Saya Han
Saya Han - Türk ve Altay mitolojisinde Sürü Tanrısı. Çaya Han veya Taya Han olarak da bilinir. Moğollar Zaya Han veya Yaya Han derler. Sürüyü her tür beladan ve kötülükten korur. Mal ve büyükbaş hayvanları kollayıp, gözetir. Bu tanrıya bağlı Zayaçılar (Zayagçılar/Çayaçılar/Çayakçılar/Tayaçılar) adlı ruhlar bulunur ve yeryüzüne bereket götürür. Adına Saya töreni yapılır. Altaylılar ve Yakutlar (bu gün bile) kurban olarak kestikleri atın derisini uzun bir sırığa geçirip tıpkı at şekline sokarak asarlar. Bu kurban törenine Tayılga/Hayılga (Tayıg/Tayığ/Tayalga/Taylagan) adı verilir. Töreni yöneten yaşlıya ise Tayığçı denir.
Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
(Say/Tay) kökünden türemiştir. Gölge, koruma, yaratma anlamlarını taşır. Saymak, hesaplamak, saygınlık anlamları da vardır. Haber içeriğine de sahiptir. Tibet dilinde Saya sözcüğü milyon sayısını ifade etmekte kullanılır. Moğolcada ise hemen, şimdi, şu anda demektir. Tayı/Dayı anayanlı ancak erkek görünümlü bir soy anlayışının da yansımasıdır. Dayı (annenin erkek kardeşi) sözcüğü ile bu bağlamda ilişkilidir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0)27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
| Türk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |