Addas
Addas (Arapça: عَدَّاس), İslam peygamberi Muhammed'in Arap olmayan sahabisi. Mekke'nin güneyindeki dağlık bir bölge olan Taif'te yaşayan genç bir Hıristiyan köleydi. Aslen kadim Asur şehri Ninovalı olup, batıdaki Taif bölgesinde İslam'a geçen ilk kişi olduğu iddia edilmektedir.[1] Kendisi Asur kökenlidir.
Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
Hakkında çok fazla bilgi yoktur. Ne zaman öldüğü ve mezarının nerede olduğu bilinmemektedir. Kendisi Ninovalı[2] Hristiyan bir köleydi. Sahipleri Mekke'nin ileri gelenlerinden Utbe bin Rebia ya da Şeybe bin Rebia'dır.[3]
619'da Muhammed, Kureyş'in zulmünden kaçarak destek aramak ve halkına İslam'ı tebliğ için Taif kasabasına gitti. Taif kasabası yüksek irtifasından dolayı çöl sıcağından uzak ve meyve bahçeleriyle çevrilmiş, Mekke zenginlerinin yazlıklarının bulunduğu bir yerdir. Halkı ağırlıklı olarak Lat'a tapan Sakif kabilesi mensuplarından oluşuyordu.[4][5]
Muhammed, Taif'in liderleri Abdüyelil bin Amr bin Umeyr ve kardeşleri Mesud ve Habib ile görüştü. Muhammed'in tebliğini reddettiler ve kasaba halkına Muhammed'i taşlamalarını ve şehirden kovmalarını emrettiler. Muhammed yaralandı ve Mekkeli kardeşler Utbe ve Şeybe'ye ait bir meyve bahçesinin duvarının altına sığındı.[4][5][6]
Utbe ve Şeybe, köleleri Addas'ı Muhammed'e üzüm ikram etmesi için gönderdiler.[7][8] Muhammed üzümü yerken bismillah dedi, Addas ise Arabistan halkının bu şekilde konuşmadığını belirterek bu duruma şaşırdığını ifade etti. Peygambere Ninovalı olduğunu ve kendisi de aynı yerden olan Yunus'u tanıyıp tanımadığını sordu. Muhammed de onun da kendisi gibi bir peygamber olduğunu söyleyince Addas Muhammed'e sarılıp öptü ve kendisine iman getirdi.[9] Sahipleri bu durumu azarlayınca onun peygamber olduğuna inandığını söyledi.
Kaynaklarda Addas'ın hayatının bundan sonrası hakkında bilgi yoktur.
Müslüman oluşu[değiştir | kaynağı değiştir]
Muhammed ve Zeyd bin Harise'yle birlikte Taif'teyken taşlanmaları sonucu Taif'in az ilerisinde bir üzüm bahçesinde dinlenirler. O sırada Addas da orada efendilerinin emriyle Muhammed ve Zeyd bin Harise'ye bir tabak üzüm götürür. Muhammed'in üzüm yemeye besmeleyle başlaması üzerine Addas bunu sorar, aralarında diyalog geçer ve bu konuşma sonrasında Addas orada Müslüman olur.[10][11][12]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Haykal, Muhammad Husayn (1976). The Life of Muhammad (İngilizce). American Trust Publications. ISBN 978-0-89259-137-4. 13 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2023.
- ^ "Hüseyin Kaya - Ninovalı Addas". Sabah. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2021.
- ^ "ADDÂS - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2021.
- ^ a b Emerick, Yahiya (2002). The Life and Work of Muhammad (İngilizce). Penguin. ISBN 978-0-02-864371-7. 13 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2023.
- ^ a b Najeebabadi, Akbar Shah (2000). The History of Islam. 1. Darussalam. ss. 124-125.
- ^ Qasmi, A. H. (2008). Islamic Government (İngilizce). Gyan Publishing House. ISBN 978-81-8205-482-0. 13 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2023.
- ^ Phipps, William E. (6 Ekim 2016). Muhammad and Jesus: A Comparison of the Prophets and Their Teachings (İngilizce). Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4742-8935-1. 13 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2023.
- ^ The History of al-Tabari Vol. 6: Muhammad at Mecca (İngilizce). State University of New York Press. 11 Haziran 2015. ISBN 978-1-4384-2340-1. 13 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2023.
- ^ Muhammad, the Messenger of Islam: His Life & Prophecy (İngilizce). ISCA. 2002. ISBN 978-1-930409-11-8. 13 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2023.
- ^ "Taif'in Üzüm Bahçesinde İslam'a Davet | ZaferDergisi.com". www.zaferdergisi.com. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2022.
- ^ "ADDÂS". TDV İslâm Ansiklopedisi. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2022.
- ^ "Bir köle, Peygamber'e sarılıp elini ayağını öptü - Yaşam Haberleri". www.gazetevatan.com. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2022.