Mürted Hava Meydanı

Koordinatlar: 40°04′44″K 32°33′56″D / 40.07889°K 32.56556°D / 40.07889; 32.56556
Vikipedi, özgür ansiklopedi
17.16, 18 Kasım 2016 tarihinde Teacher0691 (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17835945 numaralı sürüm (→‎top: iç bağlantı düzeltme AWB ile)
Akıncı Hava Üssü
IATA: yok - ICAO: LTAE
Özet
Havalimanı tipiAskeri
İşletici1. Taktik Hava Kuvvet Komutanlığı, 4. Kanat
YerAnkara, Türkiye
Rakım (ODS)843 m / 2,767 ft
Koordinatlar40°04′44″K 32°33′56″D / 40.07889°K 32.56556°D / 40.07889; 32.56556
Harita
Harita
Pistler
Yön Uzunluk Yüzey
m ft
03/21 3,351 10,992 Asfalt
Kaynak: DAFIF[1]

Akıncı Hava Üssü (eski adıyla Mürted Hava Üssü) Ankara'nın 35 km kuzey batısında, Kahramankazan ilçesi yakınında yer alan, Türk Hava Kuvvetleri'nin bir hava üssüdür. 1. Taktik Hava Kuvvet Komutanlığı bünyesindeki bu hava üssünde 4. Ana Jet Üs Komutanlığı bulunmaktadır. (1. Hava Kuvvet Komutanlığı'na bağlı diğer üsler, Eskişehir, Bandırma ve Balıkesir'de bulunan, sırasıyla, 1., 6. ve 9. Ana Jet Üsleri'dir.)

Üssün yanıbaşında TUSAŞ-TAİ'ın uçak imalat ve bakım merkezi bulunur. Burada F-16/C ve D uçakları üretilir. 15 Temmuz 2016 askeri darbe girişiminin bu üste planlanması ve koordinasyonun sağlanması üzerine hükümet tarafından kapatılma kararı alındı.

Filolar

141. Av Önleme Filosu ("Kurt"), 142. Av-Bombardıman Filosu ("Ceylan") ve 143. F-16 Eğitim Filosu ("Öncel") burada üslenmiştir.

141. Filo, esasen savunma amaçlıdır fakat saldırı gücüne de sahiptir. TUSAŞ-TAİ tarafından üretilen yeni uçaklar, daha gelişkin silahlara sahip oldukları için, önce 141. Filo'nun emrine verilir. Daha eski uçaklar ise 142. Filo'ya kaydırılır.[2] 141. Filo, 1954-1960 arası Eskişehir'de, sonra Akıncı'da üslenmiştir.

144. Av Bombardıman Filosu, 1963'te, F-104G jetlerinin teslimi ile oluşturulmuştur.[3] 1968'de bu uçaklar 191. Filo'ya aktarılmış ve yerlerine F-102 ve TF-102'ler alınmıştır. Bu filonun adı daha sonra 142. Filo olarak değiştirilmiştir.

Önceden Öncel Filo olarak bilinen Eğitim Filosu, 1999'da 143. Filo adını almıştır. İlk üretilen F-16'lar, pilot eğitiminin hemen başlayabilmesi için, önce bu filoya teslim edilmekteydi. Yeni uçaklar, pilotlarının eğitimi tamamlandıktan sonra 142. Filo'ya aktarılmaktaydı. Ayrıca acil ihtiyaç halinde eğitim amacıyla 142. Filo'dan geçici olarak derhal tahsis edilebilmekteydi.[4]

141. 142. ve 143. filoların envanterlerinde halen aktif durumda, sırasıyla, 22[5], 12[6] ve 26[7] F-16 vardır. 142 ve 143. filolar, daha eski olan "blok 30" (1987-89 yapımı) F-16'lara sahiptir, 141. filo ise daha modern "blok 40" (1990-95 yapımı) F-16C/D uçaklarını kullanmaktadır.

Tarih

Mürted, 1950'de ABD'ye tahsis edilmiş hava alanı ve askeri tesislerden biridir. 1965'te, ABD 7393. Mühimmat Destek Filosu, Mürted 4. Ana Jet Üssü'ne yerleşmiştir, 7232. Mühimmat Bakım Grubu'nun 33. Kolu adı ile (7232. Mühimmat Bakım Grubu, 1964-67 arasında Avrupa'daki nükleer bombaların bakımından sorumluydu[8]). 1 Şubat 1968'de bu birim, 7250. Destek Grubu 8. Kolu olarak yeniden adlandırılmıştır. 1 Temmuz 1972'de 7393. Mühimmat Destek Filosu (Munitions Support Squadron) MUNSS 7393 adını almıştır. Üs, Ankara'dan lojistik destek almakta ve bir yarbay komutasındaydı. Mürted Üssü, ABD Lojistik Grubu TUSLOG (The United States Logistics Group) 'a bağlı bir birimdi.[9] 2004'te tüm MUNSS birimlerinin numaralandırmasının dört haneliden üç haneli sayılara geçmesi nedeniyle bazı kaynaklarda Mürted Üssü'ndeki Amerikan birliğine MUNSS 739 olarak da değinilmektedir.[10]

