Adolf Hitler'in ölümüyle ilgili çelişkili açıklamalar
Adolf Hitler'in 30 Nisan 1945'teki ölümünün ardından, görgü tanıklarının yanı sıra ilk soruşturmaları yürüten ve bilgilerin açıklanmasını kısıtlayan Sovyetler Birliği'nden gelenler de dahil olmak üzere çeşitli çelişkili raporlar geldi. Hem Hitler hem de Eva Braun'un ölümleriyle ilgili nesnel gerçekler, cesetlerinin yakılmasıyla (Nazi görgü tanıklarına göre neredeyse kül olacak şekilde) büyük ölçüde gizlendi ve kimlik tespiti için yalnızca diş kalıntıları kaldı.
Haziran 1945'te Sovyetler, Hitler'in siyanürle öldüğüne ve Berlin'den kaçtığına dair bir sürü rivayet ortaya atmış, Joseph Stalin de Temmuz 1945'te yaptığı konuşmada Hitler'in Berlin'den kaçtığını iddia etmiştir. 1968 tarihli Sovyet propaganda kitabı The Death of Adolf Hitler (Adolf Hitler'in Ölümü), Hitler'in zehirlenerek ve/veya bir darbe sonucu öldüğünü iddia etmektedir, ancak bu iddialar -yazar da dahil olmak üzere- Sovyet propagandası olduğu için büyük ölçüde gözden düşmüştür. Hitler'in cesedinin neredeyse tamamen yakılarak kül haline getirildiği söylenmektedir, bu da incelenecek bir ceset olmayacağı anlamına gelmektedir. Sovyetler Birliği tarafından sadece Hitler'in diş kalıntıları bulunmuştur.
Nazi görgü tanıkları, Hitler'in çalışma odasında kendisini başından vurduğu konusunda hemfikirdir, ancak ABD tarafından sorgulanan ilk kişi, Hitler Gençliği lideri Artur Axmann, şüpheli bir şekilde bunun ağızdan bir atış olduğunu iddia etmiştir. Batılı tarihçiler, başta Hitler'in uşağı Heinz Linge ve SS-Sturmbannführer Otto Günsche olmak üzere diğer görgü tanıklarının ifadelerine dayanarak Hitler'in kendisini şakağından vurduğu sonucuna varmışlardır. Bunlar ve diğer görgü tanıkları, cesetlerin konumu ve nasıl ortadan kaldırıldıkları da dahil olmak üzere çeşitli ayrıntılar konusunda birbirleriyle ve nadiren de olsa yıllar içinde yaptıkları açıklamalarda kendileriyle çelişirler. Batılı tarihçiler bu tutarsızlıkların hafıza hatalarından kaynaklanabileceğini düşünürken, bazı kişilerin (örneğin Hitler'in şoförü Erich Kempka ve SS-Rottenführer Harry Mengershausen) gerçek dışı veya son derece ihtimal dışı iddialarda bulunduğunu kabul etmektedir.
Adolf Hitler'in ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]
22 Nisan 1945'te Kızıl Ordu, Berlin Muharebesi sırasında Führerbunker'e yaklaşırken, Hitler sonuna kadar şehirde kalacağını ve sonra kendini vuracağını ilan etti.[1] Aynı gün Schutzstaffel (SS) doktoru Werner Haase'ye en güvenilir intihar yöntemleri hakkında sorular sordu; Haase, bir doz siyanür ile kafaya bir kurşun sıkılmasını önerdi.[2] SS doktoru Ludwig Stumpfegger Hitler'e birkaç kapsül prusik asit (hidrojen siyanür) verdi, Hitler başlangıçta bu kapsülleri kullanmayı planladı ancak daha sonra bu kapsüllerin içindeki zehirin etkinliğinden şüphe duydu. Kapsüllerin içindeki zehirin etkinliğini doğrulamak için, zaten köpeği Blondi'yi Sovyetlerin eline geçmesin diye öldürmek niyetinde olan Hitler,[3] Dr. Werner Haase'den bir tanesini Blondi üzerinde test etmesini emretti ve köpek anında öldü.[4] Hitler tamamen teselli edilemez hale geldi.[5] 30 Nisan öğleden sonra Hitler, sığınaktaki çalışma odasında Eva Braun ile birlikte intihar etti (tarihçiler tarafından Walther PP veya PPK silahından çıkan bir kurşunla olduğu tespit edilmiştir).[6] Eski Reich propaganda bakanı ve Hitler'in Almanya şansölyesi olarak halefi olan Joseph Goebbels, Reichssender Hamburg radyo istasyonunu bilgilendirerek Hitler'in 1 Mayıs gecesi öldüğüne dair ilk haberi verdi; öğleden sonra bir spiker Hitler'in Bolşevizm'e karşı savaşan bir kahraman olarak öldüğünü iddia etti.[7]
İlk Sovyet araştırmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
9 Mayıs 1945'te The New York Times, Sovyetler tarafından bir cesedin Hitler'e ait olduğunun iddia edildiğini, ancak isimsiz bir hizmetlinin buna itiraz ettiğini ve cesedin (kaçtığı iddia edilen) Hitler'e benzerliği nedeniyle öldürülen bir aşçıya ait olduğunu iddia ettiğini bildirdi.[8][9] 11 Mayıs'ta Hitler'in diş hekimi Hugo Blaschke'nin iki meslektaşı,[a] Hitler ve Eva Braun'un diş kalıntılarını doğruladı;[10] her ikisi de daha sonra Sovyet hapishanelerinde yıllarını geçirdi.[11]
5 Haziran'da Sovyet Mareşal Georgi Jukov'un kurmay subayları Hitler'in cesedinin incelendiğini ve siyanür zehirlenmesinden öldüğünü iddia ettiler.[12] 6 Haziran'da United Press, Berlin'de Kızıl Ordu'nun alev püskürtücüleri tarafından yakıldığı iddia edilen dört cesedin Hitler'e benzediğini bildirdi; zehirle öldürüldüğü söylenen birinin Hitler olabileceği düşünülüyordu. 9 Haziran'daki bir basın toplantısında, Sovyet lider Joseph Stalin'in emriyle Zhukov, Hitler'in intihar etmediği, Berlin'den kaçtığı yönündeki resmi söylemi sunarak, Stalin'in arzularına uygun, hedefleri belirsiz bir Sovyet dezenformasyon kampanyasını başlattı.[13] Ertesi gün gazeteler Zhukov'un "Hitler'e ait olabilecek bir ceset bulamadık" ve Sovyet Albay General Nikolai Berzarin'in "Belki de İspanya'da Franco ile birliktedir" dediğini aktardı.[14] Temmuz ayı başlarında Time dergisi, devam eden Sovyet soruşturmasının kesin bir kanıt sunmadığını ve Hitler'in adamlarına ölüm haberini yayma emri verdiğini iddia etti; Time dergisi Supreme Headquarters Allied Expeditionary Force'un şu sözlerini aktarmıştır: "[Hitler'in] öldüğüne inanmak için her türlü nedenimiz var, ancak hala hayatta olmadığına dair hiçbir kanıtımız yok."[15]
