Orta (futbol)
Futbolda orta, sahanın geniş bir bölgesinden rakibin hedefine yakın alanın ortasına doğru atılan orta-uzun menzilli pas. Orta açmanın amacı özellikle, topu doğrudan ileri taşıyıp hücumdaki forvetlerin gol atmasını kolaylaştırmak için onların baş ya da ayaklarıyla şut çekmesini sağlayacak açıyı getirmektir. Ortalar genellikle havadan (yay şeklinde) açılır, ama yerden sert bir şekilde topa vurarak da orta açılabilir. Hızlı ve etkili bir harekettir.
Yapılışı
Ortalar, öncelikle gol pozisyonu bulmak için yapılır. Kontra-atak taktikleri ve kanat oyunları için önemli bir repertuvar oluşturur. Genellikle kenarda yer alan kanatlar, kanat bekler ve bekler, orta açarken topu rakibin kalesine yakın olan ceza sahasına doğru gönderir. Forvet gibi merkezî pozisyonlardaki takım arkadaşları, genellikle öne doğru ilerler ve gol bulabilmek için kendilerine teslim edilen topun yüksekliğine bağlı olarak ya kafası ile topa vurur ya da ayaklarıyla vole dener.
Hücum için yapılan ortada, oyuncu genellikle rakiplerine doğru koşarken orta açar. Bu yüzden orta açarken "dış" ayağın (yani, eğer sahanın sağ kanadındaysa sağ ayak) iç tabanını kullanmak daha kolaydır. Bu nedenle, baskın ayağıyla aynı kanatta oynayan oyuncular (geleneksel kanat oyuncuları), orta açmaya daha meyillidir. Yetenekli kanat oyuncularının zıt kanatlarda (ters kanat) görülmesi nadir olmamakla birlikte, bu oyuncular orta açabilmek için manevra yaparak (bakınız: Cruyff dönüşü) diğer ayağını kullanabilecekleri konuma geçer.
Orta türleri
Ortacının amacı ve becerisine bağlı olarak orta, topu tehlikeli bir alana oynayarak yarı şans oluşturma amacıyla veya daha merkezî bir konumda bulunan takım arkadaşına atarak daha garanti bir şekilde açılabilir. Taktikler açısından ortayı açan kişi, daha derindeki bir pozisyondan (hızlı bir atak için daha geriden), veya ilerideki bir pozisyondan (takım arkadaşı gole daha yakındır ancak etrafında daha çok defans oyuncusu bulunur) orta açmayı tercih edebilir. Ortanın açılış şekli topun yüksekliğini, hızını veya falsosunu değiştirebilir. İyi orta açan oyuncularda hız, topa vuruş tekniği ve pozisyon bilinci gibi özellikler aranır. Benzer şekilde iyi pozisyon alma, kafa vuruşu ve vole yeteneği ile beraber fizik olarak güçlü olan oyuncular, gelen ortalarda rakip savunmaya göre daha avantajlı konuma gelir.