ABD yönetimi, Temmuz 1986'da, Mürted Hava Üssü dahil, Avrupa ve Uzak Doğu'da 20 hava üssünde nükleer mühimmatlı uçakların kalkışa hazır beklediğini açıkladı. Bu üslerde kurulacak olan Silah Depo Güvenlik Sistemi (Weapon Storage and Security System veya WS3) sayesinde bombalanmaya dayanıklı sığınaklar içinde, bombaları taşıyacak uçakların hemen altında, zemin altındaki özel depolarda nükleer bombalar saklanacaktı. Bombaların uçaklarla beraber depolanması, hem saldırıya dayanıklılığı hem de hazırolma yeteneğini artıracaktı. Oysa daha evvelden, nükleer silahlar uçaklardan ayrı bir mekanda, iglu şekilli zırhlı bir yapıda saklanmaktaydı. 1997'de altı adet dayanıklı sığınağın inşaatı tamamlandı.[11]

1995'te soğuk savaşın sona ermesinden dolayı ABD'nin Avrupa Hava Kuvvetleri Komutanlığı bazı askeri üslerin kapanacağını açıkladı. 1996'da, Akıncı Üssü'ndeki 7393. MUNSS ve Balıkesir'deki 7391. MUNSS birimleri sona erdirildi, üsler Türk Hava Kuvvetleri'ne devredildi.[11] Akıncı Üssü'nde depolanan 20 adet nükleer bomba, İncirlik'teki Amerikan üssüne taşınmıştır. Ancak nükleer silahların depolandığı, saldırıya dayanıklı 6 sığınak ihtiyaç hali için Türk Silahlı Kuvvetleri'nin emanetindedir. Bu altı depoda, toplam 24 B61 bomba depolanma kapasitesi vardır. Bunların gerektiğinde Türk F-16 uçakları tarafından hedeflerine ulaştırılması planlanmıştır.[10] Nato 4. Kanat Birliği'ne bağlı olan Mürted/Akıncı'daki nükleer tesislerin bakımından (İncirlik tesislerine de bakan) ABD 39. Lojistik Grubu sorumludur. 39. Lojistik Grubu, ABD 39, Hava Üssü Kanadı'na bağlıdır.[12] 39. Kanat, aktive edilmesi halinde, NATO Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Komutanlığı için nükleer silah yüklü bir Çabuk Tepki Uyarısı (İng. Quick Reaction Alert) gücünü hazır bulundurmakla görevlendirilmiştir.[13] İncirlik'te bulunan 90 adet B61 tipi nükleer bombadan 50'sinin ABD 39. Filosu'ndaki F-16C/D'ler tarafından taşınması, kalan 40 adedinin ise Akıncı ve Balıkesir'deki Türk F-16'lar tarafından taşınması öngörülmüştür.[14]

Uçaklar

1954-68 yılları arasında 107 adet F-86E(M) Canadair CL-13 Sabre Mk.2 uçağı Mürted'de kullanılmaktaydı.[15] 1995'ten sonra Akıncı Hava Üssü'ndeki Lockheed F-104G'lerin yerini Turkish Aerospace Industries/Lockheed Martin yapımı F-16C/D jetleri almıştır. Bu uçaklar halen Türk Hava Kuvvetleri'nin ana gücünü oluşturmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Airport information for LTAE at World Aero Data". 28 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2009-11-03. 
  2. ^ "141 Filo (TuAF)". 29 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2009-10-30. 
  3. ^ Tolga Ülgür (2006). "Lockheed F-104G Starfighter". 26 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "143 Filo (TuAF)". 13 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2009-10-30. 
  5. ^ "F-16 Aircraft Database - Current active F-16 airframes assigned to TuAF 143 Filo". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2009-10-30. 
  6. ^ "F-16 Aircraft Database - Current active F-16 airframes assigned to TuAF 143 Filo". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2009-10-30. 
  7. ^ "F-16 Aircraft Database - Current active F-16 airframes assigned to TuAF 143 Filo". 24 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2009-10-30. 
  8. ^ John Clearwater (1998). Canadian nuclear weapons: the untold story of Canada's Cold War arsenal. Dundurn Press. ISBN 1550022997. 
  9. ^ Leiser, G. "HQ TUSLOG, A Brief History". 26 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2009-10-30. 
  10. ^ a b Kristensen, H.A. (2005). U.S. Nuclear Weapons in Europe - A Review of Post-Cold War Policy, Force Levels, and War Planning. Natural Resources Defense Council. Erişim tarihi: 2009-10-30. 
  11. ^ a b "United States Air Forces in Europe - Munitions Support Squadron [MUNSS]". 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2009-10-30. 
  12. ^ "39th Air Base Wing". 11 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2009-10-30. 
  13. ^ "Locations of U.S. Nuclear Weapons, by Type" (PDF). 16 Eylül 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2009-10-30. 
  14. ^ Kristensen, sf. 83
  15. ^ "Cold war/Fighters/North American F-86A/E/F/H Sabre/Turkey". 9 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2009-10-30. 

Dış bağlantılar

  • Akıncılar Hava Üssü'ndeki güncel hava durumu [1] (İngilizce)