Büyük melekler

Vikipedi, özgür ansiklopedi
21.23, 20 Aralık 2020 tarihinde Teacher0691 (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 24455773 numaralı sürüm (düzeltme)
Warminster Aziz John Kilisesi’nde dört büyük melek mozaiği

Büyük melekler, başmelekler[1] ya da mukarrebîn melekler[2] diğer meleklere nazaran yüce makam sahibi olduğuna İbrahimi dinlerde inanılan meleklerdir. Her ne kadar, büyük melekler daha çok başlıca İbrahimi dinler olan Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam'da işlenen bir konu olsa da bu İbrahimi olmayan dinlerde (örneğin Zerdüştîlikte) benzer kavramlar görülebilir.

Mikail ve Cebrail, Yahudilikte, Hristiyanlığın büyük kısmında, İslam’da ve Bahai dininde varlıkları kabul edilen iki büyük melektir. Protestanların bir kısmı Mikail’den başkasını büyük melek olarak kabul etmezler. Katolik ve Ortodoks dünyası, Tobit kitabında adı geçen Rafael’i büyük melek olarak kabul ederler. Katolik Kilisesi, 29 Eylül gününü Mikail, Cebrail ve Rafael’i anma günü olarak kutlamaktadır (1921 ile 1969 arasında Cebrail için 24 Mart ve Rafael için 24 Ekim anma günü olarak kutlanırdı). Doğu Ortodoks Kilisesi 8 Kasım’ı bu büyük melekleri anma günü olarak kutlamaktadır (8 Kasım, Jülyen takvimine göredir. Eğer Gregoryen takvim kullanılırsa bu tarih 21 Kasım olarak kutlanmaktadır). İslam’da dört büyük meleğin adı zikredilir, bunlar Cebrail, Mikail, İsrafil ve Azrail’dir. Cebrail vahiy meleği, İsrafil Sur meleği, Azrail ölüm meleği, Mikail ise rızık ve yağmur meleğidir.[3] Yahudilikte, Hanok kitabında Metatron "bütün meleklerin en ulusu" olarak zikredilir ancak bu bütün Yahudilikte kabul gören kanonik bir inanış değildir. Apokrif bir kitap olan 2. Esdras’ta Uriel’in adı büyük meleklerden birisi olarak anılmaktadır (2. Esdras 4:36).

Zerdüştilik’te kutsal metinler, Ahura Mazda’dan doğmuş olan, Ameşa Spenta denilen altı büyük kudsi ölümsüz ruhtan bahsedilir.

Kökenbilim

Türkçe "melek" kelimesi, Arapça ملاك kelimesinden gelir. Bu kelimenin geçtiği bilinen en eski yazılı kaynak Kur'an'dır. Kur'an'da bu ismin geçtiği yerlere örnek olarak Al-i İmran 182 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Enam 8, Ra'd 13, İsra 95 gösterilebilir.

Yunanca ἀρχάγγελος "arkhangelos" (arkh- "baş" + aṉgelos "melek")[4] sözcüğü, dünyada yaygın olarak konuşulan birçok dilde, "başmelek" sözcüğünün kökenidir (Örneğin, İngilizce archangel, İspanyolca arcángel, Fransızca archange, Rusça архангел, Portekizce arcanjo). Yeni Ahit’te ἀρχάγγελος "arkhangelos" sözcüğü sadece iki yerde geçer. Bunlardan birisi, 1. Selanikliler’de: "Rab’bin kendisi emir verecek, başmelek seslenecek ve Allah’ın borazanı çalınacak. O zaman Rab gökten inecek. İlk olarak Mesih’e ait ölüler dirilecek." (1. Selanikliler 4:16). Diğer bahsedilişi, Yahuda 9’da büyük melek Mikail hakkındadır: "Oysa Başmelek Mikail bile Musa’nın cesedi hakkında İblis’le çekişip tartışırken İblis’e küfretmedi, onun hakkında hüküm vermeye cesaret edemedi. Sadece, “Seni Rab azarlasın” dedi." (Yahuda 1:9). Eski Ahit’te ise Mikail’den bahsedilen iki yerde, "melek" yerine "reis" (הַשַּׂ֣ר "haşşar") nitelemesi kullanılmaktadır. Bunlardan birisi Daniel 10’da "Fakat Fars ülkesinin reisi, yirmi bir gün bana karşı durdu; ve işte, birinci reislerden biri olan Mikael bana yardım etmeğe geldi; ve ben orada, Fars krallarının yanında alıkonuldum." (Daniel 10:13). Diğeri ise Daniel 12’de geçer: "Ve senin kavmin oğulları için durmakta olan büyük reis, Mikael, o vakit kalkacak; ve millet olalıdan beri o zamana kadar vaki olmamış bir sıkıntı vakti olacak; ve o vakit senin kavmin, kitapta yazılı bulunan herkes kurtulacak." (Daniel 12:1).