Temmuz 1945'te Potsdam Konferansı'nda Hitler'in nasıl öldüğü sorulduğunda Stalin "İspanya'da ya da Arjantin'de" yaşadığını söyledi. Aynı ay İngiliz gazeteleri bir Sovyet subayının buldukları kömürleşmiş bir cesedin "çok kötü bir duble" olduğunu söylediğini aktardı. Amerika Birleşik Devletleri gazeteleri, Berlin'deki Rus garnizon komutanının, Hitler'in muhtemelen Frankocu İspanya'nın yardımıyla "Avrupa'da bir yerde saklandığını" iddia ettiğini aktardı.[16] 1945 yılının ortalarında Sovyet Binbaşı Feodorovitch Platonov Amerikan kaynaklarına Hitler'in hayatta kaldığını söylemiş ve cesedinin yakıldığı söylenen Reich Şansölyeliği bahçesindeki yer için "Hitler'in orada bulunduğu doğru değil! Uzmanlarımız burada bulunan adamın Hitler'e hiç benzemediğini tespit etti. Eva Braun'u da bulamadık!" dedi.[17][18][19][b]
Mayıs 1945'in başlarında Sovyetler tarafından yakalanan SS uşağı Heinz Linge'ye göre, sorgucuları Hitler'in ölüp ölmediğini ya da kaçıp kaçmadığını ve belki de yerine bir dublör bırakıp bırakmadığını defalarca sorgulamışlardır; Sovyetler ona bir dizi ceset bulduklarını ancak Hitler'in kalıntılarından emin olmadıklarını söylemişlerdir.[21] Linge anılarında 1950'de Rusların "Hitler'in öldüğünden hala şüpheli olduklarını" yazmıştır.[22] 1956 yılında Alman tabloid gazetesi Das Bild Sovyet İçişleri Halk Komiserliği (NKVD) Yüzbaşısı Fjedor Pavlovich Vassilki'nin "Hitler'in kafatası, kafatası kemiği, üst ve alt çeneleri gibi neredeyse hiç bozulmamış halde [bulundu]."[23] iddiasını aktardı.
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Diş hekimi asistanı Käthe Heusermann Hitler'in röntgenlerinin bulunmasına yardımcı oldu ve Sovyetleri Hitler'in köprülerini yapan diş teknisyeni Fritz Echtmann'a yönlendirdi.[10]
- ^ 1950 yılında Hitler'in ölümü hakkında yazdığı kitapta, ABD'li hukukçu Michael Musmanno "Hitler ve Eva Braun'un cesetlerinin bozulmadan bulunduğuna dair hiçbir zaman yetkili bir açıklama olmadığını" ileri sürmektedir.[17] O, Reichssicherheitsdienst (RSD) muhafızı Hermann Karnau'nun hem Hitler'in hem de Braun'un kömürleşmiş kalıntılarına dokunulduğunda "parçalandığını" ve yanmanın her ikisini de tanınmaz hale getirdiğini söylediğini aktarır.[20]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Beevor, Antony (2002). Berlin - The Downfall 1945. New York: Viking-Penguin. ss. 275. ISBN 978-0-670-03041-5.
- ^ O'Donnell, James P. (2001) [1978]. The Bunker. New York: Da Capo Press. ss. 230, 323. ISBN 978-0-306-80958-3.
- ^ Gitta Sereny, Albert Speer: His Battle with the Truth, p. 528
- ^ Kershaw, Ian (2008). Hitler: A Biography. New York: W. W. Norton & Company. ss. 951-952. ISBN 978-0-393-06757-6.
- ^ O'Donnell, James (1978). The Bunker: The History of the Reich Chancellery Group. Boston: Houghton Mifflin. s. 166. ISBN 0-395-25719-0.
- ^ Joachimsthaler 1999, ss. 154-155, 161-164, 166.
- ^ Shirer, William L. (1960). The Rise and Fall of the Third Reich. New York: Simon & Schuster. ss. 1137-1138. ISBN 978-0-671-62420-0.
- ^ Mitchell, Arthur (2007). Hitler's Mountain: Führer, Obersalzberg ve Berchtesgaden'in Amerikan İşgali. Jefferson, NC: McFarland. ss. 56-57. ISBN 978-0-7864-2458-0. 17 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2022.
- ^ "HİTLER'İN CESEDİ BULUNDU, RUSLAR RAPOR ETTİ; Ancak Hizmetli, Cesedin 'Aşçı Dublörü'ne Ait Olduğunu Açıklayarak Kimliğe Meydan Okudu". The New York Times. 9 Mayıs 1945. ISSN 0362-4331. 10 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2021.
- ^ a b Bezymenski 1968, ss. 47-48, 53-55.
