Amerika Birleşik Devletleri askerlerinin Afganistan'dan çekilmesi (2020-2021)
Amerika Birleşik Devletleri askerlerinin Afganistan'dan çekilmesi (2020-2021) | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Afganistan Savaşı (2001-2021) | |||||||||||||||||||||
ABD'nin hava kuvvetleri, 27 Nisan 2021'de geri çekilme sırasında El Udeid Hava Üssü'ndeki Boeing C-17 Globemaster III'e bindi. | |||||||||||||||||||||
|
Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetleri'nin, Bağımsızlığın Korunması Harekâtı'nı ve NATO'nun Kararlı Destek Misyonu'nu tamamlayarak 31 Ağustos 2021'e kadar Afganistan'dan tamamen çekilmesi planlanmaktadır.[4] ABD ve müttefik kuvvetlerin 11 Eylül saldırılarının ardından 2001 yılında Afganistan'ı işgal etmesi sonucu ortaya çıkan savaş; ABD'nin en uzun askerî angajmanı oldu.
29 Şubat 2020'de ABD ve Taliban, Doha Anlaşması'nı imzaladı.[5] Anlaşmada tüm düzenli Amerikan ve NATO birliklerinin Afganistan'dan çekilmesi, el-Kaide'nin Taliban kontrolü altındaki bölgelerde faaliyet göstermesini önleme taahhütü ve Taliban ile o zamanki Afganistan İslam Cumhuriyeti hükûmeti arasında yapılacak görüşmelerin hükümleri yer almaktadır.[6] Anlaşma Çin, Pakistan ve Rusya tarafından desteklendi[7] ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından oy birliğiyle onaylandı.[8]
Trump yönetimi, asker sayısını -Temmuz 2020'ye kadar- 13.000'den 8.600'e düşürmeyi ve ardından Taliban'ın taahhütlerini yerine getirmesi hâlinde 1 Mayıs 2021'e kadar tamamen geri çekilmeyi kabul etti[9] ancak Biden yönetimi, ABD'nin 1 Mayıs'a kadar çekilmeyeceğini ve çekilmeyi 11 Eylül'den önce tamamlayacağını açıkladı.[10][11] 8 Temmuz'da Biden, 31 Ağustos'u ABD'nin çekilmesi için son tarih olarak belirledi.[12]
Geri çekilme sırasında ABD, Özel Göçmen Vizesi gerekliliklerini yerine getirirken, göçmenlerin ABD ordusu tarafından geçici olarak barındırılacakları yerlere götürmek ve ABD'ye misilleme riski altında olduğu düşünülen seçilmiş Afgan vatandaşları ve tercümanları havadan taşımak için Müttefikler Sığınağı Harekâtı'nı başlattı. ABD'nin çekilmesi sonrasında ülkede kalan tüm ABD diplomatik, güvenlik, danışma ve terörle mücadele personelini denetleyen halef bir komutanlık kuruldu. 15 Ağustos'ta Kabil'in düşmesinin ardından operasyon, tüm Amerikalıların, nitelikli Afganların ve diğer NATO vatandaşlarının tahliye edilmesine kadar genişletildi. Biden, son çekilme tarihini 31 Ağustos'un ilerisine uzatmayı kabul etti.[13]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Final US planes leave Kabul airport after two decades of war in Afghanistan". Deutsche Welle. 30 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021.
- ^ "Resolute Support Mission (RSM): Key Facts and Figures" (PDF). Nato.int. February 2021. 22 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ağustos 2021.
- ^ "20 people have been killed at Kabul airport since Sunday as the Taliban say they 'don't want to hurt anyone'". 22 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Satia (27 Nisan 2021). "History's Warning for the U.S. Withdrawal From Afghanistan". Time. New York. 27 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2021.
- ^ Qazi (29 Şubat 2020). "Afghanistan's Taliban, US sign agreement aimed at ending war". Al-Jazeera. 12 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2020.
- ^ "US and Taliban sign deal to end 18-year Afghan war". BBC News. 29 Şubat 2020. 5 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2020.
- ^ "India asserts Afghanistan's 'national sovereignty' as peace talks with Taliban start in Qatar". ThePrint. 12 Eylül 2020. 4 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2021.
- ^ "Security Council resolution endorses moves towards long-sought Afghanistan peace". United Nations. 10 Mart 2020. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2021.
- ^ "U.S.-Taliban Deal: India should Chalk-out a New Strategy". 21 Mart 2020. 3 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2021.
- ^ "Biden Announces Full U.S. Troop Withdrawal From Afghanistan by Sept. 11". U.S. Department of Defense (İngilizce). 14 Nisan 2021. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.
- ^ "Remarks by President Biden on the Way Forward in Afghanistan". The White House (İngilizce). 14 Nisan 2021. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.
- ^ "Biden says US war in Afghanistan will end August 31". Associated Press (İngilizce). 8 Temmuz 2021. 8 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2021.
- ^ "Biden says Aug. 31 deadline to evacuate Americans in Afghanistan may be extended". CNBC. 18 Ağustos 2021. 23 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.