Zerdüştilikte

Zerdüştilikte, İbrahimi dinlerdeki büyük melekler inancına benzerlik gösteren bir inanış vardır. Ameşa Spentalar, yaratılıştaki konumları itibarıyla büyük meleklere benzerler. Ameşa Spentalardan her birisi, insanlar alemini ve ruhlar dünyasını korumak, onlara rehberlik etmek ve onlara ilhamda bulunmak için ölümsüz bedenlerde yerleşmişlerdir. Avesta, Ameşa Spentaların mahiyetini ve kökenini açıklar. Zerdüştiliğe göre, kainattaki dengeyi temin etmek için Ahura Mazda, ilk olarak kendisinden, cömert ruh Spenta Mainyu’yu yarattı. Bunun ardından Ahura Mazda, kendi özünden altı tane daha büyük ruh yarattı. Ardından bu yedi büyük ruhsal varlık, Ahura Mazda’ya maddi alemin yaratılışında yardım ettiler. Daha sonra Ahura Mazda, on altı bereketli bölgenin yaratılışına başladı. Bu yerlerden her birisi kendisinde yetişip yerleşecek insan topluluklarının gelişmesine katkıda bulunacak, her bölgenin kendisine özgü, bir fıtratla donatıldı. Ameşa Spentalar bu mübarek yerlerin korunması ve o bölgelerden yayılan nurla, bu her bir bölgenin insan topluluklarını Tanrı Ahura Mazda’ya kulluğa yöneltme göreviyle görevlendirildi. Tanrı’dan doğmuş olan ve onun zatından yayılan sıfatlar olarak da görülebilecek Ameşa Spentalar (ameşa "sonsuz" ve spenta "lütuf" anlamındadır) şunlardır:

  1. Spenta Mainyu (Pehlevi: Spenamino): Temel anlamı, "Cömert Ruh"
  2. Aşa Vahişta (Pehlevi: Ardvahişt): Temel anlamı, "En Ulu Hakikat"
  3. Vohu Mano (Pehlevi: Vohuman): Temel anlamı, "Faziletli Akıl"
  4. Kşatra Vairya (Pehlevi: Şahrewar): Temel anlamı, "Arzulanan Hakimiyet"
  5. Spenta Armaiti (Pehlevi: Spandarmad): Temel anlamı, "Kutsal Adanmışlık"
  6. Haurvatat (Pehlevi: Hordad): Temel anlamı, "Sağlık" ya da "Kusursuzluk"
  7. Ameretat (Pehlevi: Amurdad): Temel anlamı, "Ölümsüzlük"

Yahudilikte

Yakup, Melekle Güreşirken, 1885 (Gustave Doré)

İbranice’de melekler için מלאך melak tabiri kullanılır, "elçi" anlamına gelir.[5] Yahudilikte meleklere Tanrı’nın elçileri ve çeşitli işlerle görevlendirdiği memurları olarak inanılır. Buna örnek olarak Ölüm Meleği zikredilebilir.[6] Daniel kitabı gibi sonradan yazılmış kitaplara nispetle erken Yahudi dini metinlerinde meleklerden az bahsedilir. Bir tefsire göre, Tekvin 32’de bahsedilen, Yakup’un güreş tuttuğu kişi bir melektir. Lut’a gidip Sodom ve Gomora’nın başına gelecekler konusunda kendisine uyarıda bulunanlar da melektir. Danyal, meleklerden isimlerini zikrederek bahseden ilk Kutsal Kitap kişisidir.[7] İlk defa Daniel kitabında meleklerden sistematik olarak bahsedilmiştir.[7] Taberiyeli Şimon bar Lakiş’e (230-270) göre, meleklerin hususi isimleri Babil Sürgünü'nden dönen Yahudiler tarafından getirilmiştir.

Tanah’ta büyük meleklerden açıkça hiç bahsedilmez. Rabbani Yahudilikte ise belirli meleklerden belirli karakterleri ve görevleri ile bahsedilir. Bununla birlikte, Rabbani Yahudilikte melekler hakkında hiyerarşik bir sistem çıkarılmamaktadır. Merkava tasavvufunda ve Kabala’da Metatron meleklerin en büyüklerinden birisi olarak kabul edilir. Kendisinden Talmud’da kısaca bahsedilir.[8] Genellikle, Merkava tasavvufi metinlerinde ismine rastlanmaktadır. Büyük Melek Mikail, bir savaşçı ve İsrailoğullarının savunucusu olarak görülür ve hususiyetle sevilir.[9] Cebrail, Daniel kitabında anılmaktadır[10] ve kısaca Talmud’da [11] ve Merkava metinlerinin birçok yerinde geçer. Büyük melek ibaresinin açıkça ilk kullanıldığı metinler iki ahit arası dönem metinleridir (Örnek için bkz. 2 Esdras 4:36).

Kabala'da on büyük melekten bahsedilir, her bir büyük melek bir sefira ile bağlantılıdır. Bu büyük meleklerin isimleri; Metatron, Raziel (kimi metinlerde Yofiel), Tsofkiel, Kamael, Rafael, Haniel, Mikael, Gabriel ve Sandalfon’dur. Hanok kitabının 20. babında, yedi gözetleyen melekten bahsedilir.[12] Bunların isimleri Mikail, Rafael, Cebrail, Uriel, Sariel, Raguel ve Remiel. Ortaçağ Yahudi bilgini Musa bin Meymun, bir Yahudiliğe göre melekler hiyerarşisi oluşturmuştur.

Hristiyanlıkta

Leonardo da Vinci’nin bilinen ilk sanat eseri, Beşaret (yakl. 1472-1475), Büyük Melek Cebrail’in Meryem’e İsa’yı müjdelemesini (Beşareti) konu edinmektedir

Yeni Ahit'te meleklerden yüzden fazla yerde bahsedilir, ancak "büyük melek" tabiri sadece iki yerde geçer. Bunlardan birisi 1. Selanikliler 4:16'dır,[Not 1] diğeri ise Yahuda 1:9'dur.[Not 2]

Roma Katolikliğinde

Roma Katolik Kilisesi, üç büyük meleğin adını kanonik olarak anmaktadır: Cebrail, Mikail ve Rafael. Bu üç melek her 29 Eylül tarihinde dini bir törenle yad edilir. Eskiden bir dönem bu üç meleğin her biri için ayrı bir tarihte anma ayini yapılırdı. Rafael'in adı Tobit kitabında geçer: "Ben Rafael'im. Tanrı'nın yüce katına çıkmak için her an hazır bekleyen yedi melekten biriyim." (Tobit 12:15). 2. Esdras kitabı, (4. Esdras kitabı olarak da bilinir) Uriel’den bahsetmektedir ve eskiden Kilise Babaları tarafından çokça alıntılanan, Batı Hristiyanlığı’nda yaygınca bilinen bir metindi. Özellikle Ambrosius, 2. Esdras’dan çokça alıntı yapardı, bununla birlikte Katolik Kilisesi, 2. Esdras’ı hiçbir zaman kanonun parçası olarak kabul etmedi.[13] Katolik Kilisesi, bazı apokrif metinlerde geçen Raguel, Sarakael, Remiel, İzidkiel, Haniel, Kefarel gibi isimlerin melek ismi olup olmadığı konusunda resmi bir tanıma yoluna gitmez (bu melek isimlerinin bazıları Hanok kitabında geçer).[14]