- ^ Joachimsthaler 2000, ss. 99, 207, 299, 303.
- ^ Trevor-Roper 2002, s. liv.
- ^ Joachimsthaler 2000, ss. 22, 23, 247-249.
- ^ "World War II // 50 Years Ago Today". Tampa Bay Times. 6 Temmuz 2006. 16 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2022.
- ^ "International: Nerede Duman Varsa ..." Time. 2 Temmuz 1945. ISSN 0040-781X. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022.
- ^ Philpot, Robert (2 Mayıs 2019). ""'Hitler lived': Scholar explores the conspiracies that just won't die"". The Times of Israel. 27 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b Musmanno 1950, s. 233.
- ^ Bradsher, Greg (17 Aralık 2015). "Hunting Hitler Part VII: The Search Continues, June-September 1945". The Text Message. 17 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022 – the National Archives and Records Administration vasıtasıyla.
- ^ Miller, Merle (10 Ağustos 1945). "Berlin Today". Yank, the Army Weekly. Amerika Birleşik Devletleri Savaş Bakanlığı. 4 (8): 7. 2 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2022.
- ^ Musmanno 1950, s. 221.
- ^ Kershaw, Ian (2001) [2000]. Hitler, 1936-1945: Nemesis. New York: W. W. Norton & Company. s. 1038. ISBN 0-393-04994-9.
- ^ Linge 2009, s. 213.
- ^ Trevor-Roper 2002, s. xliii.
Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]
- Bezymenski, Lev (1968). The Death of Adolf Hitler (1.1yer=New York bas.). Harcourt, Brace & World.
- Brisard, Jean-Christophe; Parshina, Lana (2018). The Death of Hitler (İngilizce). Da Capo Press. ISBN 978-0306922589.
- Charlier, Philippe; Weil, Raphael; Rainsard, P.; Poupon, Joël; Brisard, J.C. (1 Mayıs 2018). "The remains of Adolf Hitler: A biomedical analysis and definitive identification". European Journal of Internal Medicine. 54: e10-e12. doi:10.1016/j.ejim.2018.05.014. PMID 29779904.
- Daly-Groves, Luke (2019). Hitler's Death: The Case Against Conspiracy. Oxford, UK: Osprey. ISBN 978-1-4728-3454-6.
- de Boer, Sjoerd (2022). The Hitler Myths: Exposing the Truth Behind the Stories about the Führer. Frontline Books. ISBN 978-1-39901-905-7.
- Eberle, Henrik; Uhl, Matthias, (Ed.) (2005). The Hitler Book: The Secret Dossier Prepared for Stalin from the Interrogations of Hitler's Personal Aides. New York: Public Affairs. ISBN 978-1-58648-366-1.
- Joachimsthaler, Anton (2000) [1995]. The Last Days of Hitler: The Legends, The Evidence, The Truth. Helmut Bölger tarafından çevrildi. Londra: Cassell. ISBN 978-1-85409-465-0.
- Linge, Heinz (2009) [1980]. With Hitler to the End. Brooks, Geoffrey tarafından çevrildi (1st English bas.). Skyhorse Publishing. ISBN 978-1-60239-804-7.
- Musmanno, Michael A. (1950). Ten Days to Die (İngilizce). Garden City, NY: Doubleday. 24 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2022.
- Petrova, Ada; Watson, Peter (1995). The Death of Hitler: The Full Story with New Evidence from Secret Russian Archives. W.W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-03914-6.
- Ryan, Cornelius (1995) [1966]. The Last Battle. New York: Simon & Schuster. ISBN 978-0-684-80329-6.
- Trevor-Roper, Hugh (2002) [1947]. The Last Days of Hitler (7.7yer=Londra bas.). Pan Macmillan. ISBN 978-0-330-49060-3.
- Vinogradov, V. K.; Pogonyi, J. F.; Teptzov, N. V. (2005). Hitler's Death: Russia's Last Great Secret from the Files of the KGB. Chaucer Press. ISBN 978-1-904449-13-3.