Acta Diurna
Acta Diurna (lat: günlük faaliyetler, bazen Günlük Kamu Kayıtları olarak da çevirilir), Roma 'nın günlük resmi haberlerinin kaydedildiği belgelere verilen isim.[1] Taş ya da metal üzerine kazınır ve Roma Forumu gibi kamusal alanlardaki mesaj tahtalarında yayınlanırdı. Bu kayıtlar bazen basitçe Acta ya da Diurna, bazen de Acta Popidi ya da Acta Publica olarak da adlandırılırdı.[2]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Acta kayıtlarının ilk şekline MÖ 59 yılında, Roma Cumhuriyeti döneminde rastlanır. Başlangıçta içerik olarak yasal tartışmaların sonuçlarını ve mahkeme kararlarını içerirdi. Sonradan içerikleri resmi haberler, duyurular ve önemli doğumlar, evlilikler ve ölümleri de kapsayacak şekilde genişletildi. Asıldıktan birkaç gün sonra mesajlar panolardan indirilir ve arşivlenirdi (nedense günümüze hiçbir sağlam kopyası ulaşmamıştır).[3]
Bazen bu Acta kopyaları kâtipler tarafından çoğaltılır ve bilgi verme amaçlı olarak eyalet valilerine gönderilirdi. Sonradan İmparator tarafından kraliyet ve senatörlük kararlarının ilan edilmesi ve sarayda olup bitenlerin anons edilmesi için de kullanıldı.
Acta olarak adlandırılan bu kayıtların bazı diğer formları ise yasal, kentsel ve askeri haberleri içerirdi. Acta senatus, MÖ 59 yılında Konsül Julius Caesar tarafından halka açılana kadar gizli tutulmuştu. Ancak Sezar'ın ardından gelen yöneticiler tarafından sık sık sansürlenmiştir.
İmparatorluk koltuğunun Konstantinapol'e taşınması üzerine, Acta Diurna kayıtlarının yayımlanmasına son verildi.
Acta Diurna, ilk günlük gazete ya da Resmi gazete olarak mütalaa edilir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Acta | Roman Law, Legal Texts, Senate | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 23 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2024.
- ^ Wright, Brian J. ""Ancient Rome's Daily News Publication With Some Likely Implications For Early Christian Studies," TynBull 67.1 (2016): 145-160". Tyndale Bulletin. 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2024.
- ^ "1911 Encyclopædia Britannica/Acta Diurna - Wikisource, the free online library". en.wikisource.org (İngilizce). 6 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Encyclopaedia Britannica 1911 adlı ansiklopedide ilgili madde: Acta Diurna1 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (İngilizce)