Doğu Ortodoksluğunda

Doğu Ortodoks geleneğinde binlerce büyük meleğin varlığına inanılır.[15] Bununla beraber, sadece yedi büyük meleğin isimleri zikredilerek tazim edilir.[16] Mikail, Cebrail ve Rafael dışında Uriel anılır ve tazim edilen diğer üç melek ise Şealtiel, Yehudiel ve Barakiel’dir (bazen sekizinci melek olarak Yerahmiel tazim edilir).[17] Ortodoks Kilisesi, 8 Kasım’da Büyük Melek Mikail ve Diğer Bedensiz Kudretli Varlıkların Sinaksisini kutlamaktadır (Jülyen takvimini kullanan dini topluluklarda, 8 Kasım, Gregoryen takvimine göre 21 Kasım’a denk düşmektedir). Büyük meleklerin anıldığı diğer yortular, 26 Mart'ta (Gregoryen'e göre 8 Nisan) Büyük Melek Cebrail Sinaksisi ve 6 Eylül'de (Gregoryen'e göre 19 Eylül) Büyük Melek Mikail’in Kolose’deki Mucizesi yortusudur. Ayrıca, Ortodoks dini takviminde sene boyunca her pazartesi meleklere adanmıştır ve hususiyetle Mikail ve Cebrail ile ilgili kilise ilahileri mevcuttur. Ortodoks ikonografisinde her meleğin sembolik bir anlamı vardır:[17]

  • Mikail’in ismi İbranice מיכאל "Kim Tanrı gibidir?" anlamına gelir. En erken Hristiyan dönemlerinden beri Mikail, sağ elinde bir mızrakla Lucifer’e (Şeytan’a) hücum eden, sol elinde ise bir hurma dalı taşıyan bir kumandan olarak tasvir edilir. Mızrağın ucunda üzerinde kırmızı haç işlenmiş bir keten şerit vardır. Büyük Melek Mikail, özellikle Ortodoks inancının muhafızı ve dini sapkınlıklara karşı Ortodoks inancının savaşçısı olarak görülür.
  • Cebrail’in ismi İbranice גבריאל "Tanrı benim kuvvetimdir" ya da "Tanrı’nın üstün kudreti" anlamına gelir. O, Tanrı ile ilgili gizemlerin, özellikle enkarnasyon ve onunla ilgili gizemlerin habercisidir. O, sağ elinde içinde tutuşturulmuş bir fitil olan bir lamba ve sol elinde ise yeşil bir yeşim taşından bir ayna tutuyor olarak tasvir edilir. Ayna, bir gizem olarak Tanrı'nın hikmetini simgeler.
  • Rafael’in ismi İbranice רפאל "İyileştiren O Tanrı’dır" ya da "Tanrı iyileştirir" anlamına gelir.[Not 3] Rafael, Dicle nehrinde elleriyle tuttuğu bir balığı taşımakta olan Tobit’e sağ eliyle kılavuzluk yapar halde ve sol eliyle bir hekimin ak mermerden yapılma küpünü taşıyor halde tasvir edilir.
  • Uriel’in ismi İbranice אוריאל "Tanrı ışığımdır" ya da "Tanrı’nın ışığı" anlamına gelir (2. Esdras 4:1 ve 5:20’de adı zikredilir). Uriel, sağ elinde bir kılıç ve sol elinde bir alev tutuyor olarak tasvir edilir.
  • Şealtiel’in ismi İbranice שאלתיאל "Tanrı'nın duası" anlamına gelir. O, yüzü ve gözleri yere dönük halde ve ellerini dua eder halde göğsünde bir araya getirmiş olarak tasvir edilir.
  • Yehudiel’in ismi İbranice יהודיאל‎ "Tanrı'nın övücüsü" ya da "Yahudilerin Tanrısı" anlamına gelir. O, sağ elinde bir altın çelenk ve sol elinde ucu üç sırımlı bir kamçı tutar halde tasvir edilir.
  • Barakiel’in ismi İbranice ברכיאל "Tanrı tarafından nimetlendirilmiş" anlamına gelir. O, elinde göğsüne dayanmış halde bir beyaz gül tutar halde tasvir edilir.
  • Yerahmiel’in ismi İbranice יְרַחְמְאֵל "Tanrı'nın ululaştırması" anlamına gelir. O, bir ilham kaynağı ve bir insanda Tanrı'ya karşı yüksek duygular uyandıran bir melek olarak tasvir edilir. Bazen yedi büyük meleğin sekizincisi ve bir büyük melek olarak kabul edilir.

