Sebze

Vikipedi, özgür ansiklopedi
05.16, 6 Aralık 2020 tarihinde Khutuck Bot (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 24306418 numaralı sürüm (Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir))
Kültürel açıdan sebze kavramı ile botanik meyvelerin ilişkisini gösteren Euler diyagramı

Sebze, bitkilerin insanlar veya diğer hayvanlar tarafından yenen kısımlarına verilen isimdir. Sebze terimi, kültürler ve mutfaklar arasında farklı anlamlara gelebilir.

Her ne kadar meyve ve sebze terimleri birbirlerine zıt anlamda kullanılmaktaysa da aslında botanik açıdan meyve kabul edilen birçok bitki kısımları mutfaklarda sebze olarak kullanılır. Örneğin patlıcan, domates, kabak gibi sebzeler aslında botanik bakımdan aynen erik, kayısı, şeftali gibi meyve sayılmaktadırlar.

Etimoloji

Sebze kelimesi Farsça "yeşillik, bitki" anlamına gelen sabzī (سبزى) sözcüğünden alıntıdır. Bu Farsça sözcük ise Farsça ve Orta Farsça "yeşil, taze, yaş" manasındaki sabz (سبز) sözcüğüne +ī ekinin eklenmesi ile türetilmiştir.[1] Türkçede sebze anlamında kullanılan bir diğer sözcük olan zerzevat da bu köke dayanmakta olup, Farsça sözcüğe Arapça +āt çoğul takısı ilavesiyle inşa edilen sebzevāt sözcüğünün deforme edilmiş halidir.[2]

Örnekler

Sebze örnekleri
Sebze örnekleri
Semizotu (Portulaca oleracea)

Sebze kelimesinin mutfaktaki tanımını kullanacak olursak en çok kullanılan bazı sebzeler şunlardır:

  1. Bakla
  2. Bamya
  3. Bezelye
  4. Biber
  5. Brokoli
  6. Brüksel lahanası
  7. Enginar
  8. Fasulye
  9. Havuç
  10. Hıyar ya da Salatalık
  11. Hindiba
  12. Ispanak
  13. Kabak
  14. Karnabahar
  15. Kereviz
  16. Lahana
  17. Marul
  18. Maydanoz
  19. Nohut
  20. Patates
  21. Patlıcan
  22. Pırasa
  23. Roka
  24. Sarımsak
  25. Semizotu
  26. Soğan
  27. Şalgam
  28. Tere
  29. Turp

Kaynakça

  1. ^ "sebze". Nişanyan Sözlük. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. 
  2. ^ "zerzevat". Nişanyan Sözlük. 9 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020.