Hüseyin Peyda

Vikipedi, özgür ansiklopedi
21.47, 4 Aralık 2020 tarihinde Khutuck Bot (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 24236212 numaralı sürüm (Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir))
Hüseyin Peyda
Doğum27 Ocak 1919(1919-01-27)
Şanlıurfa, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm30 Temmuz 1990 (71 yaşında)
İstanbul, Türkiye
MilliyetTürk
MeslekOyuncu, Yönetmen, Senarist
Etkin yıllar1950-1990

Hüseyin Örmen, (27 Ocak 1919, Şanlıurfa - 30 Temmuz 1990[1], İstanbul) Türk oyuncu[2].

Peyda, Yeşilçam filmlerinin çoğunda kötü adam karakterlerini canlandırdı. Birçok filmde Cüneyt Arkın ile beraber oynadı. Film çevrelerinde, oynadığı filmlerden elde ettiği kazancını kendi yönettiği filmlere yatıran bir sinemacı olarak tanındı.

1946 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi felsefe bölümüne girdi. Ancak 3. sınıfta bölümü bırakmış ve ticaret hayatına girmiş, ancak başarılı olamamıştır. Bir dönem Niyazi Ahmet Banoğlu ile birlikte bir ara Türkyolu isimli bir dergi çıkartmıştır. Derginin batmasıyla bu sektörden de çekilmiştir. Bir dönem kadın kuaförlüğüne de el atmıştır. Bir gün Sezer Sezin ile tanışır ve onun aracılığıyla Yeşilçam'a adım atar. Daha sonra bir film şirketi kurmuştur. Hüseyin Kazasfil adı ile senaryolar yazıp filmler çekmiştir. Önder Film ile çeşitli yapımlar ortaya çıkarır. Ancak zamanla Önder Film şirketi iflas eder.

Peyda verdiği bir demeçte ilk yıllarını şöyle açıklar: ''Sinemada kendime istikbal görüyordum. Fakat bir sorun vardı. Urfa'nın köklü ailelerinden birine mensuptum. Akrabalarım soyadımızı kullanmama izin vermediler. O zamanlar sinema toplumumuzun gözünde kötü bir işti. Eğer doğu insanıysanız da tamamen uzak durmanız gerekir.''

Sektörde iş güvencesinin olmamasından hayıflanan Peyda bu durumu şöyle açıklar: '

"73 yılında Hülya Koçyiğit ile Yedikule Zindanlarında film çekiyorduk. Kullanılan ark lambaları ultraviyole ışınları yayıyordu. Ancak önünde cam olduğu zaman ışınları kullanabiliyorduk. Bir cam kırılmış, ultraviyole ışınları direkt gözümüze geliyor. Hülya ile gözümüzü kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kaldık. Çekimlerden sonra üç gün hiçbir şey göremedim. İş kazası deyip geçtik.''

Hülya Koçyiğit iyileşir ama Peyda bu olaydan sonra bir gözünü kaybeder. 14. Antalya Film Şenliğinde Kara Çarşaflı Gelin'deki rolüyle en iyi erkek oyuncu ödülünü alır.

30 Temmuz 1990'da 70 yaşındayken akciğer kanseri tedavisi gördüğü Haydarpaşa Numune Hastanesi'nde hayatını kaybetti. Zincirlikuyu Mezarlığı'nda yatmaktadır.

Oynadığı filmler

Yönettiği filmler

  • Havar (1980)
  • Yazık Oldu Ali`ye (1972)
  • Vurma Zalim Vurma (1972)
  • Valizdeki Ceset (1972)
  • Yiğitlerin Kaderi (1972)
  • Mezarımı Taştan Oyun (1969)
  • Kanlı Oba (1968)
  • Yahya Peygamber (1965)
  • Veysel Garani (1965)
  • Çapkın Hırsız (1963)
  • Perişan (1963)
  • Mor Sevda (1961)
  • Aşk Hırsızı (1960)
  • Dar Sokaklar (1958)
  • Gelen Ağlar Giden Ağlar (1956)
  • Bu Nasıl Aşk (1955)
  • Mezarımı Taştan Oyun (1951)
  • Söyleyin Anama Ağlamasın (1950)

Senaryosunu yazdığı filmler

  • Havar (1980)
  • Valizdeki Ceset (1972)
  • Vurma Zalim Vurma (1972)
  • Yiğitlerin Kaderi (1972)
  • Mezarımı Taştan Oyun (1969)
  • Çapkın Hırsız (1963)
  • Perişan (1963)
  • Mor Sevda (1961)
  • Kaderime Ağlarım (1960)
  • Kaderim Böyle mi? (1959)
  • Dar Sokaklar (1958)
  • Gelen Ağlar Giden Ağlar (1956)
  • Bu Nasıl Aşk (1955)
  • Mezarımı Taştan Oyun (1951)
  • Söyleyin Anama Ağlamasın (1950)
  • Yapımcılığını üstlendiği filmler
  • Kubilay (1952)
  • Kanlı Feryad (1951)
  • Mezarımı Taştan Oyun (1951)
  • Söyleyin Anama Ağlamasın (1950)

Aldığı ödüller

Kaynakça

  1. ^ "Tarihte Bugün", CNN Türk URL erişim tarihi: 26 Temmuz 2008
  2. ^ [1]
  3. ^ "Hüseyin Peyda". ekitap.kulturturizm.gov.tr. 10 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2016.