Etiyopya Ortodoks Tevhîdî Kilisesi’nde kanonik kabul edilen 1. Hanok kitabında Sariel, manevi günahlara düçar olmuş ruhlar üzerinde gözetleyici olan bir melek olarak anılır (Hanok 20:7-8).

Kıptî Ortodokslukta

Kıptî Ortodoks Kilisesi, Mikail, Cebrail ve Rafael'den başka dört diğer büyük melek tanır[18]:

  • Sariel. İsmi "Tanrı'nın prensi" anlamına gelir.
  • Sadkiel. İsmi, "Tanrı'nın inayeti" ya da "Tanrı'nın dürüstlüğü" anlamına gelir.
  • Saratiel.
  • Anaiel. İsmi, "Tanrı'nın bulutu" ya da "Tanrı'nın yağmuru" anlamına gelir.

Etiyopya Ortodoksluğunda

Etiyopya Ortodoks Tevhîdî Kilisesi, Mikail, Cebrail, Rafael ve Uriel ile birlikte ayrıca şu melekleri büyük melek olarak kabul eder:[19][20]

  • Fanuel. İsmi "Tanrı'nın yüzü" anlamına gelir.
  • Raguel. İsmi "Tanrı'nın dostu" anlamına gelir.
  • Ramiel. İsmi "Tanrı'nın gök gürültüsü" anlamına gelir.

Protestanlıkta

Protestanların kanonik metinlerinde üç meleğin adı zikredilir: Büyük Melek Mikail, melek Cebrail (Daniel 9:21’de "Cebrail kişi" olarak anılır) ve Abaddon/Apollyon (Vahiy 9:11’de Cehennem meleği olarak bahsedilir). Protestanlık içerisinde, Anglikan ve Metodist geleneği, dört büyük melek kabul eder. Bunlar Büyük Melek Mikail, Büyük Melek Rafael, Büyük Melek Cebrail ve Büyük Melek Uriel'dir.[21][22] Bununla birlikte, bazı Anglikan kiliselerinde yedi büyük meleğin tasvir edildiği vitraylar görmek mümkündür. Bu tasvir edilen büyük melekler, Mikail, Cebrail, Rafael, Uriel, Yofiel, Kamael ve Sadkiel’dir. Kilise takvimine göre büyük melekler, 29 Eylül’de Büyük Melekler Yortusu’nda (diğer adıyla Mikail Ayini’nde) yad edilirler.[23] Evanjelist Billy Graham, Hristiyan kutsal metinlerinde sadece bir büyük melekten bahsediliğini ve bu büyük meleğin Mikail olduğunu, Yahuda 1:9'u referans göstererek, savunur.[24]

Restorasyonculukta

Yedinci Gün Adventistleri Mikail ve büyük melek sözcükleri ile İsa'nın kastedildiğini savunmaktadır. Bununla beraber, onu meleklerin başkanı olarak vurgularken, İsa'nın, İznik Hristiyanlığına göre tanrısal olan tabiatına değinilmez. Adventistler, bu Kutsal Kitap tevillerine destek olarak muarız din adamı Matthew Henry'yi referans verirler.[25]

