Yehuda (Yakub'un oğlu)
| Yehuda יְהוּדָה | |
|---|---|
 Yehuda, Yehuda Krallığı'nın kralıyken | |
 | |
| Genel | |
| Doğum | y. MÖ 1566 (Anno Mundi 15 Sivan 2195) Paddan Aram, Kenan Diyarı |
| Ölüm | MÖ 1448–1447 (Anno Mundi 2320–2319) Yehūd, İsrail Toprakları (118–119 yaşlarında) |
| Ebeveynler | Yakup (baba) • Lea (anne) |
| Çocuk(lar) | |
| Aile | |
Yehuda (İbranice: יְהוּדָה, romanize: Yehuḏā), İsrail'in ve Lea'nın oğlu olan İbrani din büyüğü ve atasıydı.[[_Kitabı|]]{{URL|example.com|optional display text}} Yehuda'nın soyundan gelenlere "Yehuda'nın soyundaki kişi" anlamına gelen Yahudī (günümüz Yahudileri) denmiştir.[[_Kitabı|]]{{URL|example.com|optional display text}} Aynı zamanda diğer 10 kardeşinin kabilelerinin yok olmasına karşın, onun kurduğu Yehuda kabilesi yıkılamamış, zamanla güçlenmiş ve Yehuda Krallığı'na dönüşmüştür.[1][2][3]
İbrani din büyüğü olan Yakup'un 12 oğlunun kurduğu 12 kabilenin 10’u Asurlar tarafından yağmalanıp yok edildi.[4] Yalnızca Yehuda’nın ve Levi'nin kurduğu kavimler kendilerini koruyabildiler. Günümüze kadar gelen tüm İbraniler, Yehuda Kabilesin’den gelen Yahudiler ve Levi Kabilesin’den gelen Leviyiler’dir. Günümüzde bu iki toplumun dilleri İbranice, inanışları ise Yahudiliktir.[5][6] Yehudaoğulları, Levioğulları’na baskı kurup hakimiyeti kurduktan sonra, büyük dedeleri İbrahim’le başlayıp babaları Yakup'a kadar gelen İbrani Dini Metinleri’ni birleştirip sistematik hale getirdikten sonra ismini Yehudalık olarak koydular. Zamanla Yahudilik ismine evrilecek olan bu din, İsrailoğulları’nın ulus dini haline gelmişti.[7] İbrani olmayan bu dine kabul edilmiyordu. Bu katı kuralların dezavantajı; Yahudiliğin’in tarih boyunca hep az mensubu olmasına sebep oldu. Ancak avantajı; Yahudilerde birlik ve dayanışma, sayıca az olmaları nedeniyle tarih boyunca hep yüksekte oldu.[8][9]
Etimoloji
Yehuda ismi genel anlamıyla "şükran" veya "övgü" demektir. İsmi Yaratılış 29:35’da bizzat Yakup tarafından “Bu sefer YHWH'e şükredeceğim, onu öveceğim!” diyerek veriliyor.[10][11][12]
Soyağacı
| Terah | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sarah[13] | İbrahim | Hacer | Haran | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nahor | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| İsmail | Milkah | Lut | İskah | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| İsmailoğulları | 7 oğullar[14] | Betuel | 1'inci kız | 2'nci kız | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| İshak | Rebeka | Lavan | Moabitler | Ammonitler | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Esav | Yakub | Raḥel | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bilhah | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Edomitler | Zilpah | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Leah | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1. Reuben 2. Şimon 3. Levi 4. Yehuda 9. İssakar 10. Zevulun Dinah (kız) | 7. Gad 8. Aşer | 5. Dan 6. Naftali | 11. Yusuf 12. Binyamin | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kaynakça
- ^ Finkelstein, Israel (2002). The Bible Unearthed: Archaeology's New Vision of Ancient Israel and the Origin. ss. 369-373.
- ^ Exell, Joseph Samuel (1892). Homiletical Commentary on the Book of Genesis. ABD: Funk & Wagnalls. s. 583.
- ^ Ginzberg, Louis (1909). The Legends of the Jews Volume II: Judah Pleads and Threatens (Translated by Henrietta Szold) Philadelphia: Jewish Publication Society.
- ^ השבטים אני מעלה מלמד שכל שבט ושבט העלה עצמות ראש שבטו עמו"
- ^ תלמוד ירושלמי סוטה (דף ח ע"ב; פרק א הלכה י): "ככתוב (בראשית מו) אנכי ארד עמך מצרים ואני אעלך גם עלה מה ת"ל גם עלה. אמר אותך אני מעלה ושאר כל
- ^ Simón Dubnow, Manual de la historia judía: desde los orígenes hasta nuestros días, Buenos Aires: Sigal, 1977, capítulo 4 y mapa en p. 57; el autor presenta además sus conclusiones acerca de la evidencia científica al respecto en pp. 58-59).
- ^ Mann, Thomas W. (1988). Book of the Torah: The Narrative Integrity of the Pentateuch. USA: John Knox Press. pp. 67, 76–80. ISBN 9780804200851.
- ^ De las doce tribus de Israel solo aquellas de Judá y Benjamín sobrevivirán luego de la destrucción del Reino del norte (Israel), cosa que condujo a la pérdida de las diez tribus restantes.
- ^ Kaminski, Carol M. (2005). From Noah to Israel: Realization of the Primaeval Blessing After the Flood. Continuum. pp. 114–116. ISBN 9780567539465.
- ^ Genesis 38:6.
- ^ Genesis 38:7.
- ^ Genesis 38:8-9.
- ^ Sarah, İbrahim'in üvey kızkardeşiydi. (Yaratılış 20:12)
Alternatif bir iddiaya göreyse O, İbrahim'in yeğeniydi (bakınız Sarah § In rabbinic literature). - ^ Yaratılış 22:21–22'de: Uz, Buz, Kemuel, Ḥesed, Hazo, Pildaş, ve Yidlaf
| Sırasıyla Yakup'un eşleri ve oğulları (K = Kız çocuğu) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Lea | Reuben (1) | Şimon (2) | Levi (3) | Yehuda (4) | İssakar (9) | Zebulun (10) | Dina (K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rahel | Yosef (11) | Benyamin (12) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bila (Rahel'in hizmetçisi) | Dan (5) | Naftali (6) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Zilpa (Lea'nın hizmetçisi) | Gad (7) | Aşer (8) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||