II. Abdülhamid'in oto piyanosu
Abdülhamid’in oto piyanosu, Osmanlı padişahı II. Abdülhamid için üretilmiş kuyruklu bir oto piyanodur. M. F. Rachals & Co. tarafından Hamburg'da üretilen piyano, Beylerbeyi Sarayı'nın Havuzlu Salonu'nda bulunur. Padişahın sevdiği 38 besteyi otomatik olarak çalar.[1][2] İçindeki parçalar, dönemin müzik zevkini yansıtması bakımından önem taşır.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
II. Abdülhamid, bir tanesini eşinin (Küçük Kadın Efendi), diğerlerini çocuklarının odalarına koymak üzere Hamburg’dan dört adet oto piyano sipariş getirtmişti.[3] 1907’de ise bir kuyruklu oto piyano getirtti. Piyanonun satın alınıp getirilmesinden sorumlu bürokrat, Kostaki Musurus Paşa idi.[3]"M. F. Rachals & Co." adlı firma tarafından Hamburg’da üretilen piyanoyu satın almada Kastner & Co. adlı firma aracılık etti.[3]
Piyano, tahttan indirilen Abdülhamid’in son yıllarını ev hapsinde geçirdiği Beylerbeyi Sarayı’nın Havuzlu Salonu’ndadır. Beylerbeyi Sarayı'na ne zaman nasıl getirildiği bilinmemektedir. Kayıtlara ahşap içecek dolabı olarak kaydedilmiştir. Ancak saray piyanolarının bakımını yapan Vasil Yakovidis tarafından cumhuriyet döneminde bu piyanonun da bakımının yapıldığı tespit edilmiştir.
Kaybolduğu ya da tahrip olduğu sanılan piyano, piyanist Tutu Aydınoğlu ve tarihçi Nuray Ocaklı tarafından 2021 yılında bulundu.[3]
Kayıtlı eserler[değiştir | kaynağı değiştir]
Oto piyanoda kayıtlı eserler arasında Liszt, Moszkowski, Guno eserleri ile Necip Paşa'nın orijinal Hamidiye Marşı ve "Türk Muhafızları” adlı eserleri bulunmaktadır.[1]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Kosova'da "Sultan II. Abdülhamid Han'ın Kayıp Piyanosu" Konseri Düzenlendi". Yunus Emre Enstitüsü web sitesi. 17 Mart 2022. 17 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.
- ^ "Kosova'da "Sultan II. Abdülhamid Han'ın kayıp piyanosu" konseri düzenlendi". Haberler. 11 Mart 2022. 6 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2023.
- ^ a b c d Ocakli, Nuray; Aydinoğlu, Tutu (22 Aralık 2021). "THE BLACK PEARL OF THE BEYLERBEYI PALACE: M. F. RACHALS GRAND AUTO PIANO OF SULTAN ABDULHAMID II*". Milli Saraylar Sanat Tarih Mimarlık Dergisi (İngilizce) (21): 90-99. ISSN 2687-198X. 17 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Abdülhamid Han'ın Kayıp Oto Piyanosu sunum ve dinleti (canlı kayıt), Yunus Emre Enstitüsü, Priştine