Ahçıpsılar

Ahçıpsı (Abhazca: Аҳҷыԥы), Krasnaya Polyana bölgesi de dahil olmak üzere modern Krasnodar Bölgesi ve Abhazya sınırındaki Mzımta Nehri'nin (Açıpse Nehri) üst kesimlerinde yaşayan bir Abhaz dağ kabilesidir. Bazı devrim öncesi Rus yazarlar topluluğu Medoveylere (Abhazca: Мдаҩаа) dahil ederken, diğerleri Medovey ve Ahçıpsı'yı iki farklı komşu topluluk olarak tanımlamıştır.

Tarihçe

Ahçıpsılar hakkında en eski bilgiler, 17. yüzyıl ortalarında Türk seyyah Evliya Çelebi'nin Seyahatnâme adlı eserinde bulunur. Yazar, o dönemin Ahçıpsı nüfuunun 10.000 kişiye kadar çıktığını bildirmiştir. 18. yüzyılın sonunda, I. Gildenstedt de dahil olmak üzere Rus tarihçiler arasında Ahçıpsılara atıflar yapılmıştır. 1835'te Mımta Nehri'nin üst kısımlarını ziyaret eden ilk Rus, çarlık ordusundan subay Baron Fedor Fedorovič Tornau'ydu:

Mdzımta Nehri'nin yukarı kesimlerinde ... yamaçlar boyunca ve bahsedilen nehirlerin geçitlerini oluşturan dağların eteğindeki küçük açıklıklarda yaşayan Ahçıpsı toplumunu tanımladı. Birbirinden oldukça uzak bir mesafede ayrılmış (toplamda 200'e kadar olan) evler yaklaşık beş mil boyunca dağılmıştır ve her ailenin evinin yakınında bir bahçesi ve mısır ve gomi ekilmiş küçük bir tarlası vardır. Köyün kendisine ulaşım son derece zordur ve dar, kayalık bir yoldur, genellikle büyük taş kütleleriyle doludur ... Mdzımta'nın dik kıyısında dik bir şekilde kaybolur, içinden iki asma köprü vardır, bunların yanında atlarla geçmek için geçitler de vardır. Burada hakim olan Marşan soyadı son derece fazladır, daha yaşlı ve halk arasında daha saygın olan Dudarukua Bagarkan-ipa Marşan'dır

Önde gelen Kafkas araştırmacılarından biri olan etnograf Adolf Berge, Sadz (Abhazca: Асаӡаа) ve Ahçıpsı topluluklarını da içeren Abhaz alt gruplarını derlemiştir:

Ahçıpsılar Pshu ve Mzımta'nın (abh. Мӡымҭа) üst kesimlerinde yaşıyorlar. Kimseye itaat etmez, savaşçı, cesur ruhlarıyla ayırt edilirler ve Ubıhlarla yakın ilişki içindedirler. Önemli bir nüfusa sahip olan son derece dağlık arazi, onları fethetmeyi zorlaştırıyor. O kabileye giden tek toplu yol Pshu topraklarından geçiyor, ancak ona deniz tarafından erişim yok. Ahçıpsı'yı fethederek, tüm Sadz kabilesinin itaat sorunu çözülebilir ve Ubıhların topraklarına giden yol açılır.

Rus Coğrafya Derneği üyesi (1848), Moskova Üniversitesi Rus Tarihi ve Eski Eserler Derneği Başkan Yardımcısı (1857-1858) Evgraf Kovalevsky onlar hakkında yazdı;

deniz kıyısından ve dağ geçitlerine yaklaşırken üç Abhaz topluluğu yaşıyor: Akçıpsı, Aibga ve Pshu; bazıları bunları Ciget olarak sınıflandırırken, bazıları medozyu veya medovevler adlı özel bir isimden bahsediyor.Ahçıpsılar; Pshu ve Mzımta nehirlerinin üst kesimlerinde yaşıyorlar. Kimseye bağlı olmayan, militan ve vahşi ruhlarıyla ayırt edilirler. Komşuları olan Ubıhlarla yakın temas halinde olmuşlar ve onların girişimlerine katılmışlardır.

Ahçıpsı nüfusunun tamamı Kafkas Savaşı'nın sona ermesinden sonra Osmanlı İmparatorluğu'na Çerkes Soykırımı çerçevesinde tehcir edildi.