Yehova'nın Şahitleri, 1. Selanikliler 4:16'da geçen "baş meleğin sedası" tabirini, büyük meleklere inanışın dini referansı olarak gösterirler. Yehova'nın Şahitleri, kutsal metinlerde Mikail ile kastedilenin gökteki İsa olduğunu, Mikail'in sadece onun başka bir adı olduğunu savunurlar. Onlar, İsa'nın, kelimenin en basit anlamıyla bir baş melek olduğuna, yani en yüce mahiyette bir varlık olduğuna inanırlar.[26]

İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesinin (LDS Kilisesi) bağlıları, kendi kanonik metinlerine dayanarak, "başmelek" (archangel) ile "başkan melek" anlamının kastedildiğini ve böyle olan tek meleğin Mikail olduğunu kabul ederler.[27][28] LDS Kilisesi ayrıca, Mikail'in, aslında ilk insan olan Âdem olduğuna inanır.[29] Her ne kadar Mikail'den başkası LDS kanonik metinlerinde büyük melek olarak anılmamış olsa da, Joseph Smith, ölümlüler aleminde Cebrail'in Nuh olarak hulul ettiğini,[30] Büyük Melek Rafael'in de, kutsal metinlerde hiçbir peygamberle ilişkilendirilmemiş olsa da büyük bir makam sahibi olduğunu dile getirir.[29]

İslam'da

İslam'da başlıca altı büyük meleğe inanılır:

  • Cebrail (Arapça Cibril olarak da bilinir). Cebrail'in, Allah'ın insanlara yolladığı vahyi taşıyan melek olduğuna inanılır. Bunun başlıca örneği, Kur'an'ı Muhammed'e nakletmesi ve ona Kur'an'ı nasıl okuyacağını öğretmesidir. Çeşitli hadislerde, Allah'ın mesajlarını peygamberlere ilettiği anlatılır.
  • Mikail, yağmurun indirilmesi, rahmetin doğada tecelli etmesi ve gök gürültüsü gibi doğa olaylarını gerçekleştirmekle görevli melek olarak bilinir (bkz. Bakara 98)
  • İsrafil. Sur'a üfleyecek ve Kıyamet'i koparacak, ikinci üfleyişinde ölüleri diriltecek ve üçüncü üfleyişinde dirilenleri Mahşer Meydanı'nda toplayacak büyük melek olarak inanılır (Sur'a üfleme ile ilgili bkz. Hakka 13).
  • Azrail'in kanonik olmayan kaynaklarda geçer. Hadislerde "Melekü'l-Mevt" (Ölüm Meleği) olarak anılır. Ölüm Meleği'nin kanonik adı bilinmemektedir. İslam aleminde yaygın olarak ismi Azrail olarak zikredilmektedir.
  • Mâlik (Arapça "sahip" anlamına gelir). Bu büyük melek, Cehennem meleklerinin lideri ve Cehennem'in muhafızıdır. Zuhruf suresinde, Cehennem halkının ona "Ey Malik!" şeklinde nida edecekleri anlatılır (bkz. Zuhruf 77). Tahrim suresinde geçtiğine göre Cehennem'de azapla görevliler, meleklerdir (bkz. Tahrim 66).
  • Rıdvan, Cennet meleğidir. Kur'an'da adı geçmez.

Diğer geleneklerde

Kimi Okültistler, büyük melekleri Kabalacıların sembolizmine benzer bir tarzda çeşitli mevsimlerle ve renklerle ilişkilendirirler. Kabala temeline dayanan bazı ayinli büyü sistemlerinde, dört büyük melek Cebrail, Mikail, Rafael ve Uriel, dört yönün muhafızları olarak kabul edilir ve onlarla ilişkilendirilen renklerin büyüsel nitelikleri olduğuna inanılır.[31] Hristiyan temelli inançlarda Lucifer ya da Sataniel olarak ve İslam'da İblis olarak bilinen metafiziksel varlık, Satanistler tarafından ve Satanist olmayan birçokları tarafından bir büyük melek olarak kabul edilir. Satanistler, Lucifer'i kötü kabul etmezken, Satanist olmayanlarca Lucifer kötü ve Tanrı'nın rahmetinden kovulmuş olarak inanılır.

