Hurma

Vikipedi, özgür ansiklopedi
21.30, 4 Aralık 2020 tarihinde Khutuck Bot (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 24235373 numaralı sürüm (Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir))
Hurma
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
(Kapalı tohumlular)
Sınıf: Liliopsida
(Bir çenekliler)
Takım: Arecales
Familya: Arecaceae
(Hurmagiller)
Cins: Phoenix
Tür: P. dactylifera
Phoenix dactylifera
L.

Hurma (Phoenix dactylifera), palmiyegiller (Arecaceae) familyasından dekoratif yapraklı bir palmiye türüdür. Palmiyeler gibi tropikal, ılıman ve çöl ikliminin görüldüğü yerlerde yetişir. Kazık ve saçak kök yapısına sahiptir. Ağacın pürüzlü gövdesi gri ağırlıklı kahverengi gibidir. Kardeşlenme eğilimi vardır. Gövdesinden ve altından yavrular verebilir.

Yetiştirme

Kuveyt'de bir hurma satıcısı

Hurma bitkisi, sıcağı ve güneşi sever, soğuktan hoşlanmaz. Türkiye'de Akdeniz ikliminin olduğu yerlerde yetişir. Kuvvetli ve dengeli bir gübrelemeye gereksinim duyar. Azot, fosfor, potasyum, demir gibi besin maddelerine ek olarak bol miktarda magnezyum, çinko, mangenez ve az miktarda da bakır ve bor gereksinimi vardır.

Zararlılar

Hastalıklı hurma ithalatı kırmızı palmiye böceği (Rhynchophorus ferrugineus) gibi tehlikeli hurma ağacı zararlılarının yayılmasına yol açmıştır. Fark edilmesi oldukça zor olan ve sürekli gözetim gerektiren bu böcek hurma ağaçları için genellikle ölümcüldür. Kontrolsüz ve hastalıklı hurma ağaçlarının ithal edilmesi sonucu sadece hurmalar (P. dactyliferia) değil, çoğu palmiye türü bu böcek tarafından tehdit edilmekte ve bu böcek sonucu ölmektedir.

Besin değeri

Medjul hurması

Hurma, şeker formunda yüksek oranda karbonhidrat ihtiva eder ve şeker oranı yaklaşık %80'dir. Geriye kalan kısımları lif, protein ve bor, kobalt, bakır, flor, magnezyum, mangan, selenyum ve çinko gibi iz elementler oluşturur.[1] Halas cinsinin glisemik değeri 35.5, barhi cinsinin 49.7, bo manan cinsin ki ise 30.5'tir.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Walid Al-Shahib, Richard J. Marshall (2003). "The fruit of the date palm: its possible use as the best food for the future?". International Journal of Food Sciences and Nutrition. 54 (4): 247-259. doi:10.1080/09637480120091982. PMID 12850886. 
  2. ^ Miller, CJ; Dunn, EV; Hashim, IB (2002). "Glycemic index of 3 varieties of dates". Saudi Medical Journal. 23 (5): 536-8. PMID 12070575.