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Anomodontia
Yaşadığı dönem aralığı: 270 myö
Guadalupiyen-Triyas devri[1][2] 
Dicynodon lacerticeps, Güney Afrika'nın geç Permiyeni'nden bir Dicynodont
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Klad: Therapsida
Klad: Neotherapsida
Alt takım: Anomodontia
Owen, 1859
Alt gruplar

Anomodontlar (Anomodontia), çeşitli kriterlere göre therapsidlerin en başarılı grubu (soylarının devamı olanlar hariç), Permiyen döneminin son derece uzmanlaşmış otçul canlılarıydı. 40'tan fazla cins ile oldukça fazla takson içerirler ve bu sayı özellikle Rus ve Çin materyallerinin tanımlarından dolayı düzenli olarak artmaktadır. Geç Permiyen döneminde, bunlar, meydana geldikleri tüm fosil taşıyan bölgelerde en çok sayıda bireysel therapsid örneğiydiler ve karasal ekosistemde bol, genellikle sürüler halinde yaşayan birincil tüketiciler olarak, günümüzün toynaklı memelileriyle karşılaştırılabilir bir ekolojik rol işgal etmiş olmalılar. Antarktika ve Avustralya da dahil olmak üzere tüm kıtalarda henüz bulunan tek therapsidler – soylarının devamı olanlar hariç – olarak dünya çapında bir dağılıma sahiptiler.[1]

Son olarak, Geç Permiyen'in başlangıcında ortaya çıktıkları ve Üst Triyas'a kadar kesin olarak hayatta kaldıkları için, başlıca therapsid gruplarının en uzun ömürlüleriydiler. Thulborn ve Turner (2003)'a göre, aslında çok daha uzun bir süre hayatta kalmış olabilirler. Avustralya'dan bir Erken Kretase'den dicynodont gibi görünen kafatası parçalarını tanımladı. Doğru yorumlanırsa, grubun zamansal aralığını 110 milyon yıllık büyük bir farkla genişletir.[1]

Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kannemeyeria

Grubu tanımlayan ana özellikler şunları içerir:[1]

  • kafatasının yörünge öncesi bölgesinin kısaltılması
  • önden arkaya doğru maksiller dişlerin boyutu küçülür
  • damak dişlerinin olmaması
  • elmacık kemiği dorsal olarak eğildi
  • yanal pterygoid süreçleri azaltıldı
  • alt çenenin dorsal yüzeyindeki çıkıntı diş ve surangular kemiklerden oluşur
  • mandibular fenestra mevcuttur.

Dicynodontların otçulluk için nihai uyarlamaları, dişlerin çoğunun veya tamamının, kaplumbağalarınkine benzeyen azgın bir gaga ile değiştirilmesi ve güçlü bir geriye doğru yönlendirilmiş dilimleme ısırığı üretmek için çenelerin addüktör kaslarının aşırı evrimidir. Güney Afrika ve Rusya'dan bir dizi erken anomodont, tam gelişmiş dicynodont durumunun gelişimindeki aşamaları göstermektedir.[1]

Taksonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Sistematik[değiştir | kaynağı değiştir]

Gerçek Anomodontia terimi anlam bakımından değişmiştir. Formların büyük çoğunluğu ileri grup Dicynodontia'ya aittir, ancak bir süre için dicynodontlar ve dinocephalia'nın kardeş gruplar olduğunu ve Anomodomtia'nın her ikisini içermesi gerektiğine, hem Romer (1966) hem de King (1988) inanıyorlardı. Bununla birlikte, hemen hemen daha sonraki tüm filogenetik analizler bu ilişkiyi çürütmüştür ve Anomodontia terimi artık dicynodontlar ile sınırlandırılmıştır, yine de bazı dicynodont karakterlerine sahip olan bir dizi daha ilkel taksonu da içerir.[1]

Filogeni[değiştir | kaynağı değiştir]

Liu vd. (2009) tarafından oluşturulmuş kladogram:[3]

Therapsida 
unnamed

Biarmosuchia

Gorgonopsia

unnamed

Dinocephalia

 Anomodontia 

Biseridens

unnamed

Anomocephalus

unnamed
 Venyukovioidea 

Otsheria

unnamed

Ulemica

Suminia

 Chainosauria 

Patranomodon

unnamed

Galeops

Eodicynodon

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f The Origin and Evolution of Mammals. By T S Kemp (2005) sf. 39
  2. ^ "Anomodontia". paleobiodb.org. 4 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2021. 
  3. ^ Liu, J.; Rubidge, B.; Li, J. (2009). "A new specimen of Biseridens qilianicus indicates its phylogenetic position as the most basal anomodont". Proceedings of the Royal Society B. 277 (1679): 285-292. doi:10.1098/rspb.2009.0883. PMC 2842672 $2. PMID 19640887. 

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

Kemp, T. S. (2005). The origin and evolution of mammals. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-154517-7. OCLC 232311794. 9 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2021.