Altın Şafak cemiyeti mensupları tarafından icra edilen Pentagramın İkincil Kovma Ayini'nde büyüsel çağrı şu sözleri de içerir: "Önümde Rafael; arkamda Cebrail; sağımda Mikail; solumda Auriel..."[32]

Sanatta

Sanatta, büyük melekler kimi zaman normal bir göksel bir varlıktan (örneğin sıradan bir melekten) daha büyük kanatlara sahip olarak betimlenir. Sanatta en çok tasvir edilen büyük melekler; Cebrail, Mikail, Rafael ve Uriel'dir.[33]

Galeri

  • Büyük Melek Mikail'in tasvir edildiği bir Kıpti ikonu. Bütün büyük melekler içinde, Kıptiler hususiyetle Mikail'i yüceltirler
    Büyük Melek Mikail'in tasvir edildiği bir Kıpti ikonu. Bütün büyük melekler içinde, Kıptiler hususiyetle Mikail'i yüceltirler
  • Doğu Ortodoks Hristiyanlığının yedi büyük melek ikonu, Melekler Konsili. Soldan sağa, Yehudiel, Cebrail, Şealtiel, Mikail, Uriel, Rafael, Barakiel. Mesih İmmanuel mandorlasının altında Kerubiler (mavi) ve Seraflar (kırmızı) görülebilir
    Doğu Ortodoks Hristiyanlığının yedi büyük melek ikonu, Melekler Konsili. Soldan sağa, Yehudiel, Cebrail, Şealtiel, Mikail, Uriel, Rafael, Barakiel. Mesih İmmanuel mandorlasının altında Kerubiler (mavi) ve Seraflar (kırmızı) görülebilir
  • Brighton'da St. Michael Kilisesi'nde bir vitrayda tasvir edilen yedi büyük melek (soldan sağa): Mikail, Cebrail, Uriel, Kamael, Rafael, Yofiel ve Sadkiel
    Brighton'da St. Michael Kilisesi'nde bir vitrayda tasvir edilen yedi büyük melek (soldan sağa): Mikail, Cebrail, Uriel, Kamael, Rafael, Yofiel ve Sadkiel
  • Henry Ossawa Tanner'ın Beşaret tablosu
    Henry Ossawa Tanner'ın Beşaret tablosu
  • Büyük Melek Mikail, Lucifer'i Alt Ederken, 1636 (Guido Reni)
    Büyük Melek Mikail, Lucifer'i Alt Ederken, 1636 (Guido Reni)

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ "Rab’bin kendisi emir verecek, başmelek seslenecek ve Allah’ın borazanı çalınacak. O zaman Rab gökten inecek. İlk olarak Mesih’e ait ölüler dirilecek." (1. Selanikliler 4:16)
  2. ^ "Oysa Başmelek Mikail bile Musa’nın cesedi hakkında İblis’le çekişip tartışırken İblis’e küfretmedi, onun hakkında hüküm vermeye cesaret edemedi. Sadece, “Seni Rab azarlasın” dedi." (Yahuda 1:9)
  3. ^ Rafael'in iyileştirmek ile ilgili yönüne dair bir referans için bkz. Tobit 3:17 ve Tobit 12:14

