Alamosaurus

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Alamozorlar sayfasından yönlendirildi)
Alamosaurus
Yaşadığı dönem aralığı: 70-66 myö
Maastrihtiyen-Senozoyik 
Alamosaurus ve Tyrannosaurus'un yeniden yapılandırılmış iskeletleri, Perot Müzesi
Alamosaurus sanjuanensis'in yeniden canlandırması
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Klad: Dinosauria
Klad: Saurischia
Alt takım: Sauropodomorpha
Klad: Sauropoda
Klad: Neosauropoda
Klad: Titanosauria
Klad: Lithostrotia
Familya: Saltasauridae
Alt familya: Opisthocoelicaudiinae
Cins: Alamosaurus
Gilmore, 1922
Tip tür
Alamosaurus sanjuanensis
Gilmore, 1922

Alamosaurus (/ˌæləmˈsɔːrəs/; "Ojo Alamo kertenkelesi" anlamına gelir), Geç Kretase'nin Maastrihtiyen çağında Kuzey Amerika'nın güneybatısında yaşamış ve tek türü Alamosaurus sanjuanensis olan, Opisthocoelicaudiinae alt familyasından bir titanozor cinsidir. Omurları ve uzuv kemikleri, onun Argentinosaurus ve Puertasaurus gibi dev sauropodlarla karşılaştırılabilir boyutlara ulaştığını gösteriyor; bu da onu Kuzey Amerika'da yaşamış en büyük dinozor yapıyor.[1] Teksas'ta Kretase-Paleojen sınırının yalnızca birkaç metre altında bulunan genç bir Alamosaurus sanjuanensis'in örnekleri, onu hayatta kalan son kuş olmayan dinozor türlerinden biri hâline getiriyor.[2] Alamosaurus, sauropodların Kuzey Amerika fosil kayıtlarında yaklaşık 30 milyon yıllık yokluğundan sonra Kuzey Amerika'da yaşadığı bilinen tek sauropoddur ve muhtemelen Güney Amerika'dan gelen bir göçmeni temsil etmektedir.

Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]

Üç Alamosaurus örneğini ölçekli gösteren boyut karşılaştırması.

Alamosaurus, uzun boynu, uzun kuyruğu ve görece uzun bacakları olan devasa, dört ayaklı bir otoburdu. Vücudu kısmen kemikli zırhla kaplıydı.[3] 2012 yılında Thomas Holtz, dinozorun 30 metre ya da daha büyük bir uzunluğa ve yaklaşık 72.5 ila 80 ton kadar ağırlığa sahip olduğunu önerdi.[4][5] Kalıntıların çoğu genç veya küçük yetişkin örneklerden gelse de üç parçalı örnek (SMP VP−1625, SMP VP−1850 ve SMP VP−2104), yetişkin Alamosaurus'un (73 ton ağırlığında olduğu tahmin edilen Argentinosaurus gibi) bilinen en büyük dinozorlarla karşılaştırılabilecek muazzam boyutlara ulaşmış olabileceğini öne sürüyor. Scott Hartman, Alamosaurus'un, ona atanan devasa, eksikli bir kaval kemiğine dayanarak, 28–30 m uzunluğunda ve Argentinosaurus ve Puertasaurus gibi diğer büyük titanosaurlarla eşit ağırlıkta olduğunu tahmin etti. Alamosaurus, şu anda Kuzey Amerika'da yaşadığı bilinen tek titanozordur.[6] Bununla birlikte Hartman, bilim adamlarının devasa kaval kemiğinin bir Alamosaurus'a mı yoksa tamamen yeni bir sauropod türüne mi ait olduğunu bilmediğini söylüyor.[7]

2019'da Gregory S. Paul, SMP VP−1625'in 27 ton ağırlığında olduğunu tahmin etti ve ayrıca bundan boyutsal olarak yüzde 15 daha büyük ve 31 tonluk Dreadnoughtus'a benzer kütleye sahip bir Alamosaurus örneğini akla getiren büyük bir kısmi ön kuyruk omurundan bahsetti.[8] 2020 yılında Molina-Perez ve Larramendi en büyük bireyin boyutunun 26 metre uzunluğunda ve 38 ton ağırlığında olduğunu tahmin etti.[9]

Varsayımsal canlandırma
Perot Müzesi'nde restore edilmiş Alamosaurus iskeleti.
Yeniden inşa edilmiş iskelet
Yeniden canlandırma

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Fowler, Denver W.; Sullivan, Robert M. (Aralık 2011). "The First Giant Titanosaurian Sauropod from the Upper Cretaceous of North America". Acta Palaeontologica Polonica (İngilizce). 56 (4): 685-690. doi:10.4202/app.2010.0105. ISSN 0567-7920. 
  2. ^ Lehman, Thomas M.; Coulson, Alan B. (Ocak 2002). "A juvenile specimen of the sauropod dinosaur Alamosaurus sanjuanensis from the Upper Cretaceous of Big Bend National Park, Texas". Journal of Paleontology (İngilizce). 76 (1): 156-172. doi:10.1666/0022-3360(2002)076<0156:AJSOTS>2.0.CO;2. ISSN 0022-3360. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023. 
  3. ^ Carrano, M.T.; D'Emic, M.D. (2015). "Osteoderms of the titanosaur sauropod dinosaur Alamosaurus sanjuanensis Gilmore, 1922". Journal of Vertebrate Paleontology. 35 (1): e901334. doi:10.1080/02724634.2014.901334. 
  4. ^ Holtz Jr., Thomas R. (2007). Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages. ISBN 978-0-375-82419-7. 
  5. ^ Holtz Jr., Thomas R. (2014). "Supplementary Information to Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages". 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023. 
  6. ^ "Assesing Alamosaurus". Skeletal Drawing. 24 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023. 
  7. ^ "The biggest of the big". Skeletal Drawing. 23 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023. 
  8. ^ Paul, Gregory S. (2019). "Determining the largest known land animal: A critical comparison of differing methods for restoring the volume and mass of extinct animals" (PDF). Annals of the Carnegie Museum. 85 (4): 335-358. doi:10.2992/007.085.0403. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Kasım 2023. 
  9. ^ Molina-Perez & Larramendi (2020). Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs. New Jersey: Princeton University Press. s. 268.