Soru cümlesi
Soru cümleleri; soru anlamı taşıyan, cevap bekleyen cümlelerdir. Soru eki (mi), soru zarfı, soru zamiri veya soru sıfatı ile oluşturulur. Soru cümlelerinin sonuna soru işareti (?) konur.
- Odanın sıcaklığı iyi mi? (soru eki)
- Hangi kitabı istiyorsun? (soru sıfatı)
- Kim geldi? (soru zamiri)
- Hesabı nasıl ödeyeceksiniz? (soru zarfı)
Bazen soru sözcük ve ekleri kullanmadan, sadece vurgu ve tonlama ile de soru cümlesi kurulabilir:
- Gümrük memuru başını kaldırdı:
- - Adınız?
Soru cümleleri olumlu veya olumsuz olabilir.
Olumlu
İçinde herhangi bir olumsuzluk eki olmayan soru cümleleridir.
- Ablan eve geldi mi?
- Kendini nasıl hissediyorsun?
- Herhangi bir şey sormak isteyen var mı?
- Bize gelecek misin?
- Kütüphaneye gidecek miyiz?
Olumsuz
İçinde olumsuzluk eki veya "değil" koşacı bulunan soru cümleleridir.
- Kahvaltını bitirmeyecek misin?
- Ödevini yapmamış mı?
- Kapıyı kilitlemedin mi?
- Neden gelmiyorsun?
- Bu kalem senin değil mi?
Soru cümlesi gibi görünen cümleler
Bazı cümleler, içerisinde soru sözcükleri veya ekleri bulunmasına rağmen, cümle yanıt beklemediğinden, soru cümlesi değildir. Bu nedenle soru işareti de kullanılmaz:
- Kaça aldım hatırlamıyorum. ("aldığımı" anlamında)
- Büyükbabam güneş battı mı yatar. ("battığı zaman" anlamında)
- Yemekler nasıl da güzel olmuş. ("çok güzel olmuş" anlamında)
- Aa, saçların ne kadar uzun! Bağlıyken belli olmuyordu. ("çok uzun" anlamında)