Kaynakça

  1. ^
  2. ^ Hülya Alper. "mukarrebîn". TDV İslam Ansiklopedisi. Türkiye Diyanet Vakfı. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  3. ^ * Cebeci, Lütfullah. "Mîkâil". TDV İslam Ansiklopedisi. Türkiye Diyanet Vakfı. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
    • Kılavuz, Ahmet Saim. "Azrâil". TDV İslam Ansiklopedisi. Türkiye Diyanet Vakfı. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
    • Yavuz, Yusuf Şevki; Ünal, Zeki. "Cebrâil". TDV İslam Ansiklopedisi. Türkiye Diyanet Vakfı. 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
    • Cebeci, Lütfullah. "İsrâfîl". TDV İslam Ansiklopedisi. Türkiye Diyanet Vakfı. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  4. ^ "archangel". Online Etymology Dictionary. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  5. ^ Davidson, Baruch S. "What Are Angels?". Chabad.org. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2020. 
  6. ^ Kohler, Kaufmann; Blau, Ludwig. "Angel of Death". The Jewish Encyclopedia. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2020. 
  7. ^ a b Blau, Ludwig; Kohler, Kaufmann. "Angelology". The Jewish Encyclopedia. 2 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2020. 
  8. ^ Sanhedrin 38b ve Avoda Zara 3b.
  9. ^ Daniel 10:13
  10. ^ Daniel 8:15-17
  11. ^ Sanhedrin 95b
  12. ^ Book of Enoch, 1:20
  13. ^ Souvay, Charles (1909). "Esdras". The Catholic Encyclopedia. 7 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2020. 
  14. ^ Driscoll, James F. (1911). "St. Raphael". The Catholic Encyclopedia. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2020. 
  15. ^ "The Divine Liturgy of St. John Chrysostom". 31 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2020.  (İngilizce)
  16. ^ Monk Vsevolod (1999). "The Heavenly Host and Our Modern Life". Holy Transfiguration Russian Orthodox Church, Baltimore MD. 27 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2020. (İngilizce)
  17. ^ a b Velimirovich, Nikolai (1926). The Prologue From Ohrid. s. November 8. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.  (İngilizce)
  18. ^ Meinardus, Otto F. A. (3 Temmuz 2015). "The Heavenly Host in the Coptic Tradition". becomeorthodox.org. 29 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2020. 
  19. ^ "Theology". The Ethiopian Orthodox Tewahedo Church. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2020.  "The notable seven Archangels are: St. Mikael, St. Gebriel, St. Rufael, St. Uriel, St. Ramuel, St. Phanuel, St. Raguel." (İngilizce)
  20. ^ W., Aymero; M., Joachim (1970). "Devotions". The Ethiopian Orthodox Tewahedo Church. 17 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2020.  "Devoutly are kept the feasts of all Angels including St. Michael, St. Gabriel and St. Raphael. Many churches are built and named after them... Uriel, Regel, Remiel and Phanuel are other revered angels."(İngilizce)
  21. ^ Armentrout, Don S. (2000). An Episcopal Dictionary of the Church (İngilizce). Church Publishing, Inc. s. 14. ISBN 9780898697018. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  22. ^ The Methodist New Connexion Magazine and Evangelical Repository, Volume XXXV., Third Series (İngilizce). Londra: William Cooke. 1867. s. 493. 
  23. ^ Kershaw, Simon. "Exciting Holiness: 29 September". Canterbury Press, Norwich. 31 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2020. 
  24. ^ Graham, Billy (1995). Angels (İngilizce). Thomas Nelson Inc. ISBN 9780849938719. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  25. ^ "Christ, and Michael and Archangel". Questions On Doctrine. 31 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2020. 
  26. ^ "Who Is Michael the Archangel?". What Does the Bible Really Teach?. Watchtower Online Library. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2020. 
  27. ^ "Archangel". Guide to the Scriptures. Son Zaman Azizler (LDS) Kilisesi. 31 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2020. 
  28. ^ Jude 1:9 (İngilizce)
  29. ^ a b Mark E. Petersen (1980). "Adam, the Archangel". Doctrine and Covenants. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2020. 
  30. ^ Andrew C. Skinner (1992). "Noah". Encyclopedia of Mormonism. Macmillan Publishing. s. 1016–1017. 
  31. ^ "Metaphysics 101: The Archangels". The Pagan's Path. paganspath.com. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2020. 
  32. ^ Maroney, Tim (1999). "On the Lesser Banishing Ritual of the Pentagram". Internet Book of Shadows. Internet Sacred Text Archive. 20 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2020. 
  33. ^ Lane, Jim (6 Kasım 1998). "Angels in Art". HumanitiesWeb.org. 14 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2020. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Büyük_melekler&oldid=24455773" sayfasından alınmıştır